Geçenlerde bir cafe de, yan masada tartışan gençlerden biri diğerine “bu münakaşaya son verelim, çünkü sende hoşgörünün zerresi yok” diyordu.
Eski Türkçesi müsamaha, dilimize yerleşmiş Fransızcası tolerans olan hoş görü deyimi üzerinde biraz düşündüm. Sonra eve dönüp felsefe sözlüğüne baktığımda orada aynen şöyle diyordu. “Kendi düşünce ve inançlarına karşıt bulunan düşünce ve inançlara katlanma.” Ama dikkat ederseniz, kabul etme demiyor.
Yirmi birinci asra girmemize rağmen hoşgörüsüzlük daha ziyade inanç üzerine. Gerek ülkemizde, gerekse dünyanın çeşitli yerlerinde bu konuda kavgalar ne yazık ki hala sürüyor. Herkes karşısındaki ile aynı şekilde düşünmeye mecbur olmadığına göre bu biraz da saygı kapsamına giriyor. Saygı da tabii ki tek taraflı olmayacağına göre sen bekiyorsan tabii ki karşındaki de bekleyecektir. Uzlaşmazlığı kaba kuvvete dökmek ise ilkelliktir ve asla çözüm olamaz.
Aynı inanca mensup olmamak suç değildir. Karşı olduğun inancı suçlamak suçtur. Bu konuda yorum yapmamın nedeni, coğrafyamızın hemen yanında yaşanan Müslüman Musevi çatışması. Her gün onca insanın ölmesi neyin çözümü olabilir ki? Ayrıca, gazete sayfalarına göz atarsanız yurdumuzda hoşgörüsüzlüğün her alanda yaşandığını görebilirsiniz. Bence bunun bir diğer nedeni de, geçim sıkıntısıyla gerilen sinirlerin yarattığı ruh hali olmalı. Caddede yanımdan geçen insanları kritik ediyorum, suratlar asık yumruklar sıkılı. Sanki herkes bu işin sorumlusu karşısındaki sanıyor.
Şunu iyi bilmek gerekir ki, hoşgörü sadece şiddeti engelleyen yatıştırıcı bir ilaç olabilir. Ama hastalığı asla iyi etmez.
Hoşgörülü günler dilerim sevgili dostlar.