Diyalektik ve Metamorfik Dizge 1

• 27 Kasım 2024 Çarşamba 20:45:49

Algı olgudan, olgu da kurgudan evvel oluyor.

Kavramı, bu seçeneklerle süzüyorsunuz.

Anlamı.. anlamayı ve anlamlandırmayı etkiliyor.

Tanımlamayı, işi anlayıp, olguyu artık tanıdığınızı ve buna göre yeniden dizgelemek olarak çıkarsıyorsunuz.

Sonrası, örneklerle model kurmak.. modelimizin işlediğini görerek, eylemlendirmeye geçmek sürecidir.

Değişim/gelişim ve dönüşüm/bozunum, durumu ve konumuna göre seçeneklerle.

Arap/İslam aklının en temel iki hareket kaynağı, ganimet ve kabile asabiyesiyle gitmek olmuştur.

Buradan, Arap İslam toplumunun büyük travmalar yaşaması sonuçlu, dinin sürekli cihat ve kıtal eylemli bir hale gelmesine sebep olan dönüşümü geçirdiğini görüyoruz .

Değişim geçirememe hali, feodal ortaçağ kuralları ve düşüncelerinde sabitlenme ve durağanlaşmanın da en büyük izlenimi oluyor.

Dini teşri (yasama/fukaha) ise; esbab-ı nüzul ve nesuh/mensuh gibi ilahi nedenlerle, diyalektik ve doğmatik olmaya göre değişkenlik gösteriyor.

Daha Hz. Muhammed ölüm döşeğinde iken yaşandığı bilinen bazı işaret fişekleri ile de çıkışları oluyor.

Kırtas olayı, Hudeybiye’de görülenler ve Gadri hum gibi...

***

Eşari, Gazali, Nizami nakli/taklitçi karşı devrimci bir darbe var.

Darbe o dönem etkin olan Mutezili, Maturi, Hanefi akli/tahkiki ekole karşı yapılıyor.

Bu darbeyle yenilen ekolün tanımladığı üç önemli kavramın içeriği değişiyor. başkalaşıyor..

Örnek olsun, Zahir/Batın gibi kavramlar Kur’an’ın değil, Birtengri’nin sıfatlarındandır.

Öyle sanıldığı gibi, Kur’an’ın görünen ve gizli anlamlılık gibi bir ikili anlamlandırlmasıyla ilgisi yoktur.

Kur’an net ve bütünsel bir ’tek’ anlamlılıkladır..

Tengri odaklıdır...

Dini sâdece O’na özgüleyerektir...

Yani, söz konusu din ise Sadece Birtengri içindir.

Din ve Kur’an da ilahi asıl amaç olan adalet, zulüm ve haksızlıkla mücadele iken..

Bu daha sonraları nakli taklidi ekoller, mezhepler filan eli ile güncelleniyor...

Ve yerine, Birtengri ile kulu arasına aracıların girdiği, Tengri’nin egemenliğin onlarla paylaştığı bir ruhbanlık tarafından; şirk ve küfürle, cihata dönüştürelerek bozunuyor.. başkalaşıyor.

Zulüm ve haksızlık ile mücadele ve adalet iken Kur’ani öz ve ruh.. onu şirk, küfür ve cihatla dönüştürüyorlar.

Altını çizerek bir daha yazıyorum, dönüştürüyorsunuz.. değişim yok...

Devam edecek..

Ahmet Kutlu Ayyüce
Kasım 2024