“Merhaba!” der biri.
“Merhaba!” dersiniz, çekinerek.
Öyle ya! Kimdir, neyin nesidir?
Uzak, yakın zamanda...
“Ay kusura bakmayın! Tanışıyor muyuz?” ya da, “Durun, bakayım! Bir yerden çıkaracağım sanki sizi!” Tanımaya, anımsamaya çalıştığınız da olur, görür görmez tanır gibi olduklarınız da...

Sorun burada başlar! Yani muhatabınız olan kişiyi tanıyamadığınız ya da anımsayamadığınızda... Bir tereddüt anı... Bir anda aklınızdan bin bir soru, olasılık gelip geçer. Günlük yaşantımız içinde çok doğaldır böylesi durumlarla karşılaşmak... Çünkü her ‘merhaba’ karşınızdakiyle görünmez duvarları kaldırmaya ilk adım, ilk tekliftir. Bir yaklaşma, yakınlaşma çabasıdır.

Ama dikkat etmeyiz genellikle. O merhabanın kendisi ve kimden geldiği kadar; söyleniş tarzı, tonu ve vurgusu, yeri, zaman aralığı da önemlidir. Doğallıkla sadece söyleyene yönelir ilgimiz. Tanıdık mı, yabancı mı? Yakınlık derecesi nedir? Kılık kıyafeti, yaklaşımı güven veriyor mu?

İnsan; bizim algımıza, bilincimize, birikimimize dışarıdan göründüğü şekliyle bir ‘ izlenim / intiba’ olarak yansır öncelikle. Bunda ayıplanacak, yadırganacak bir taraf yoktur. Ancak tam bu noktada ‘kesin hükümler’ verilmeye kalkılırsa durum kötü... Olumlu veya olumsuz yönde fena hâlde yanılma ihtimaliniz vardır ki, buna da ‘peşin hüküm’ denir.

Kişi, hüküm vermenin cazibesine kolay ve çabuk kapılır. Âdeta içimizde bir ‘karar verici merci’ vardır da hemen harekete geçer. Artı, eksi tarifemiz çalışmaya başlar. “İlk izlenimim her zaman doğrudur.” diyenler, bunu kendi deneyimleriyle ve ‘çokça sınanmış bir sonuç’ olduğu hükmüyle pekiştirmekte beis görmezler ki, yanılmaya en fazla uğrayanlar da bunlar arasından çıkar.

Hayatın içinde, hayatın kendisi bir ‘bilinmezlikler akıntısı’ oluşturur oysa. Akıntının kimi nereye, hangi kıyıya atacağını öngörebilmek hususunda ‘Amerigo Vespucci’ kadar bile şansımız yoktur. Bu çağda bile falcı ve medyumlar niye iş yaparlar, anlamış olmalısınız ayrıca. Belirsizliğin bu kadar yoğun yaşandığı bir dünyada, peşin ve kesin hükümlerinin yalancı limanına demir atmak geçici bir emniyet hissi verebilir belki insana, ama iki kere ikinin dört yaptığı tartışılmaya devam eder yine de. Pozitif bilimlerin dahi çıktıları şüpheyle karşılanır ve sorgulanırken üstelik...

Son söz: Peşin ve kesin hükümlerden uzak durun iyisi mi! Mutlaka bir ‘acaba’ olsun saklınızda...