İSRAF 1

• 11 Kasım 2010 Perşembe 22:49:28

İsraf: Lüzumsuz yere harcamak, malı ve parayı lüzumsuz yere sarf etmek, en lüzumlu asli vazifeleri bırakıp en lüzumsuz ve zararlı şeylerle meşgul olarak ömrünü ve gençliğini boş yere heba etmek anlamlarına gelmektedir. Cimrilik ise bunun tam tersi bir anlamı içermektedir. Hayatımızın her alanında itidal üzere olmalıyız. Ne müsrif ne cimri, ikisinin arası mutedil bir hal üzere bulunmalıyız.
Daha öncede benzer bir konuda yazmıştım. Yoksulluk ve açlığın önüne geçmenin en önemli yollarından birinin de israfı azaltmak olduğuna vurgu yapmış, unutulan bildiklerimizi tekrar hatırlatmıştım. Konu ile ilgili yapılan ulusal ve uluslararası çalışmalar israfın boyutlarını ürperten boyutlarda gözler önüne sermektedir.
İsraf çeşitli şekillerde kendisini göstermektedir. Konuyu; kamusal israf alanları ve bireysel israf alanları olarak iki genel başlık altında toplayabiliriz. Kamu kuruluşlarında amaçsız ve yarasız yapılan gereksiz her türlü iş, işlem ve harcamalar kamusal israfa örnek verilebilir(ışıklı tabelalar, proje adı altında yapılan harcamalar, personel ihtiyaç fazlası veya dengesiz dağılımı vb.). Bireysel israf alanlarına da evde ve işyerinde gereksiz yere kullandığımız gıda, enerji, kâğıt, su, para, zaman israflarını gösterebiliriz.
Üzerinde duracağım konu bireysel israf alanları ile ilgilidir. Bireysel israf alanlarını dört grup altında toplayabiliriz:
1.SU İSRAFI: Dünya’nın toplam su rezervi 1 milyar m3 (ton)dur. Bu suyun %97,5 ‘i okyanus ve denizlerde tuzlu su, geriye kalan %2,5’i derelerde, göllerde, yer altı ve kutuplarda buzullarda tatlı su olarak bulunmaktadır. Tatlı suyun % 68,9 kutuplarda ve yüksek yerlerde sürekli kar ve buz olarak,%30,8’i ise toprak nemi ve yer altı suları olarak bulunur. Dünya su rezervlerinin sadece %0,3’ü nehir ve göllerde bulunmaktadır. İşte bu kalan %0,3’e de bütün insanlar muhtaçtır.
Her konuda olduğu gibi bu konuda da gelecek ile ilgili kesin hükümlerde bulunmak yanlış olmakla birlikte yapılan bilimsel araştırmalar sonucunda tahminlerde bulunmak ve bu tahminlere göre tedbirleri almak gerekmektedir. D.S.İ verilerine göre bir ülkenin su zengini sayılabilmesi için kişi başına yıllık 8.000 ile 10.000 m3 su düşmesi gerekmektedir. Bu oran ülkemizde kişi başına 1400 m3 düzeyindedir.2030 yılında 80 milyon nüfusa ulaşması beklenen ülkemizde kişi başına yıllık su tüketiminin 1100 m3 olması tahmin edilmektedir. Bu oranlar su zengini bir ülke olmadığımızı göstermesi açısından önemlidir.2050,2100’ lü yıllarda ciddi anlamda su sıkıntısı yaşayacağımız görülmektedir. Su sıkıntısını yaşamamak için hepimize görevler düşmektedir. Su israfını önleme adına alabileceğimiz basit tedbirleri kısaca sıralarsak:
1.Musluklarda yapabileceğimiz basit tamiratlar ve müdahaleler suyu bilinçli kullanmakla azımsanmayacak tasarruf sağlarız. Damlayan musluklar günde 30-200 litre arası suyun boşa gitmesine sebep olur. Suyun çeşmeden içildiği yerlerde soğuması için akıtmak yerine buz koyarak soğutmak yoluyla, musluk başlığı alırken tasarruflu olanını tercih ederek israfı azaltabiliriz.
2.Evde harcanan suyun %10 Mutfakta kullanılmakladır. pişirme, temizleme ve yıkamada bilhassa bayanlar daha akılcı davranarak mutfak israfının önüne geçebilirler. Çok su kullanmak temizleme veya hijyeni sağladım anlamına gelmez. Mesela bulaşık makinesi tamamen dolduğunda çalıştırırsak, donmuş gıdalarımızı bir gün önceden çıkarıp akan suyun altına tutmadan çözersek, yeşillikleri önce suda bekletip kap içerisinde yıkarsak, sıcak su düzeneklerinde termostat ısısını aşırı yükseltmeden kullanırsak(ılıtmak için tekrar su kullanılacak),elde bulaşık yıkarken az deterjan kullanıp az su ile durulama yaparsak mutfaktaki su israfının önüne bir nebze olsun geçmiş oluruz. Her ev için pratik çözümleri evde yaşayan bireyler daha gerçekçi üretilebilir.
3.Evde harcanan suyun önemli bir kısmı da çamaşır yıkarken kullanılmaktadır. Çamaşır makinesini doldurduktan sonra çalıştırırsak her yıkamada 10 litreye kadar su tasarrufu sağlarız. Elde yıkamada önce beyazları sonra renklileri yıkarsak, kalan artık sularla yerleri siler balkonları yıkarsak bu tür israfın azaltılmasına yardımcı oluruz.
4.Günlük su kullanımımızın %40’na yakını, yani en fazla suyun kullanıldığı yerin banyo olduğu yapılan araştırmalarda tespit edilmiştir. Tıraş olurken ve yüz sabunlarken açık bırakılan musluktan günde 15 ile 35 litre arasında su israf edilmiş olur. Dişlerimizi fırçalarken, yüzümüzü yıkarken suyu akar vaziyette bırakmamak suyu tasarrufta yardımcı olabilecek etkili bir tedbirdir. Yıkanırken küveti doldurmak yerine duş almak su israfını önler. Tasarruflu duş başlıkları kullanılabilir. Diğer başlıklarla her banyo yapışta 30 litreye yakın su tüketilirken bu başlıklarda 9 litreye kadar su tüketimi düşmektedir. Banyo suyunun ısınmasını beklerken akıtılan su, sonradan başka bir yerde kullanılmak üzere bir kovaya doldurulabilir. Tuvalet sifonları su israfının en fazla yapıldığı yerlerden bir diğeridir. Buralar daha dikkatli kullanılabilir. Başka basit tedbirlerle banyo yaparken harcadığımız su israfının önüne geçebiliriz.
5.Bahçelerimizdeki çiçekleri ve diğer bitkileri sulamak için serin saatleri yani buharlaşmanın az olduğu vakitleri tercih etmek gerekir. Suya daha az ihtiyaç duyan yöreye has bitkileri yetiştirmek, arabalarımızı nemli bezlerle silip temizliğini yapmak bahçelerimizdeki su israfını azaltacak tedbirlerden sadece bazılarıdır. Yağmur suları için su tankları yapıp tanklardaki suyu ihtiyaç halinde kullanmak bir başka israfı önleyici tedbirdir.
İsrafı önleyerek veya azaltarak, kendimize geleceğimize yoksulluğun çözümüne bireysel anlamda katkı sunabiliriz. Harcarken, kullanırken, tüketirken israftan ve cimrilikten uzak itidal üzere olmamız emredilendir. Yüce mevla ayetinde;
ARAF: 31 – ‘’Ey Âdemoğulları! Her mescide gidişinizde güzel giysilerinizi giyin ve yiyin, için, fakat israf etmeyin, Çünkü Allah israf edenleri sevmez.’’ buyurmaktadır.