- 1293 Okunma
- 3 Yorum
- 0 Beğeni
EL CEZERİ
EL-CEZERİ ÇAĞIMIZDAN YÜZLERCE YIL ÖNCE YAŞAMIŞ DAHİ
keskin zekası ile elektrik kullanmadan sadece su ve mekanik parçalarla çalışan makineler yapmış ve günlük hayata geçirmiş olağanüstü bir biliminsanıdır.
Tam ismi, Cizreli Ebul-iz (Ebû’l İz İbni İsmail İbni Rezzaz El Cezerî ) ya da Avrupa’nın bildiği ismiyle El-Cezeri / al-Jazari ( Ibn Ismail ibn al-Razzaz al-Jazari Arapça: أَبُو اَلْعِزِ بْنُ إسْماعِيلِ بْنُ الرِّزاز) olan bu mucit bundan 800 küsur yıl önce (1136-1206) yılları arasında yaşadı. Selçuk Türkleri zamanından bahsediyoruz. Bu inanılmaz öykünün tek kanıtı yüzyıllara dayanmış ve müthiş icatların resimleriyle dolu orijinal kitabın el yazması kopyaları.
Her zamanki gibi biz kendi bilim adamımızı tanımazken yurtdışında bilimsel kürsülerde ve tüm bilgisayar / sibernetik kitaplarında su mekaniği referanslarda yer alıyor. Tarih bize neler söylüyor? Artukoğulları Güneydoğu Anadoluyu fethederler. Şimdiki Cizre’de buluşlar yapan Abdülaziz İsmail bin Razzaz başkent Diyarbakır’a çağrılır. Yirmibeş yıl boyunca üretir ve üretir. Hükümdarların büyük takdirini toplar ve hükümdar (Eb’ül Feth Mahmut İbn-i Mahmet İbn-i Karaaslan) tarafından bu kitabı yazmakla görevlendirilir.
Verimli hayatının büyük başarılarına karşın son derece alçakgönüllü bir üslubu olan Eb-ül-iz 1183 yılında başlayıp 25 yıl süren icatlar kataloğunu o zamanlar resmi dil olan Arapça ile yazar. Bu kitabın üç nüshası kütüphanelerimizde 800 yıl durur ama bir kişi çıkıp uygulayıp teknoloji çağına hem bizim hem dünyanın belki 500 yıl önce girmesini sağlayamaz. Geçte olsa Avrupalılar tarafından yinede bizden önce keşfedilir. Otomatik Makineler tarihinde “Çağın Doruğuna Erişmiş Büyük Mühendis İbni Razzaz Cesari adıyla saygıyla anılır.
Neden buluşları bu kadar önemlidir? İlk olarak mekanizmalar zamanının çok ötesindedirler. Enerji kaynağı , yönetim mekanizması ve feedback (geribesleme) sistemlerinin tümünün su, buhar gücü ve havanın itiş gücü ile yapılmış olması mucize gibidir. Üstelik tüm buluşlar insanımsı , estetik değerlere sahiptir. Ayrıca buluşları hayal ürünü değildir. Alman Profesörü Widemann tarafından tekrar üretilip çalıştırılmışlardır. (Erlangen Üniversitesi) Çağın Harika Bilgini ( Bedi-ül Zaman Abdulaziz İbn-i al-Razzaz al Cesari. evet bu eski isimler gerçekten çook uzun) lakaplı Eb-ül-iz ‘in kitabının kendisi kayıptır ama kopyaları, Topkapı Sarayı Üçüncü Ahmet Kütüphanesi (iki elyazması) ile Ayasofya Kütüphanesinde bulunur. (66 sayfası neyin değerli olduğunu anlayanlar tarafından çalınmış olarak)
Daha sonra Kültür Bakanlığı bu kopyadan “Olağanüstü Mekanik Araçların Bilgisi Hakkında Kitap” adında 3000 adet tıpkıbasım kitap basmıştır. (ISBN 975-17-0698-X Kültür Bakanlığı - 1990). Kitabın Türkçe çevirisi ise Sevim Tekeli tarafından hazırlanarak Türk Tarih Kurumu Yayınları başlığında 9751614473 numara ile basıldı.
Şimdi lafı daha fazla uzatmadan sizi kitabın çizimleri ve açıklamaları ile başbaşa bırakıyoruz.
OLAĞANÜSTÜ MEKANİK ARAÇLARIN BİLGİSİ HAKKINDA KİTAP * CİZRELİ EB-ÜL-İZ
——————————————————————————–
onu iyi tanımak lazım neden acaba biz bunu tanımıyoruz
düşünmek lazım
YORUMLAR
Güzel bir yazı ,genel kültür içinde gayet önemliydi ,teşekkür ederim
benim sizin bahsettiğinizden ziyade başka bir sıkıntım dahavar
batıda bizim alimlerimiz hep arap olarak biliniyor
adlarından mı bilemiyorum ama hemen hepsi arap düşünür ,matematikçi vs diye tanınıyor
bence önemli bir detay
tekrar teşekkürler
memosta_73
böyle bir şahsiyeti eğer tanıma fırsatını hala yakalayabilmiş
değilsek bu bizim toplum olarak bizi yönetenlerin büyük zaafı
lakin tanımamızın diğer bir etkenide malesef KÜRT oluşu ve
içimizdeki bazılarının kürt fobisinden kaynaklıdır
eğer avrupa ve bütün dünya yaralanıyorsa ve faydalı ise o şahıs evrenseldir çünkü önemli olan öncelik bana göre insanlığa faydalı
bir buluşu varsa insanlığın malıdır sadece kürtlerin değil edis hun
gibi şahsiyetler ve kaldı ki da vinci bile bunun kitaplarındaki buluşlarıyla
yola çıkıp bu günün bilgisayarın temeli atmışsa biz neden yapmadık