Dr. İbrahim KARAER

Temettuat defterleri 1840’lı yıllarda ve Tanzimat’ın yürürlükte olduğu yerlerde yapılan sayımları kapsamaktadır. Kişilerin sahip olduğu gelir getiren mal varlıklarını ayrıntılı olarak kaydeden defterler, Osmanlı taşrasına ilişkin tahlili çalışmalar için önemli istatistikî verileri ihtiva etmektedir. Temettuat defterleri XIX. yüzyılın ortalarında tarım ekonomisinin tüm özelliklerini yansıtacak bilgilere sahiptir. İlgili bölgenin sosyo-ekonomik profilinin çıkarılması noktasında özgün bilgiler içermekte ve bir fotoğraf sunmaktadır. Temettuat defterleri, XV. ve XVI. yüzyıllarda tutulan tapu tahrir defterlerinden daha ayrıntılı bilgiler içermektedir. Tapu tahrir defterlerinde en küçük vergi birimi köy veya mezra iken, temettuat defterleri bunu hane bazında vermiştir. Bu defterlerde her hane reisinin mesleği, ekili ve nadasa bırakılan arazisi, bu arazinin miktarı ve çeşidi (afyon, bağ, bahçe v.b.), hayvanların çeşidi ve sayısı (koyun, yoz koyun, kuzu v.b), yıllık kazancı ve yıllık vergisi tek tek belirtilmiştir. Temettuat defterleri, haneler hakkında ayrıntılı bilgiler vermesi bakımından tapu tahrir defterlerinden daha üstün özellikler taşımaktadır.

1- Uluborlu Kazası Temettuat Defteri (29 Zilhicce 1261 / 29 Aralık 1845)
İncelediğimiz Uluborlu Kazası Temettuat Defteri, kaza merkezi ve köylerini kapsayan 485 sayfalık defterdir. Deftere sayfa numaraları sonradan ilave edilmiştir. Osmanlı Arşivinde kayıtlı olan defterin katalog bilgisi şöyledir: Hamid Sancağı Uluborlu Kazası Kurasının Temettuat Defteri, yer numarası: ML VRD TMT-d 10594, tarihi: 29 Zilhicce sene 1261 (29 Aralık 1845)’.

“Konya Eyaleti Mülhakatından Hamid Sancağı Kazalarından Uluborlu Kazasında Mukim Ahalinin Emlak ve Arazi Temettuatlarını Mübeyyin Defterdir” başlığının altında;
“Karye-i Kabaca-i Kebir Tabi-i Kaza: Uluborlu” ifadesi ile Büyükkabaca köyüne ait sayımlar verilmiştir. Defter, Uluborlu şehri mahallelerinin sayımı ve 485. sayfada Uluborlu kazasının toplam gelir ve vergi miktarı yazılarak sona ermiştir. Uluborlu kazası temettuat defterinde kayıtlı kaza merkezi ve bağlı köylerdeki mahalle ve köyler aşağıdaki sırada yer almıştır:

Mahalle ve Köy Adı Hane Sayısı Kayıtlı Olduğu sayfa
Kabaca-i Kebir (Büyükkabaca) 168 1-45.ss.
Karip Köyü 16 45-49.ss.
Abdülcebbar Köyü 5 50-52.ss.
Güreme (Ortayazı) Köyü 20 52-58.ss.
İleği Köyü 7 59-60.ss.
Yassıviran (Yassıören) Köyü 138 61-98.ss.
Pazar Mahallesi /Senirkent 244 95-144.ss.
Orta Mahalle /Senirkent 84 145-160.ss.
Şeyhler Mahallesi/ Senirkent 82 162-177.ss.
Turgutlar Mahallesi/ Senirkent 112 178-203.ss.
Bisse (Başköy) Köyü 25 203-211.ss.
İleküp (Uluğbey) Köyü 77 212-234.ss.
Kabaca-i Sagir (Küçükkabaca) 75 235-257.ss.
Dere Köyü 39 257-267.ss.
İnhisar Köyü 17 268-272.ss.
Uluborlu (19 Mahalle) 891 273-485.ss.

Defterde her köy ve mahalle ayrı ayrı kaydedilmiş ve hane numaraları her yerleşim birimi için 1 numaradan başlanarak yeniden yazılmıştır. Defterde, hane reisinin Hane 1 şeklinde numarası ve isim ve şöhreti, mesleği yazılıdır. Hane reisinin ismi yazılırken, kişiyi en iyi tanımlayacak ifadeler seçilmiştir. Hane reisini tanımlayan lakabı, genellikle baba adı ile birlikte verilmiştir. Bazen lakap olmaksızın, hane reisinin adı baba adı ile birlikte yazılmıştır. Kişinin tanımlanmasında mesleği, görevi, unvanı ya da lakabı ön plana geçiyorsa, baba adı verilmeden mesleği, görevi veya lakabı ile birlikte zikredilmiştir. 1840’lı yıllarda kullanılan lakaplardan birçoğunun günümüzde soyadı ve sülale adı olarak kullanıldığı görülüyor. Mesela; Balım oğlu (Balımlar), Örmeci oğlu (Örmeciler) gibi.

Uluborlu Kazası Temettuat Defterinde Senirkent Pazar Mahallesinde 244, Orta Mahallede 84, Şeyhler Mahallesinde 83, Turgutlar Mahallesinde 112 hane olmak üzere toplam 522 hane kayıtlıdır. Senirkent köyü, 1841 yılında yapılan nüfus sayımında 586 hane yazılmış iken, 1845 tarihli temmettuat defterinde 522 hane olarak yazılmış olması düşündürücüdür.

2- Hane Reislerinin İsim Ve Lakapları
Senirkent Pazar Mahallesinde en çok Muhammed / Mehmed ismi kullanılmıştır. Kırk iki hane reisinin adı Muhammed veya Mehmed’dir. Yirmi beş hane reisinin adı Hasan, on sekiz hane reisinin adı Ali ve İbrahim’dir. Süleyman, Hüseyin, Mustafa, Ahmet isimleri de çok sık kullanılmıştır. Emrullah, Müstecab, Yahya, Recep gibi isimlere de rastlanmaktadır. Arab oğlu, Bardak oğlu, Berber oğlu, Balım oğlu, Balcı oğlu, Cedid oğlu, Çavdar oğlu, Emir oğlu, Himmet oğlu, Kınacı oğlu, Kıldır oğlu, Kilerci oğlu, Senir oğlu, Şahin oğlu, Telli oğlu, Toklu oğlu gibi lakaplar dikkati çekmektedir.

Senirkent Orta Mahallede yaşayan hane reisleri arasında en çok Muhammed / Mehmed ismi kullanılmıştır. On üç hane reisinin adı Muhammed veya Mehmed’dir. Dokuz hane reisinin adı Ali ve Hasan, sekiz hane reisinin Hüseyin, beş hane reisinin ismi Halil ve İbrahim’dir. Abdullah, Murat, Mustak, Salih, Yusuf, İlyas adını taşıyan hane reisleri de vardır. Ayaz oğlu, Bezirgân oğlu, Durak oğlu, Göcek oğlu, Gök Hüseyin oğlu, Hatip oğlu, Kelerci oğlu, Kabacalı oğlu, Kenan oğlu, Mezid oğlu, Nasuh oğlu, Nogay oğlu, Tomane oğlu, Toraman oğlu, Yassıviranlı İsmail lakapları dikkat çekmektedir.

Senirkent Şeyhler Mahallesinde yaşayan hane reisleri arasında en çok Muhammed / Mehmed ismi kullanılmıştır. On sekiz hane reisinin adı Muhammed veya Mehmed’dir. On bir hane reisinin adı Ali ve Hüseyin, sekiz hane reisinin Hasan, beş hane reisinin ismi Ahmet ve İbrahim’dir. Mustafa, Halil, Veli, İsmail, Osman, Süleyman isimleri de birden fazla kullanılmıştır. Nasuh, Turgut, Mürsel, Bayram adını taşıyan hane reisleri de vardır. Ayan oğlu, Bacak oğlu, Bezirgân oğlu, Cüce oğlu, Fındık oğlu, Kakac oğlu, Karlı oğlu, Nasuh oğlu, Paşa oğlu, Resil oğlu, Şerif oğlu, Tarakçı Hasan oğlu, Tatçı oğlu, Tola Bayram oğlu, Tongaz oğlu ve Turgut oğlu lakapları dikkat çekmektedir.

Senirkent Turgutlar Mahallesinde yaşayan hane reisleri arasında diğer köyler ve mahallelerden farklı olarak en çok Ali isminin kullanıldığı görülmektedir. On sekiz hane reisinin adı Ali’dir. İkinci sırada on yedi hane ile Hüseyin gelmektedir. Muhammed / Mehmet ismi on üç hane ile üçüncü sırada yer almıştır. On bir hane reisinin ismi Hasan, yedi hane reisinin Süleyman ve Mustafa, altı hane reisinin Veli ve Halil, beş hane reisinin ismi ise İbrahim’dir. Bolat, Cafer, Hüseyin Ali, Muhammed Ali, Murat, Mürsel, Madan, Murtaza, Musa, Ömer, Osman adını taşıyan hane reisleri de vardır. Abidin oğlu, Adalı oğlu, Bekdaş oğlu, Bulgurcu oğlu, Cebbar oğlu, Çene oğlu, Heybeli oğlu, İdris oğlu, Kakac oğlu, Karcı oğlu, Karanlık oğlu, Katırcı oğlu, Kara Veli oğlu, Madan oğlu, Molla Ahmed oğlu, Nogay oğlu, Örmeci oğlu, Saki oğlu, Salih oğlu, Sofu oğlu, Şavklı oğlu, Şerif oğlu, Türkmen oğlu, Uzun oğlu, Yassıviranlı Ali lakapları dikkat çekmektedir.

Uluborlu kazası temettuat defterinde kayıtlı Senirkent köyündeki hane reislerinin isim ve lakaplarında; başka ırk ve dine mensubiyeti ifade eden herhangi bir kayıt yoktur (Karaer. 2013: 28)

3- Senirkent’teki Hane Reislerinin Mesleki Durumları
Senirkent’teki hane reislerinin meslek dağılımları ilginç bir tablo oluşturmaktadır. Bu tablo, bir köy yerleşiminden ziyade şehir görüntüsü vermektedir. Tablonun incelenmesinden 1840’lı yıllarda Senirkent’te sanat ve ticaretin etkin olduğu görülmektedir. Senirkent köyünde 148 çulhacı (dokumacı), 59 ziraatçı, 44 kiracı, 36 hizmetkâr, 25 oduncu, 22 tüccar, 18 teba (başkasının yanında ücretli olarak çalışan), 14 amele, 13 çoban, 9 deveci, 8 hallaç, 8 kasap, 7 bezzaz, 5 eskici, 4 demirci, 4 berber, 4 boğçacı, 3 boyacı, 3 çerçi, 2 değirmenci, 2 semerci, 2 pabuşçu, 2 keçeci, 1 kalaycı, 1 çömlekçi, 1 leblebici, 1 mestçi, 1 nalbant, 1 yolcu (gezginci ticaret erbabı), 1 terzi ve 1 tarakçı olmak üzere 36 meslek grubu bulunmaktadır. Otuz dört hane reisinin mesleği belirtilmemiştir. İki hane reisinin muhtar, iki hane reisinin asker, üç hane reisinin talebe, üç hane reisinin emekli, altı hane reisinin sakat, iki hane reisinin sabi, bir hane reisinin yetim, beş hane reisinin de Burdur, Çal, İzmir ve Tatarlı’ya göç ettiği belirtilmiştir. Tatarlı’ya göç eden Hane reisinin Tatarlı köyünden olduğu anlaşılmaktadır. Üç hane reisinin meslekleri okunamadı (Karaer, 2013: 34).

Senirkent köyündeki hane reislerinin mesleklerini, günümüzde çalışma hayatında kullanılan sektörler bazında değerlendirdiğimizde; Senirkent’in tarım toplumundan ziyade kent toplumu özelliklerine sahip olduğu görülüyor. Ancak sektörlerden en zayıf halkanın eğitim sektörü olduğu gözden kaçmıyor. Senirkent halkı, bu halkanın güçlendirilmesi için 1880’li yıllardan sonra büyük gayret göstermiştir.

Sektör Adı Hane Sayısı Yüzdesi
1- Dokumacılık / Tekstil Sektörü (Çulha, Hallaç,
Bezzaz, Boyacı) 166 31,8
2- Hizmet Sektörü (Hizmetkar, Amele, Teba, Çoban) 81 15,5
3- Tarım Sektörü (Ziraatçı) 59 11,3
4- Ticaret Sektörü (Tüccar, Eskici, Hattabcı, Çerçi,
Boğçacı, Yolcu) 60 11,5
6- Ulaştırma Sektörü (Kiracı, Deveci) 53 10,1
7- Eğitim Sektörü (Muallim, Müderris, Talebe) 5 0,9
8- Din Görevlileri (İmam, Hatip, Müezzin) 8 1,5
9- Diğer Meslekler (Kasap, Berber, Terzi, Nalbant,
Ayakkabıcı, Değirmenci) 31 5,9
10-Mesleği belirsiz 59 11,3

4- Senirkent Köyündeki Arazi Varlığı ve Kullanılışı
Pazar Mahallesinde Arazi Varlığı ve Kullanılışı
Nadas Tarla 523 dönüm
Hububat Tarlası 1.869 dönüm
Bağ 764 dönüm
Afyon Tarlası 20 dönüm
Bostan Tarlası 2,5 dönüm
TOPLAM 3.178,5 dönüm

Pazar Mahallesindeki 3.178,5 dönüm arazinin yüzde 83,6’sı işlenmiştir. Mahalledeki hane reisleri 1 ile 135 dönüm arasında araziye sahiptir. Yüz yirmi beş numaralı hane reisi Meydanoğlu Hacı Süleyman 80 dönüm ekili, 45 dönüm nadas tarla, 2 dönüm afyon tarlası ve 8 dönüm bağ olmak üzere toplam 135 dönüm araziye sahiptir. Hacı Süleyman, Pazar Mahallesinin arazi zenginidir. Mahallede yirmi dört hanenin arazisi yoktur. Arazisi olmayan hane reisleri içinde altı çulhacı, dört oduncu, üç çoban, üç sakat, iki amele, bir asker, bir talebe, bir bîmal (hiç malı olmayan), bir hizmetkâr ve bir teba (bir işverenin yanında daimi iş gören ve belli bir ücretle çalışan kişi) vardır. Başka şehre göçen bir hane reisinin de arazisi yoktur. Altı hanenin bağı, elli dört hanenin tarlası yoktur. Yani yirmi sekiz hane hariç, mahalledeki bütün haneler bir ile on dönüm arasında bağa sahiptir. Tarım alanlarının yüzde 24’ü bağlarla kaplıdır. Bu durum, Pazar Mahallesi için bağcılığın önemini göstermektedir. Hane başına düşen arazi miktarı 13,02 dönüm, bağ miktarı ise 3,1 dönümdür.

Orta Mahallede Arazi Varlığı ve Kullanılışı
Nadas Tarla 169 dönüm
Hububat Tarlası 416 dönüm
Bağ 189,5 dönüm
Afyon Tarlası 7 dönüm
TOPLAM 781,5 dönüm

Orta Mahalledeki 781,5 dönüm arazinin yüzde 78,8’i işlenmiştir. Mahalledeki hane reisleri 1 ile 108 dönüm arasında araziye sahiptir. Yirmi dört numaralı hane reisi Muhtar Hacı Muhammed 50 dönüm ekili, 50 dönüm nadas tarla ve 8 dönüm bağa sahiptir. Hacı Muhammed, mahallede en fazla araziye sahip olan kişidir. Mahalledeki beş hanenin bağı, yirmi beş hanenin tarlası, on iki hanenin hem tarlası ve hem de bağı yoktur. Arazisi olmayan haneler arasında üç amele, iki sakat, bir çulhacı, bir teba, bir eimmeden (İmamlardan), bir bîmal ve başka şehre göçen bir hane vardır. Orta mahallede yaşayan seksen dört haneden altmış yedisi 1 ile 8 dönüm arasında bağa sahiptir. Tarım alanlarının yüzde 24,2’si bağlarla kaplıdır. Orta Mahallede hane başına düşen arazi miktarı 9,3 dönüm, bağ miktarı ise 2,2 dönümdür.

Şeyhler Mahallesinde Arazi Varlığı ve Kullanılışı
Nadas Tarla 356 dönüm
Hububat Tarlası 551 dönüm
Bağ 215 dönüm
Afyon Tarlası 3 dönüm
TOPLAM 1.125 dönüm

Şeyhler Mahallesindeki 1.125 dönüm arazinin yüzde 68,4’ü işlenmiştir. Mahalledeki hane reisleri 1 ile 112 dönüm arasında araziye sahiptir. Üç numaralı hane reisi Bayramoğlu Hacı Abdullah 100 dönüm nadas, 5 dönüm ekili tarla ve 7 dönüm bağ ile mahallenin arazi zenginidir. Mahalledeki dokuz hanenin arazisi yoktur. Arazisi olmayanlardan ikisi hizmetkâr, ikisi hasta, biri amele, biri çulhacı, bir hane reisinin de hiç malı yoktur. Ayrıca iki kişi Burdur’a göçmüştür. Sekiz hanenin bağı, yirmi beş hanenin tarlası yoktur. Tarım alanlarının yaklaşık yüzde 19,1’i bağlarla kaplıdır. Mahalle halkı 1 ile 8 dönüm arasında bağa sahiptir. Mahallede hane başına düşen arazi miktarı 13,7 dönüm, bağ miktarı ise 2,6 dönümdür.

Turgutlar Mahallesinde Arazi Varlığı ve Kullanılışı
Nadas Tarla 531 dönüm
Hububat Tarlası 1.018 dönüm
Bağ 371 dönüm
Afyon Tarlası 18 dönüm
TOPLAM 1.938 dönüm

Turgutlar Mahallesindeki 1.938 dönüm arazinin yüzde 72,7’si işlenmiştir. Mahalledeki hane reisleri 1 ile 111 dönüm arasında araziye sahiptir. Beş numaralı hane reisi Kayyumcu Hacı Muhammed Efendi 50 dönüm ekili, 50 dönüm nadas tarla ve 11 dönüm bağ ile mahallede en çok araziye sahip olan kişidir. Beş hanenin geliri, pederi ve kardeşleriyle birlikte yazılmıştır. Mahallede dört hane reisinin (1 teba, 1 çulha, 1 müderris, 1 mesleği belirsiz) arazisi yoktur. Dokuz hanenin bağı, yirmi dört hanenin tarlası yoktur. Yani dokuz hane hariç, mahalledeki bütün haneler 1 ila 11 dönüm arasında bağa sahiptir. Tarım alanlarının yüzde 19,1’i bağlarla kaplıdır. Mahallede hane başına düşen arazi miktarı 17,3 dönüm, bağ miktarı ise 3,3 dönümdür.

Senirkent köyünde Pazar Mahallesi, diğer mahallelere göre daha fazla nüfusa ve toprağa sahiptir. Ayrıca, toprağın işlenme oranı en yüksek olan mahalledir. Orta Mahalle arazi varlığı bakımından en fakir mahalledir. Hane başına düşen arazi miktarı bakımından 17,3 dönüm ile Turgutlar Mahallesi birinci sırada, 9,3 dönüm ile Orta Mahalle son sırada yer almıştır. Senirkent’te hane başına düşen arazi miktarı 13,4 dönümdür. Arazinin işlenme oranı yüzde 77,5’dur. Senirkent’teki arazi varlığının, diğer köylerle mukayese edildiğinde çok düşük olduğu, ancak mevcut arazinin çok yüksek oranda işlendiği görülmektedir. Bağlık alanların toplam arazi içindeki payı yüzde 21,9’dur. Bu oran, bağcılığın Senirkent halkı için ne kadar önemli olduğunun bir göstergesidir (Karaer, 2013: 43-45).

5- Tahıl Üretimi
1845 tarihli Uluborlu Kazası Temettuat Defterinde kayıtlı a’şâr vergisinden, o yıllarda Senirkent köyündeki tahıl üretimi hakkında bilgi ediniyoruz. Afyon, bağ, bahçe, bostan ve yeşillik öşrü dönüm miktarına göre hesaplandığından, üzüm, haşhaş, bostan ve meyve üretimi hakkında bilgi edinmek mümkün olmamıştır. Defterde her hanenin ödediği arpa ve buğday öşrünün kile olarak miktarı ve bunun para olarak karşılığı belirtilmiştir. Buğdayın kilesi 8, arpanın kilesi 5 kuruştan hesaplanmıştır. Bu verilerden üretilen buğday ve arpa miktarı ile piyasa değerleri elde edilmiştir. Mesela; Pazar Mahallesinin bir senede ödediği a’şâr ve ağnâm vergisi 13.502 kuruştur. Bunun 4.216 kuruşu buğday, 4.220 kuruşu arpa öşrüdür. Mahallede üretilen buğday ve arpa miktarı ile piyasa değeri aşağıda görüldüğü gibi hesaplanmıştır.

Tahıl Adı Miktarı Değeri
Buğday 5.270 kile 42.160 kuruş
Arpa 8.440 kile 42.200 kuruş
TOPLAM 13.710 kile 84.360 kuruştur.

Senirkent’in bir yılda ödediği a’şâr ve ağnâm vergisi toplamı 29.447 kuruştur. Pazar Mahallesi a‘şâr vergisinde 13.502 kuruş ile birinci sırada, Orta Mahalle 3.698,5 kuruş ile son sırada yer almıştır. Senirkent’te 12.650 kile buğday, 19.170 kile arpa olmak üzere toplam 31.820 kile tahıl üretilmiştir. Senirkent’te üretilen tahılın piyasa değeri 191.050 kuruştur (Karaer, 2013: 53-54).

6- Hayvancılık
1845 tarihli Uluborlu kazası temettuat defteri Senirkent’in hayvan varlığı ile ilgili en eski bilgileri içermektedir. Temettuat defterinde, mahalle ve köylerdeki hanelerde bulunan et ve süt hayvanları ile binek, yük taşımacılığı ve çiftçilikte kullanılan hayvanlar hakkında ayrıntılı bilgiler verilmiştir. Mesela; büyük baş hayvan olarak nitelendirilen sığır cinsi hayvanlarla ilgili “inek düğe, buzağı, tosun ve öküz”, küçükbaş hayvanlarla ilgili “keçi, yoz keçi, oğlak; koyun, yoz koyun, kuzu”; binek ve yük taşımacılığında kullanılan hayvanlarla ilgili “beygir, kısrak, tay, katır, merkep ve sıpa” başlıkları altında her birisi için ayrı sayılar verilmiştir. Bu hayvanlardan vergiye tabi olanlardan elde edilen gelir miktarları, hayvan sayısının altında gösterilmiştir.

Pazar Mahallesindeki Hayvan Varlığı
Pazar Mahallesinde 296 sağman, 257 yoz, toplam 553 keçi, 224 oğlak; 1.683 sağman, 279 yoz, toplam 1.962 koyun, 1.274 kuzu; 44 sağman inek, 17 düve, 73 öküz, 6 tosun; 41 katır, 69 beygir, 19 kısrak, 12 tay; 16 deve; 217 merkep, 60 sıpa, 26 arı kovanı yazılmıştır. Vergiye tabi hayvanlardan elde edilen gelir yaklaşık 22.000 kuruştur.

Orta Mahalledeki Hayvan Varlığı
Orta Mahallede 200 sağman, 550 yoz, toplam 750 keçi, 95 oğlak; 199 sağman, 212 yoz, toplam 411 koyun, 199 kuzu; 14 sağman inek, 13 buzağı, 4 düğe; 13 öküz, 2 tosun; 5 katır, 27 at, 9 kısrak, 10 tay; 6 deve; 43 merkep, 5 sıpa kayıtlıdır. Orta Mahallede vergiye tabi hayvanlardan elde edilen gelir 3.947 kuruştur.

Şeyhler Mahallesindeki Hayvan Varlığı
Şeyhler Mahallesinde 75 sağman, 20 yoz, toplam 95 keçi, 75 oğlak; 236 sağman, 67 yoz, toplam 303 koyun, 236 kuzu; 11 sağman inek, 10 buzağı, 5 düğe; 21 öküz, 3 tosun; 6 katır, 17 at, 7 kısrak, 6 tay; 26 deve; 59 merkep, 12 sıpa, 3 arı kovanı yazılmıştır. Şeyhler Mahallesinde vergiye tabi hayvanlardan elde edilen gelir 5.534 kuruştur.

Turgutlar Mahallesinde Hayvan Varlığı
Turgutlar Mahallesinde 26 sağman keçi, 26 oğlak; 175 sağman, 67 yoz, toplam 242 koyun, 122 kuzu; 21 sağman inek, 18 buzağı, 6 düğe; 42 öküz, 3 tosun; 6 katır, 33 at, 10 kısrak, 6 tay; 15 deve; 68 merkep, 22 sıpa, 1 arı kovanı kayıtlıdır. Turgutlar Mahallesinde vergiye tabi hayvanlardan elde edilen gelir 3.590 kuruştur.

7- Senirkent Köyünün Gelirleri
Senirkent köyünün yıllık gelirlerinin toplamı 667.070 kuruştur. Ticaret, dokumacılık ve sanattan 399.155 kuruş gelir elde edilmiştir. Ticaret, sanat ve benzeri faaliyetlerden elde edilen gelirin genel ekonomi içindeki payı yüzde 59,9’dur. Tahıl üretiminden elde edilen gelir 175.129 kuruş olup, yüzde 26,2’lik paya sahiptir. Bağcılıktan elde edilen gelir 55.386 kuruş ile yüzde 8,3’lük paya sahiptir. 8.640 kuruş gelir elde edilen afyon üretimi, 450 kuruşluk bahçe ve bostan gelirleri dâhil tarımsal üretimin toplam değeri 239.605 kuruş olup, yüzde 35,9’luk paya sahiptir. Vergiye tabi hayvanlardan elde edilen gelir 28.176 kuruştur. Hayvan gelirlerinin Senirkent ekonomisindeki payı sadece yüzde 4,2’dir. Senirkent’te 1840’lı yıllarda ticaret, dokumacılık ve sanattan elde edilen gelir, tarım ve hayvancılıktan elde edilen gelirden daha fazladır. Bu durum, Senirkent’in köy ekonomisinden şehir ekonomisine geçtiğini göstermektedir (Karaer, 2013: 65-67). Senirkent köyünün yıllık vergisi 95.070 kuruş olarak hesaplanmıştır.

Sonuç
Bu araştırma, Senirkent’te yaşayan halkın, aynı soydan gelmiş, aynı kültürle yoğrulmuş, köklü bir geçmişe sahip olduklarını bir kez daha ortaya koymuştur. Senirkent, sosyo-kültürel yapısıyla Türk kimliğinin ve Türk kültürünün bozulmadan günümüze ulaşan örnek bir beldesidir. Temettuat defterinden Senirkent ve köylerinde 1845 yılında bir öğretmen, bir müderris, bir ulema fukarası ile ilim tahsil eden sadece altı öğrencinin mevcut olduğunu öğreniyoruz. Bu bilgiler ışığında Senirkent ve köylerinde, eğitim seviyesinin çok düşük, eğitim hizmetlerinin de çok yetersiz olduğu anlaşılıyor. Bu eksiklik, Senirkent halkının gayretleriyle XX. yüzyılın başlarından itibaren giderilmeğe çalışılmıştır. Eldeki veriler, 1840’lı yıllarda Uluborlu kazasına bağlı 522 haneli büyük bir köy olan Senirkent’in köy ekonomisinden şehir ekonomisine dönüşmeye başladığına şahit oluyoruz. Tarım sektöründen geçimini sağlayan hane reislerinin oranı yüzde 11,3’tür. Tekstil sektörü, hizmet sektörü, ticaret sektörü, ulaştırma sektöründe çalışanlar ile küçük esnaf ve sanatkârların oranı yaklaşık yüzde 75’tir. Tarım toplumunun yaşandığı Osmanlı Devleti’nin küçük bir parçası olan Senirkent’in ekonomik bakımdan kabuğunu kırma, tarımın dışında geçim kaynakları bulma çabaları dikkati çekmektedir.

Kaynakça
Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi (COA)
- COA ML-VRD-TMT-d 10594
- Karaer, İbrahim (2013), Senirkent’in Sosyal VE Ekonomik Tarihi, Isparta: Senirkent Belediyesi