KİTAP
MÜZİK
ATÖLYE
- 886 Okunma
- 8 Yorum
- 0 Beğeni
KELİME MEVZUU
Yeni uydurulan kelimelerin birçoğunu kullanmıyor; hiç bir sıkıntı da çekmiyorum.
Meselâ bugüne kadar "olanak" kelimesini, "sorun", "karşın", "yaşam".. gibi kelimeleri hiç kullanmadım. Çünkü bizim "imkân" kelimemiz,"mesele","rağmen"ve "hayat" gibi çok güzel kelimelerimiz var.
Bir dilde, kelime sayısının ehemmiyetli olduğunu biliyorum.
Yeni kelimelerle eski kelimeleri sanki dilimizden kovuyorlarmış gibi bir vaziyet var.
Sözgelimi, "teklif" kelimemizin yerine uydurulan "öneri" kelimesi, aynı zamanda "tavsiye"
kelimemizin yerine de kullanılıyor. Böylece gitti mi, bizim o güzelim "tavsiye" kelimesi..
Kullanılması âdeta moda olan "süreç" kelimesine bir göz atalım:
Bir zamalar "vetire" diye bir kelime varmış; daha sonra bu kelime yerini "müddet" e
terketmiş aradan kısa zaman geçmiş, her yerde "zaman" kelimesi kullanılmaya başlanmış;çok çok sürmemiş bu kelime de "vakit" le yer değiştirmiş; bu kelimenin yerine de "süre" gelmiş oturmuş. Sözde dilcileri bu kelime de tatmin etmemiş olmalı ki, bu kelimenin sonuna bir "ç" harfi ilave edilerek "süreç" elde edilmiş. Şimdi, "süreç aşağı", "süreç yukarı". İcabetse de, icabetmese de "süreç"siz konuşan yok. Artık "Bu zaman zarfında" denilmiyor; "bu süreçde" deniliyor; "bu vakit içerisinde" denilmiyor; "bu süreçde" deniliyor.. Moda bu. Hatta bâzen, cümle içinde kullaılan ve yaygın olan bu kelimeyi çıkarıyorum; cümlenin mânâsı hiç değişmiyor. Bizim "vetire", "müddet", "zaman", "vakit" ve "süre" kelimeleri şimdi eskisi kadar çok kullanılmıyor. Çünkü moda (!) olan "süreç" var.
İşin bir başka tarafı daha var: Batı dillerinden bir kelimeyi alıyorlar; sanki Türkçe bir kelimeymiş gibi dilimize dahil ediyorlar. Meselâ, "sezon" kelimesi, "final", "performans",
"poşet", "süper market"," provakatör".. bütün bu kelimelerin Türkçe karşılığı var. Var
amma nedense kullanılmıyor.
Bu mevzuun bir de bambaşka tarafı daha var. Arz ediyorum Efendim: Herhagi bir kelime,
Arapça, Farsça menşeli oldukları için dilimizden atılmak isteniyor. Sözgelimi "Meselâ"
kelimesi Arapça menşeli diye dilimizden atılmak isteniyor ve bu kelimemizin yerine
"örneğin" kelimesi getirilmek isteniyor. Dil Âlimleri açıkladılar ki, bu kelime de Ermenice imiş.
Hûlâsa, uydurukça; Batı’dan hücûm eden kelimeler; bâzı Ermenice kelimeler dilimizi tehdit
etmektedir.
Dikkâtimizi ve gözümüzü dört açmak mecburiyetindeyiz.
YORUMLAR
Yusuf Yanç'ın ''ARIYORUM''başlıklı şiiri yazınızı destekleyen güzel bir şiir.Yeni neşlin okuması gereken bir yazı olmuş ama bu besil,kültürden,manevi değerlerden o kadar uzak ki sahte dünyaların peşinde koşmaktan dilimize ve kültürümüze değer veremiyorlar.Bir de taktir-takdir,mütevazi-mütevazı gibi farklı anlamlarda olmalarına rağmen aynı gibi kullanılan kelimeler de var.Eski yazıyı bilmedikleri için yazımdaki farklılığı da çoğu kimse anlayamayacaktır.Yazılarınızda bu konuya da yer verirseniz sevinirim.
Vehbi Okur
Yazıya gösterdiğiniz yakın alâkadan dolayı çok teşekkür ederim.
O denemeyi taa.. 2010'da yazmışım.
Aradan bunca zaman geçtikten sonra yine de iyi rastlamışsınız..
Siz "yeni nesil" diyorsunuz; ben maalesef eski nesli de Türkçe'ye karşı
alâkasız buluyorum.
Nerede ise şöyle denilecek:
"SEN DE AKLINI TÜRKÇE İLE BOZMUŞSUN ! "
Bu cümle şimdilik telâffuz edilmiyor amma, edilmesine "çeyrek var" gibi..
Hâlbûki. Türkçe Bizim "SES BAYRAĞIMIZ" dır. 75 milyon insanımızın da dilimizin kıymetini bilmesi lâzım..
TTK.
Yazınızı yeni gördüm. Dil konusundaki hassas düşünceniz nedeniyle sizi kutluyorum. Aslında bu tür yazıların devamında da fayda görüyorum...
Selamlar...
Vehbi Okur
Evvela yazımı beğendiğiniz için çok teşekkür ederim,
Kıymetli Suskun,
Bugüne kadar Site'mize yirmi iki yazı yazdı. Tamamı da dllle alakalıydı..
TRT'den Yapımcı'lıktan emeklim amma Türkçe mevzuunu çok seviyorum.
Yazarsam, yine dil üzerine yazarım.
Allah'a Emanet Olunuz.
Selamlar.
TEŞEKKÜR EDERİM
Bugüne kadar, "Edebiyat Defteri"'mize 21 yazı yazmışım.
Bu 21 yazının en fazla okunanı, 02.01.2010 tarihinde gönderdiğim "KELİME MEVZUSU" başlıklı bu yazı oldu.
Bundan dolayı Site'mizin bütün üye ve ziyaretçilerine teşekkür ederim.
Allah râzı olsun.
Selâmlar.
Vehbi Okur tarafından 1/4/2010 1:06:28 PM zamanında düzenlenmiştir.
Çok güzeldi yazınızın konusu ALLAH razı olsun VEHBİ KARDEŞ
Kelimelerin doğru kullanımı yazılışları önemli aslında daha çok öğreneceklerim var diyorum ..Siz değerli büyüklerimin yazılarını takip ediyorum sağ olun ..Allaha emanet olun..Selam ve dua ile..
Vehbi Okur
Tenkit yazınızı severek okudum. Teşekkür ederim.
İltifatlarınızın beni şımartmasından endişe hissediyorum.
Allah'a Emanet Olunuz.
Selamlar.
Sizi severek okuyorum değerli Okur... Size eski deyimle "Kari" diyebilirim. Ama okur da fena değil bence, yabancı sözlük ihdas etmekte, bunları Türkçeleşmiş Aarabi sözcükleri kovarak yapmaya ise sizin kadar tepki koyarak katılıyorum.
Siz yazın biz okuyalım. Bir sürü yeni katıyorsunuz dağarcığımıza, bu nedenle çok teşekkür ediyorum.
Saygı ve esenlikle değerli Vehbi Okur bey...
Vehbi Okur
Yazdığınız tenkidi memnuniyetle okudum. Teşekkür ederim.
Ben "kari" gibi çok eski kelimelerin kullanılmasına taraftar değilim.
Herhangi bir köyde, kasabada.. bir Türk vatandaşı hangi kelimeleri
kullanıyorsa, bizler de öyle konuşmalıyız. Onlardan kopmamalıyız.
Allah'a Emanet Olunuz.
Selamlar.
edebiyatcı değilim ama genellikle kullandığım kelimelerin türkçe olmasına özen gösteririm,
keşke bu dileklerinizi imge yapmak uğruna şiirleri ağlatanlarda okuyabilselerdi...
tebrikler derim.
Facem de paylaştım. Tam puan verdim. Kızmazsınız inşallah.
Vehbi Okur
Uydurukça kelime kullanmadığına çok memnun oldum.
Lütfen dilimizden tâviz vermeyelim.
Uydurukça kelime kullanmak sanki daha çağdaşlık gibi gösteriliyor.
İngilizcede, Fransızcada, Almancada.. niçin bir kelime kavgası edilmiyor?
Bütün bu dillerde de, başka milletlerin lisanından kelime vardır.
Sonra, bu milletlerin hiç birinden daha genç değiliz.
Kaldı ki, dilimizdeki bâzı kelimelere "yabancı" diyenler bilsinler ki, "yabancı"
denilen o kelimeler bizlere zorla, silah gücüyle kabul ettirilmemiştir.
Tam tersine, "yabancı" denilen o kelimeleri Türkler isteyerek, severek ve
seçerek almışlardır.
İşin başka bir tarafı da şu:Uydurukçacıların "yabancı" dedikleri o kelimeler
bütün Türk Dünyasında tanınıyor.
Meselâ; "millet" kelimesi bütün Türk Dünyasında "millet" diye kullanılır.
Vereceğim şu misâl biraz ters gibi gelebilir amma bence doğrudur: "Meselâ"
kelimesini uydurukça bir kelime ile, veya Ermenice "örneğin" kelimesi ile
değiştirmekle; yedi yüz yetmiş altı bin km2 olan Türkiye toprağından
bir karış toprak vermek arasında ne fark vardır?
Allah'a Emanet Olunuz.
Selamlar.
Uydurukçaya şiddetle karşı olanlardan biriyim. Yazınızı dikkatle okudum.
Köke ve estetiğe uygun uydurma kelimeler dili zenginleştirir.
Olanak-olasılığı da yıllarca ısrarla kullanmadım. Ama gördüm ki Kabul görüyor ve dilimiz için bir kazanım olmuş artık diretmiyor kullanıyorum. İmkan ve İhtimali de kullanıyor zenginlik yapıyorum.
Dilimi vatanım gibi severim.
Halen deha uydurukça saçma ve estetik olmayan kelimelere karşıyım.
Fakat; dilin menfaatine olan ne varsa milletin de menfaatinedir.
Esnek ve dikkatli olmalıyız.
Dille ilgili hassasiyetinizi kutlarım.
Saygı ve selamlar.
