TEMEL DİL BECERİLERİ

• 19 Ekim 2009 Pazartesi 05:26:52

Dilbilimi verilerine göre başlıca dört aşamada geliştirilebilen temel dil becerilerini şöyle sıralayabiliriz:
—Dinleme
—Okuma
—Yazma
—Konuşma

Özde konuşmaya dayanan dil, tüm bu aşamalardan başarıyla geçilerek daha kusursuz, işlevsel ve etkin bir yapıya kavuşturulabilir.

—Dinleme
Algılayabilmek için dinlemesini bilmek yani dikkatle ve iyi dinlemek gerekir.

—Okuma
Neyi ve niçin okuduğumuzun bilincinde olarak yazının özünü kavramaya çalışmalıyız.

—Yazma
Dilin kuram ve dilbilgisi kurallarına uyarak konuyu irdelemeli ve güzel yazmalıyız.

—Konuşma
Sesimizin renginden tınısına, hacminden tonuna, ahenginden ivmesine, … özen göstererek ilgili konuda özlü ve anlaşılır biçimde konuşmalıyız.

Hem yazmada, hem de konuşmada başarılı olmak idealdir ancak bazıları sadece yazmada, bazıları ise yalnızca konuşmada büyük başarı gösterebilmektedir.

Yazmada ve konuşmada amaç, meramımızı kısa, özlü ve anlaşılır biçimde dile getirmek değil midir? Çok, sıkça, ağdalı, diş kovuğuna sığmayacak kadar kısa ya da âdeta destansı uzun yazmak, konuşmak insanı ne yüceltir, ne de sevimli kılar.

Sözde incelmek uğruna bazı sesleri, sözcükleri yutmak, yuvarlamak ve kırkmak, tümceleri kuralsızlaştırmak, dilin kural ve yazım kurallarını yok saymak dili yozlaştırmak isteyenlere özgüdür.

Güç ve o denli güçlü, güzel ve görkemli dilimizi, Türkçemizi, şiirde ve yazıda tüm incelikleriyle titizce kullanmalıyız.

Dilin başını gözünü yararak çalakalem yazmak, çalçene konuşmak, görüntü ve ses kirliliği yaratarak başkalarının zamanını ve enerjisini çalmak kimseyi yüceltmez.

Dilim, dilim, güzel dilim!
Seni dilim dilim yerim…
Diyenlerden olmayalım;
Dili yozlaştırmayalım.

Saygıyla.