ŞEBİNKARAHİSAR KÖYLERİNİN VE KÖY YAPILARININ MİMARİ ÖZELLİKLERİ VE KAREKTERİSTİĞİ -YÜCEL BAŞARAN-1
Şebinkarahisar köylerini tarihsel olarak incelediğimizde,köy yerleşkelerini etkileyen birçok faktörden bahsedebiliriz,bunların bazılarını sırasıyla inceleyelim.
Köy yerleşkeleri karadenize paralel dağların güney yamaçlarında kurulmuştur,2 kuzeye bakan yamaçlarda ise daha erken güneş alan yerlerde3 kurulmuştur.
Köy yerleşimlerinin etkileyen tarihsel faktörlerden birisi güvenliktir, savaşlar ve eşkıya isyanları dolayısıyla uzaktan farkedilmeyecek çukur arazi parçalarının içerisine kurulmuştur4
Köy yerleşimlerinin etkilendiği birbaşka faktör arazi yapısı ve su kaynaklarıdır, arazinin sağlam bölgeleri yerleşim alanı olarak seçilmiş toprak kayması olan bölgelerde tarım yapılmıştır.5 su kaynaklarına yakın olan yerler tercih edilmiştir,su kaynaklarının azalması Ya da kuruması köy yerleşkelerinin yer değiştirmesine sebep olmuştur.6
Köy yerleşkelerini etkileyen önemli bir faktörde o köyde bulunanların geçim kaynaklarıdır. Hayvancılıkla uğraşan köyler ekili arazilerin bittiği yada azaldığı meralara geçiş noktalarına yerleşmişlerdir.7 Hem kuru hemde sulu tarım yapılan yerlerde iki tür tarımın birbirinden ayrıldığı yerlerde köy yerleşkeleri kurulmuştur.8 ayrıca yaylacılığı bir arada mümkün kılan köy yerleşkelerimizde vardır9
Bunların dışında daha birçok faktörü sayabiliriz fakat önemli gördüklerimizi yukarıda açıkladıktan sonra köylerin diğer özellikleri ile devam edelim.
Köylerin yerleşkelerinde konutlar topludur, nadir olarak köyün yakınında ayrı yerleşimler kurulmuştur.10 Toplu yerleşkenin sebebi müsait arazi yapısının olması ,ortak kullanım alanlarının bulunması ve daha da önemlisi su kaynaklarının yetersiz oluşu dolayısı ile sukaynağına yakın olma arzusudur.
Köylerin ortak kullanım alanları çeşme, okul, cami, arazi hayvan sulama çeşmeleri, hayvan tuzlakları, köy yolu, arazi yolları,bazı köylerde fırınlar, köy odaları vb alanlardır. Köylerimizin tarihte ortak kullandıkları zaviyeleri de olmasına rağmen cumhuriyetle yasaklanması dolayısı ile artık buna rastlanmamaktadır.
Tarihte köylerin kuruluşu çeşitli vesilelerle olmuştur. Bunları sayacak olursak :
Devamı aşağıdaki adreste:kopyala adres çubuğuna yapıştır.
yclb.wordpress.com/2010/10/30/190/
YORUMLAR
Henüz yorum yapılmamış.