Toplum olarak en sık kullandığımız ama en az düşündüğümüz sorulardan biridir bu; “Sen kimsin?”
Bir kavga sırasında, bir tartışmanın ortasında, bazen de küçümseme amacıyla dudaklardan dökülür. Aslında bu soru, öfkenin değil, kimlik arayışının bir yansımasıdır. Çünkü “sen kimsin” derken, aslında “ben kimim” sorusuna da cevap arıyoruz farkında olmadan.
Türkiye’de bu ifade, bir sınır çizme, bir yer belirleme aracına dönüşmüştür. Kahvede, trafikte, sosyal medyada ya da meclis kürsüsünde… Ne zaman birileri kendi sözünün üstünlüğünü ispatlamak isterse, hemen o cümle gelir:
— Sen kimsin ya?
Oysa bu sorunun cevabı, bağırarak değil, insanlıkla verilir. Bir insanın kim olduğunu; sesi değil, vicdanı, boyu değil, durduğu yer, söylediği değil, yaptığı işler belirler.
“Sen kimsin?” sorusu aslında medeniyet testidir.
Bir toplumda bu soru küçümsemek için değil de tanımak için soruluyorsa, o toplum olgunlaşmış demektir. Ama bizde hâlâ kavgada, tehditte, hor görmede kullanılır. Çünkü hâlâ kendini yüceltmenin yolunu başkasını ezmekte bulan bir anlayış var.
Oysa bir gün biri size “Sen kimsin?” diye sorduğunda, başınızı dik tutup şöyle diyebilmelisiniz:
— Ben, kimseyi küçümsemeyen, insan olmanın ağırlığını taşıyan biriyim. Belki o zaman toplum olarak gerçekten birbirimizi tanımaya başlarız. Çünkü mesele “sen kimsin” değil; biz kimiz sorusuna vereceğimiz cevaptır. İşte asıl mesele de tam burada başlar.
Belki de artık bu soruyu başka bir anlamda sormalıyız: “Sen kimsin?” derken karşıdakini küçültmek için değil, onu tanımak, anlamak, onun hikâyesini duymak için sormalıyız. Çünkü her insan, ardında sessiz bir roman taşır ve o romanı okumadan kimseyi yargılayamayız.
Unutmayalım…
Asıl mesele “Sen kimsin?” değil;
Oysa bir gün biri bana böyle sorsa, şöyle cevap vermek isterim, “Ben; yolda gördüğü kediyi okşayan, sabahın sessizliğinde insanlara dua eden, büyüğüne saygılı, küçüğüne sevgi dolu, kul hakkı yemeyen, kadına şiddet uygulamayan, doğayı koruyan, düşenin elinden tutmaya çalışan vicdanlı, merhametli ve Allah’tan korkan, bir insanım. Ne senden üstünüm ne senden aşağı. Sadece insanım.”
Kıymetli kitap severler “Kanlı Dosyalar” Polisiye Cinayet Romanımız 4. Baskısı ve yenilenen kapağıyla internette satışta keyifle okuyunuz. (İnstagram:yazar_aydinbenli)
Hoşça kalın Allah’a ısmarladık.
Aydın Benli
Siyaset Bilimci Yazar