ŞEYTAN NİÇİN VAR, OLMASAYDI NE EKSİK KALIRDI?

• 20 Kasım 2024 Çarşamba 09:15:47

Şeytan yaratılmasaydı, kötülükler olmasaydı dünya çok daha güzel bir yer olmaz mıydı? gibi sorular var. Bu, bana aklın, ilahi gerçeklikten kaçması olarak geliyor. İnsan yaratıcının kurgusunu anlamayınca kendi aklıyla da her şeyi kavrayamıyor ve işin içinden çıkamıyor.
Bu tür soruların ardında genellikle insanın dünyadaki kötülük ve acıları anlamlandırma çabası yatar. Ancak kötülüğün varlığı üzerinden dünya kurgusunu sorgulamak, ilahi gerçeklikten kaçış olabilir. Kötülük, varlık dünyasının bir parçası olarak, sadece "kötü" olma yönüyle değil, aynı zamanda "iyi"yi anlamlandırma aracı olarak da düşünülebilir. Bu durumu örneklerle açıklayalım:
Gölge ve Işık Örneği: Kötülük, varlığın içinde ışığın olmadığı karanlık bir alan gibidir. Eğer dünya tamamen ışıkla dolu olsaydı, gölgeyi, yani karanlığı tanıyamazdık. Bu anlamda, kötülük aslında iyiliğin zıddı olarak tanımlanır ve onu anlamamıza olanak sağlar. Karanlık olmazsa, ışığın değerini fark edemeyiz. Aynı şekilde, eğer kötülük olmasaydı, iyiliğin anlamını ve değerini tam olarak kavrayamazdık.
Özgür İrade Örneği: İnsanların özgür iradesi varsa, bu irade hem iyiye hem de kötüye yönelebilme potansiyeline sahiptir. Eğer kötülük hiç olmasaydı, insanlar özgürce iyi seçimler yapmanın anlamını da yitirirdi. Çünkü seçimler ancak zıtların varlığıyla anlam kazanır. Örneğin, yalnızca "iyilik" seçeneklerinin olduğu bir dünyada seçim yapmanın anlamı kalmaz. Bu yüzden kötülüğün varlığı, insanın özgür iradesini tam anlamıyla kullanabilmesi için bir gereklilik.
Acı ve Olgunlaşma Örneği: Bir insanın hayatta olgunlaşması ve gelişmesi genellikle zorluklarla ve acılarla olur. Kötülük, acı ve zorluklar, insanın içsel büyümesini sağlar. Örneğin, bir tohumun büyüyebilmesi için toprağın derinliklerine gömülmesi, zorluklarla yüzleşmesi gerekir. Aynı şekilde insanın da manevi anlamda büyüyebilmesi için kötülük ve zorluklarla karşılaşması kaçınılmaz olabilir. Bu acı tecrübeler olmadan insan kendini tanıyamaz ve gelişemez.
İmtihan Dünyası Örneği: Dünya bir imtihan yeri olarak kabul edildiğinde, iyilik ve kötülük, bu sınavın temel unsurları olur. Eğer sadece iyilik olsaydı, bu sınavın bir anlamı kalmazdı. Örneğin bir sınavda sadece doğru cevaplar veriliyor olsaydı, sınavın anlamı ve amacı ortadan kalkardı. Kötülük ve acı, insanın sabrını, inancını ve ahlaki duruşunu test eden unsurlardır. Bu anlamda kötülük, insanın dünya yolculuğundaki sınavının bir parçasıdır.
Değerlendirme:
Kötülüğün varlığı, insana varoluşun anlamını ve değerini kavrama imkânı verir. Kötülüğün yokluğu bir ütopik fikir gibi görünse de, gerçeklik bunun ötesindedir. İnsan aklı, yaratıcı kurgusunu tam anlamıyla kavrayamadığında bu tür sorularla çıkmaza girebilir. Ancak varlığın zıtlıklar üzerine kurulu olduğunu, kötülüğün iyiliğin anlaşılmasını ve insanın özgür iradesini ortaya çıkardığını düşündüğümüzde, kötülüğün dünyada bir işlevi olduğu görülür. Bu açıdan, ilahi gerçekliği kabul etmek, varoluşun çok katmanlı yapısını anlamaya yardımcı olacaktır.

M. Talat Uzunyaylalı