FİLİSTİN SORUNU NASIL BAŞLADI.
1799 yılında, Fransız General Napolyon Bonaparte’ın Osmanlı yönetimindeki Filistin’de bir Yahudi devleti kurulması önerisi, bölgedeki dinamiklerin temellerini atmıştı. Bu fikir, 19. yüzyılın sonlarına doğru Siyonizm hareketinin yayılmasıyla daha somut hale geldi. 1879’da Basel’de toplanan Birinci Siyonizm Kongresi, Theodor Herzl’in "Der Judenstaat" adlı eserinin etkisi altında, Filistin’de bir Yahudi vatanı kurulması fikrini benimsedi ve bu amaçla Dünya Siyonizm Teşkilatı’nın kurulmasını öngördü. Bu dönemde, Filistin’e göç eden Siyonistlerin sayısı artarken, bölgede yaşayan Arap topluluklarla arasındaki gerilim de yükseldi.
Birinci Dünya Savaşı sırasında, İngiltere’nin Arap güçlerinin desteğiyle Osmanlı hakimiyetine son vermesiyle birlikte Filistin’in idaresi değişti. 1917’de İngiltere, Filistin’de bir Yahudi vatanı kurulacağına dair Balfour Deklarasyonu’nu yayımladı. Bu deklarasyon, bölgedeki uluslararası anlaşmazlıkların temellerini oluşturdu ve İngiltere’nin bölgeyi manda yönetimine almasıyla sonuçlandı.
1929 ve 1936 yıllarında yaşanan kanlı çatışmalar ve Arapların genel grevleri, Siyonist göçmenlerin bölgedeki etkisini artırdıkça Arap topluluklarının tepkilerini de şiddetlendirdi. İngiltere’nin önerdiği ve BM tarafından onaylanan 1947 tarihli paylaşım planı, Filistin’i iki devlet arasında bölmeyi öngörüyordu. Ancak, Arap temsilcilerin reddettiği bu plan, bölgedeki çatışmaları daha da derinleştirdi.
Geçmişten günümüze İsrail - Filistin sorunu: Filistin Devleti nasıl kuruldu?-2
Son olarak, 1948’de İngiltere’nin manda idaresine son verme kararının ardından başlayan şiddet olayları, Filistin’deki durumu daha da karmaşık hale getirdi. Siyonist ve Arap güçlerinin hazırlıklarının arttığı bu dönemde, hem Arap hem de Yahudi tarafları, bölgedeki haklarını koruma adına güçlerini seferber etti. Bu süreç, günümüze kadar süren İsrail-Filistin çatışmasının ilk adımlarını atmış oldu.