ESENTEPE(LEMOS) KÖYÜ' NDE ÇUBUKTAN (ASMA) ÜZÜM VE PEKMEZE YOLCULUK.BAĞ BOZUMU BÖLÜM- 5

• 26 Şubat 2010 Cuma 14:13:09

Değerli okurlarım, hazır söz pekmezden açılmışken, nasıl yenildiğini, nerelerde kullanıldığını, nelere iyi geldiğinide belirtmeden geçemeyeceğim.
- Kalorisinin bol olması nedeniyle, çok üşüyenlere
- Kansızlık çekenlere
- Vücudunun herhangi bir yerinde balta, keser, bıçak yarası olanların yaralarında, veya hergangi bir düşme esnasında burkulma ve ezilmelerde
- Balbekisi yapılır( pekmezin iyce koyulaştırılmış şekli)
- Pekmezli yoğurt yapılır
- Şerbeti yapılır
- Y umurtayla birlikte gayganası ( pekmezli yumurta) yapılır
- Pekmeli kar şerbeti yapılır
- Sade pekmez olarak yenir
- Tahinli pekmez yapılır
- Helvası yapılır
- Cevizlibandırması yapılır
Ağzının tadını bilenler bu yiyecekleri yapar, dener ve yerler. Böylece pekmez yapımını sonlandırmış ve şimdilik günlügümüzden çıkarmış olduk.
Biz şimdi tekrar sergideki üzümümüze dönelim. Zannederim biz pekmez yapımıyla meşgul olurken, üzümümüzde sergisinde ve kavurucu güneşte kurumasını tamamlamıştır.
Salkımıyla sergiye serilen üzüm kuruyunca, kuruyan üzüm taneleri, salkımından sıyrılır ve ayıklanır. Daha sonra tane kısmı kalbur ve gözer ( eleme araçları, elek gibi) içine alınarak avuç içi ile üzüm taneleri ezdirilmeden ovalanır ve bu aletlerden geçirilerek, elenerek, üzüm tanesi üzerinde kalan sap kısımlarının taneden ayrılması sağlanır.
Herşey yerinde ğüzel ve yerinde ağırdır. bir gül dalında ne kadar güzel, albenisi ne kadar yerinde ise, bir salkım üzümde, çubuğunda, asmasında sallanarak, sarkarak durması o kadar güzeldir.Hele hele elle dizilmişler, sıralanmışlar gibi dalında sarkan, salkım üzümler, biz insanoğluna daha bir cekiçi. Asmasından koparılıp,buz gibi suyun altında beş, on dakika bekletılen üzümü yemenin tadına , inanın ki doyum olmaz. hele hele güz ayında
sabahın erken saatinde, üzerine ciğ düşmüş üzümleri dalından koparıp yerseniz o üzümün dişleriniz arasında kütürt diye kütürdeyip, ses cıkardığını duyarsınız. İşte insan ozaman üzüm yediğini, üzümüm yemenin doruğuna vardığını hisseder, anlar.
Bağ bozumu sona erince, kış aylarında sofraya konulup, yenilmek veya bir misafirine ikram etmek için, Eylül ayı içinde asma ve çubuğundan sapıyla koparılan salkım üzümler sapları biraraya getirilerek iple bağlanıp, kilerde tavana asılması üzümün birbaşka saklanma ve kullanma özelliğini bize gösterir. Bazı bahçelerde ve ev önlerinde bulunan asmalardaki üzümler ise, hiç koparılmadan asma üzerinde torbalanmak üzere kış aylarına kadar muhafazası sağlanırdı. Böylece şubat ayında dahi tavanda saılı duran ve dalından koparılarak üzüm yenildiğini çok iyi bilirim.
Geliniz hep beraber üzümün neye iyi geldiğini, nerelerde kullanıldığına bir göz atalım.
- YAŞ ÜZÜM OLARAK TÜKETİLİR
- ÇEREZ OLARAK TÜKETİLİR
- KOMPOSTOSU( HOŞAFI) YAPILIR
- KEKLERİN, ÇÖREKLERİN İÇİNE KONULUR
- ZAYIF VE KANSIZ LIĞA İYİ GELİR
- ŞIRASINDAN RAKI, ŞARAP YAPILIR
- KURUTULMUŞ ÜZÜM DÖVÜLMEK SÜRETİYLE, VÜCUDUN HERHANGİ BÖLESİNDEKİ EZİLME VE BURKULMALARIN OLDUĞU BÖLGELERE SARILMAK SÜRETİYLE İYİLEŞTİRİLMESİNİNDE KULLANILIR.
Gerek üzüm ve gerekse pekmezde, dile getirmeye çalıştığım şartlarla ve faydalarıyla insan oğlunun önüne getirilmiş olur. Acaba hiç düşünmüşmüydük, yediğimiz bu üzüm, bu pekmezin insan oğlunun önüne nasıl geldiğini ?
BU YAZI DİZİMDE, BU ÖYKÜMDE KARAMAN İLİ, ESKİ İLÇE ERMENEK, YENİ İLÇEMİZ SARIVELLİLER, ESKİ KÖYÜM LEMOOS( YENİ İSMİ ESENTEPE) KÖYÜMÜZDE ÇUBUK VE ASMADAN ÜZÜM VE PEKMEZE ULAŞAN UZUN BİR YOLCULUĞUN, YAŞAM ŞAVAŞININ DA BÖYLECE SONUNA GELDİK.
BİR BAŞKA YAZIM, BİR BAŞKA ÖYÜM YADA DENEMELERİMLE BİRLİKTE OLMAK ÜZERE HOŞÇA KALIN, HOŞ OLUN DİLEKLERİMLE.

Hüseyin YILDIZ( Lemoslu hüseyin)
Araştırmacı yazar
Söke,14 EKİM 2003