DİNİN AMACI NEDİR?

• 4 Ekim 2024 Cuma 18:34:33

Biraz da felsefe... (2)
Dinlerin amacı nedir?

Hz. Âdem’den son Peygamber Hz. Muhammed’e kadar gönderilen hak dinlerin amacı insanın varoluşsal amacı, ahlaki sınırlar ve Allah ile olan ilişkisi gibi temel sorulara cevap arayışıyla ilgilidir. Allah’ın dinler aracılığıyla insanlara sınırlar koymasının nedenleri, farklı bakış açılarından ele alınabilir, ancak genel çerçevede üç ana noktaya dikkat çekilebilir: insanın ebedi hayata hazırlığı, ahlaki gelişimi ve ilahi hikmet.
1. Ebedi Hayata Hazırlık: Dinlerin temel amaçlarından biri, insanları geçici dünya hayatının ötesindeki ebedi hayata hazırlamaktır. İslam gibi dinlerde bu, cennet ve cehennem inancı ile ifade edilir. Ebedi cennete ulaşmak, insanın dünyadaki davranışlarına ve Tanrı’nın emirlerine ne kadar uygun yaşadığına bağlıdır. Dinler, bu bağlamda insana bir yol haritası sunar: iyi ve kötü, doğru ve yanlış arasındaki farkı belirler. Eğer ebedi mutluluk ve cennet bir amaçsa, bu amaca ulaşmanın kıstasları ve sınırları olması doğaldır. Tıpkı bir hedefe ulaşmak için bir plan ve disiplin gerekiyorsa, ebedi hayata ulaşmak için de ahlaki ve manevi bir düzen gerekir.
Allah’ın insanlara din ile sınırlar koyması, onların bu kıstasları göz önünde bulundurarak kendilerini geliştirmelerini, nefsani isteklerden uzaklaşıp ilahi gerçeklere yönelmelerini sağlar. Dünya hayatı, bir imtihan olarak görülür ve bu sınavı başarıyla geçmek için belli kurallar ve sınırlar içinde yaşamak gereklidir. Bu kurallar, Allah’ın insana yol göstermesi anlamında bir rehberdir.
2. Ahlaki ve Manevi Gelişim: Dinler, aynı zamanda insanın ahlaki ve manevi gelişimini sağlar. İnsan doğası itibariyle hata yapmaya, sapmaya, bencilce ve nefsani davranışlarda bulunmaya eğilimlidir. Dinler, bu eğilimleri kontrol altına alarak insanı daha yüksek bir ahlak seviyesine çıkarma amacını güder. Allah’ın koyduğu sınırlar, insanın kendi nefsine karşı gelerek daha erdemli, adaletli ve ahlaklı bir birey olmasını sağlar. İslam’da örneğin namaz, oruç, zekat gibi ibadetler sadece fiziksel ritüeller değil, insanın ruhunu eğiten ve onu nefsine karşı dirençli kılan manevi disiplinlerdir.
Allah’ın sınırlar koyması, insanın kendi potansiyelini keşfetmesine ve bu potansiyeli en iyi şekilde kullanmasına yardımcı olur. İnsan, sınırsız özgürlük içinde boğulabilir, doğru ile yanlışı ayırt edemeyebilir. Ancak din, bu özgürlüğü anlamlı bir şekilde yönlendirir. Sınırlar ve kurallar, insanın kendini kontrol etmesine ve içsel disiplin kazanmasına yardımcı olur. Bu da toplumsal ve bireysel anlamda huzur ve dengeyi sağlar.
3. İlahi Hikmet ve İnsan-Allah İlişkisi:
Allah’ın din ile insanlara sınırlar koyması, aynı zamanda insanın Tanrı ile olan ilişkisini derinleştirir. Dinler, insanın yaratıcıya olan bağı ve bağlılığı üzerine kurulu bir sistemdir. Allah’ın emirlerine uyma, insana ilahi hikmeti ve sevgiyi tanıma imkanı verir. Yani bu sınırlar, Allah’ın insanı sevmesi ve ona en iyi yolu göstermesi adına birer rehber niteliği taşır.
Allah, insanları başıboş bırakmamış, onlara peygamberler ve kitaplar aracılığıyla rehberlik etmiştir. Bu rehberlik, Allah’ın insanları en iyi bilen ve onların neye ihtiyaç duyduğunu bilen bir yaratıcı olduğuna işaret eder. İnsanın aklı ve iradesi sınırlıdır, fakat Allah’ın bilgisi sonsuzdur. Bu nedenle, Allah’ın koyduğu sınırlar aslında insanın sınırlı anlayışına kıyasla çok daha geniş bir hikmeti ve bilgeliği temsil eder.
Sonuç: Dinlerin amacı, insanları dünya hayatında ahlaki ve manevi olarak geliştirmek, onları ebedi hayata hazırlamak ve yaratıcıları ile derin bir bağ kurmalarını sağlamaktır. Bu amaca ulaşmak için bazı sınırlar, kıstaslar ve kuralların olması kaçınılmazdır. Din, insana hem bireysel olarak hem de toplumsal düzeyde bir düzen sunar. İnsanların bu sınırları bilmesi ve onlara uyması, sadece ebedi hayatı kazanmak için değil, aynı zamanda bu dünyada da daha huzurlu ve dengeli bir yaşam sürmek için gereklidir. Allah’ın bu sınırları koyması, insanın potansiyelini en iyi şekilde gerçekleştirmesi ve ahlaki açıdan en yüksek mertebeye ulaşması içindir.