Avrupayı sarsan reform
Avrupa ülkelerinin yönetimi kilise’nin emrindeydi ve din ve devlet içiçeydi.Katolik kilisesinin aşırı zenginliği ve yozlaşması,siyasal ve dünyasal etkinliklerle daha fazla ilgili olması din adamlarının tepkisini çekmiştir.Ve reform hareketlerinin başlamasına sebeb olmuştur.Reform hareketleri ilk olarak Almanya’da Martin luther tarafından başlatılmıştır ve bunları Fransa,İngiltere ve K.avrupa ülkeleri izlemiştir.Bu reform, hristiyanlığın 3(üç) büyük mezhebinden biri olan protestanlığı oluşturmuştur.
Martin luther, reform hareketinin öncüsü olmuştur. Bu hareketin rahat yapılabilmesi için özgür ortamın bulunması gerekiyordu.M.Luther, 31 ekim 1517 yılında bir şehirde kilisenin kapısına 95 maddeden oluşan protesto metnini astı. Burada reform hareketini resmen başlatmış oldu.Luther bu metni hazırlarken daha önce reform hareketlerine girişmiş olan kişilerin görüşlerinden etkilenmiştir.İncil’in farklı dillere çevrilip ve o sırada matbaanın bulunması ve okur-yazar sayısını artırması , protesto metninin bulunup halk tarafından okunur hale gelmesini sağlamış ve böylece halk kilisenin doktrinlerinin yanlış olduğunun kanısına varmıştır.M.Luther astığı protesto metninde endüljans’a karşı görüşler savunmaktaydı.Halk’ın haklarını savunan luther ve halkında desteğini alarak protestanlığın ilk temellerini atmıştır.Luther daha sonra papa tarafından afaroz edildi.Fakat Luther’in aforozname’yi yırtması onun idam cezasına çarptırılmasına sebeb olmuştur.Alman impararatoru Şarlken,Luther ve taraftarlarını 1529’da protesto ettiği için oluşan yeni mezhep’e protestanlık denmiştir.
Papalar,lüks bir yaşam sürmekteydiler ve halk’ıda fakirliğe mahkum etmişlerdi.Ve kralların yönetim haklarını ellerinden almışlardı.Daha sonra kilise endüljans diye bir belge çıkarmıştı,bu sefer tanrı adına halkını bağışlayabiliyorlardı ve insanları aforoz ederek dinden çıkartıyorlardı.Papaların elinde siyasi bir güç bulunmaktaydı.
Osmanlı devleti açısındanda reform bir avantaj durumundaydı.Çünkü Avrupadaki ilerleyişini kolay hale getiriyordu.Osmanlı’daki gayrimüslim halk rahat yaşarken,Avrupada ise acımasız mezhep savaşları yaşanmaktaydı.Osmanlıdaki gayrimüslimlerin rahat yaşamasının sebebi ise dinlerinde özgür olmalarıdır.Kısaca hoşgörü politikası izlenmiştir.
Proteston ve Katolik mezhepleri çatışma hali içerisindeydi daha sonra 1555 yılında imzalanan Augusburg antlaşması ile bu çatışma sona erdi.Fransa’da ise ilk reform hareketleri başlatan Jean Calvin’dir.1598 yılında kalvenizm ve diğer mezhepler Fransa’da serbest kalmıştır. Martin luther taraftarlarının resmen tanınmasını sağlamıştır.
Reform hareketleri bilime yaklaşmayı desteklemektedir.
Avrupa’da mezhep birliği dağıldı ve yeni mezhep olarak;protestanlık,kalvenizm,anglikanizm mezhepleri meydana geldi ve mezhep savaşları ortaya çıktı.
Din adamları ve kilise eski itibarını kaybetti.
Katolik kilisesi kendini yenilemek zorunda kaldı.
Eğitim sistemi kiliseden alınıp,değiştirilerek laik bir eğitim getirildi.
Katolik kilisesinin mallarına ve topraklarına devlet el koydu.
Papa ve kilisenin kralları yönetme yetkisi kalktı.Avrupa’da siyasal bölünmeler yaşandı.Orta çağ zamanlarında papa,Krallara taç giydirerek krallıklarını onaylıyordu bu haçlı seferlerinin oluşmasını engellemiştir.
Katolikliği bırakmayan ülkelerde ise Engizisyon mahkemeleri kuruldu,kurulmasının sebebi ise diğer mezheplerle mücadele etmekti.
Protestan kral ve prensler,din işlerine hakim oldular.
Reform hareketleri Avrupa’yı siyasi yönden zarara uğratmıştır.Şarlken’in Osmanlı devletine düzenliyeceği haçlı seferi ise bölünmelerden dolayı düzenlenememiştir.
Avrupa’daki mezhep savaşları ,Osmanlı devletinin ilerliyişinde büyük bir kolaylık sağlamıştır.
YORUMLAR
Henüz yorum yapılmamış.