Biz insanlar hayaletlerden korkarız ama bilmeliyiz ki onlar olmadan da yaşayamayız. Onlar bizim kişiliğimiz karakterimiz onlar icraatlarımız fikir ve düşüncelerimiz bazen duygularımız bazen yaşama bazense ölme sebeplerimizdirler



Hafızası olan her insanın hayaletleride vardır çünkü her birimiz bir başkasından örnek alır bir başkasına örnek olur birinden etkilenir bir başkasını etkileriz. Yeni bir fikir eser veya yapıt ortaya koyarken bile hep eskiyi düzeltmek yanlışı doğrultmak ileriye bir şeyler bırakmak içindir yani bütün mesele geçmişteki gibi olsunmu olmasın mı meselesidir. Geçmiş geçmişimiz en büyük hayaletimizdir ve bir şeyler ortaya koyarken hep yanımızdadır o bazen tarihten biri bazen tanıdık biri bazense bir hayvan veya eşyadır.



Bir şiir yazarken aklımıza Nazım, İlhan gelir. Bir romana başlarken Kafka King olmak isteriz. Savaşırken bile Nene Hatun Sütçü İmam Atatürk olur düşünürken bile konfiçyus kant eflatun gibi düşünürüz. Mecnun gibi sever. Picasso gibi çizer. Mevlana gibi inanır. Hüseyin gibi acı çeker. Halil İbrahim gibi yer sultanlar gibi ağırlar arı gibi çalışır. Karun gibi zengin olur. Çınar gibi yaşar. Adam gibi ölürüz.



Yaşayıp görüp okuyup dinleyipte etkilenmemek elinde mi insanın etkilenmem ben diyende böyle düşünüp böyle söyleyenlerden etkilemiş demektir öyle ki konuşmamız bile bir etki meselesidir yoksa dünyada bu kadar çok dil olurmuydu?



Eğitimde böyledir; 2 kere 2 öyle süregelip başkasıda öyle yaptığı için 4 tür.



Etkilenmenin edatı gibidir nerde bir etkilenen olsa gibi ordadır etkileyen hayaletinin dünyası ile etkilenenin dünyası arasındaki kapıdır. İnsanlığın bir geçmişi bir yaşanmışlığının olduğunu gösterir insanlık olarak geçmişimizin delilidir gibi.





Etkilenme bir hayalet olup peşimizden gelir. Kişi, toplum veya her ne ise o ile berber. Hayatımızı oluşturan düşünce ve duygularımız birer hayaletler bütünüdür ve bu hayaletler o kadar güçlüdür ki kan döker devlet yıkar kıyım yapar akımlar başlatır çağlar açar, kapar.



Özellikle sanat böyledir resimi, romanı, şiiri, heykeli, müziği, operası, balesiyle. Bunlar insanları arkalarından sürüklerler kanlı darbelerin devrimlerin başını hep şairler çekmişlerdir. Bunların en önemlilerinden birisi son yüzyılı kasıp kavuran “Avrupa’da bir hayalet dolaşıyor” diye başlayan kitap değimlidir zaten.