BİR ŞİİR, BİR YORUM

• 4 Aralık 2024 Çarşamba 23:15:59

BİR ŞİİR, BİR YORUM
Tamella ALİYEVA

Sayın üstadım Kadir Acı"ya teşekkür ederim. Tabii, şiir 2020 de yazılmış ve bana yazılmamış. Ben, kendimin bu resmine Köylü Kızı derim. O da ‘Köylü Kızı’ şiirini bana gönderdi. Dünyanın en güzel kalbli, çalışkan, yüreği temiz, cömert kızları köylü kızlarıdır. Bakalım Kadir Üstadımın şiirindeki köylü kız nasıldır?
Şiirin poetikasından konuşalım. Şiirin poetikası gerçekten zengin. Örneğin; ‘Ekin biçer deste deste’ Buradaki ekin biçer, yani buğday, arpa vs ekilmesi. Biçer sözü omonium. Çok anlamlı söz. Hem ekin biçmek, hem elbise biçmek vs. Yığın toplamak, deste düzeltmek. Yığın hem de arkaik söz veya lehçe ola bilir. Köylü kızı çok nazlım. Bu naz insanı hasta eder. ‘Dar aksam’ arkaik söz veya lehçe. Akşamüzeri ve bu kız dar akşamda dama çıkar. ‘Ergünüz’ arkaik söz, sabah erkenden. ‘Dere-tepe-bel.’ antonimdir, antonimik cergedir.’Deli taylar gibi koşmak’ mecazin teşbih türü. Akşam yar ve terin olması normaldir. Okur bunu anlar. İş-güç, sinonimdir. Kürtün-semer-kolan, sinonimik cerge, kürtün-kolan arkaik söz. Tipi-yağmur-boran. sinonimik cerge, yani dilcilikte buna leksik vahit denilir. ‘Issız gecenin yıldızı’, necazin teşbih türü. O kız, sevdiği erkeğin içinde sızı olsa da tatlıdır. Tatlı sızı antonimdir. Kor, ateş demek. Gecenin ateşi. Gecedeki mutluluk, sevinç çok seslidir anlamında. Şiir gerçek güzel. Hece, vezin kafiye yerinde. Bir de hem baştan kafiye var, hem sonda. Bu da şiiri daha güzelleştirir. Kutlarım Kadir Acı Üstadımı…

Sayın Kadir Acı’nın resmime yazdığı iltifat…

Günaydınlar üstadım. Bir yorum yazayım. İsabet bir paylaşım ve şiir olacaktır kanaatindeyim. Hayırlı ömürler dilerim üstadım.

KÖYLÜ GÜZELİ

Ekin biçer deste deste
Yığın vurur pek de usta
Naz eyleyip eder hasta!
Her akşamda yâr akşamda
Dama çıkar dar akşamda

Ergünüzden yola düşer
Dere tepe beller aşar
Deli taylar gibi koşar
Ter akşamda yâr akşamda
Dama çıkar dar akşamda

İşi gücü palan ile
Kürtün semer kolan ile
Tipi yağmur boran ile
Kar akşamda yâr akşamda
Dama çıkar dar akşamda

Köy güzeli çiftçi kızı
Issız gecemin yıldızı
“İçime bir tatlı sızı”
Kor akşamda yâr akşamda
Dama çıkar dar akşamda

KADİR ACI, KAYSERİ, 19.11.2020 13.57

SÖZLÜK

Ergünüz: Erkenden
Palan: Yük hayvanlarının sırtına sarılan minderi tutan enli kuşak.
Kürtün: Eşeğin sırtındaki semeri.
Kolan: Bu kelime de semer veya kürtünü hayvan üzerine bağlamada kullanılan enli kuşaktır.