ARZU İLE KAMBER

Gerçek mi, efsane mi?

Türk Halk Edebiyatı, aşk hikâyeleri yönünden hem güçlü hem de zengin bir kültürdür. Her biri birbirinden güzel ve anlamlı. Ancak hangi aşk hikâyesinin nerede, nasıl geçtiği halkımız tarafından pek merak edilip, araştırılmaz. Türk halkı, hikâyeleri okur, filmlerini seyreder ama gerçek olup olmadığıyla pek ilgilenmez.

Peki, Arzu ile Kamber hikâyesi bir efsane mi, yoksa gerçek midir? Bu konu üzerinde araştırmalar yapılmış ve çoğunluk bu hikâyenin uydurma değil, gerçek olabileceğini ileri sürmüştür.

Hikâyenin 16. Yüzyılda ortaya çıktığı düşünülüyor. Hikâyenin özü bir hayli dramatiktir. Arzu ile Kamber beraber büyümüşler ve birbirlerini kardeş olarak bilmişler. Ancak öyle bir olay yaşanmış ki, bu olay Arzu ile Kamber’in kardeş olmadıklarını ortaya çıkarmış.

Olay şu:

Kervan, Hac yolunda ilerlerken eşkıyalar tarafından basılmış. Bu baskın çok kanlı bitmiş ve çok sayıda insan ölmüş; ancak Kamber, bu kanlı baskından sağ olarak kurtulmuş. Yoldan geçen bir köylü, Kamber’i bulmuş ve evlat edinmiş. Bu ailenin bir de Arzu adında güzeller güzeli bir kızı varmış. Her ikisi de küçük olduklarından birbirlerini kardeş bilerek büyümüşler. Hayat böyle devam ederken; köyde Kamber’e âşık olan bir kızın, Arzu’ya giderek Kamber ile kardeş olmadıklarını söylemesi olayın seyrini bir anda değiştirmiş.

Arzu, bu gerçeği Kamber’e söyleyince Kamber, köyü terk etmiş. Arzu ise sıcak çölleri aşarak Kamber’i ara-mış; ancak bulamamış. Arzu çok üzülmüş ve hastalanıp, yataklara düşmüş. Çok zaman geçmeden Kamber, Arzu’nun hastalandığını öğrenmiş ve köye dönmüş. İşte o an Arzu ile Kamber birbirine âşık olduğunu anlamış. İki âşık evlenmişler ve mutlu bir yuva kurmuşlar.

Araştırmacılar, Arzu ile Kamber’in hikâyesinde uyumsuz bir şey olmadığını, gerçek olmaya çok yakın olduğunu söylüyorlar.

Hikâyenin Suriye, Şanlıurfa ve Gaziantep dolaylarında yaşanmış olabileceği düşünülüyor; ancak zaman unsurları hesaba katıldığında bir belirsizliğin olduğuna dikkat çekiliyor.

Düşünürler, bu ve benzeri halk hikâyelerinin ağırlıklı olarak rivayetlere dayandığını ileri sürüyorlar. Birbirine benzeyen pek çok halk hikâyesinin olması, Arzu ile Kamber hikâyesinin de gerçek olabileceği sonucuna varmışlardır.

Arzu ile Kamber’in mezarı da merak edilmektedir. Halk edebiyatçıları, Arzu ile Kamber’in mezarının muhtemelen Şanlıurfa’nın Suruç İlçesine bağlı Çaykara mahallesinde olduğu yönünde.