KOMŞULUK

• 3 Ağustos 2024 Cumartesi 08:48:51

Bizi ayakta tutan çok önemli bir husus komşuluk ilişkisidir. Özellikle küçük yerlerde komşuluk çok önemli, azaldı ama bozulmadı. Komşunda sıkıntı varsa ve siz rahat rahat yatıyorsanız siz bencil bir insansınız demektir. Dünyada mağdur, mazlum ve dezavantajlı insanlar var. İnsanlar bu durumdayken bizim oturup keyif yapmamız ne derece insanidir? En azından komşunuzla ilgili nasıl bir iyilik yapabilirim diye zihin haritamızda bir pencere açmamız lazım. Mağdur ve mazlum insanlar için neler yapabiliriz diye düşünmemiz gerekiyor. 10 liramız varsa bir lirasını mazlumlar için harcamak dünyayı daha yaşanılabilir yapar. İnanç sisteminde tebessüm sadaka olarak geçer. Tatlı söz sıcak bir gülüş, insan ilişkilerinde değerli unsurlardır. Bunlarda cömert olmak gerekiyor. Bunlarda cömert olursak sosyal çevremizde güzel insanlardan oluşur. Çıkar odaklı sosyalleşmek değil, insan odaklı sosyal network oluşturmamız lazım. İnsanlar dostlarını çıkar için değil hatır sormak için aramalı.
Komşuluk hakları, en önemli bir haktır. Atalarımızın da dediği gibi ’’ev alma komşu al’’. Peki evi aldıktan sonra kötü komşu geldiyse ne yapalım?.. Sosyal hayatın aileden sonraki halkasını komşular oluşturduğundan her din ve kültürde komşuluk ilişkilerine dair kurallar bulunur. Örneğin Tevrat’ta komşuların birbirine karşı hak ve ödevlerine dair emir ve yasaklara çokça yer verilmiştir. Hıristiyanlık’ta komşuluk kavramının evrensel bir içerik kazandığı görülmektedir. İslâm’da komşu hakları genel olarak kul hakları (hukūk-ı ibâd) veya insan hakları (hukūk-ı âdemiyyîn) denilen haklar çerçevesinde ele alınır ve uzun uzun komşuluk haklarından bahseder. Diğer dinlerde de bu böyledir komşulara değer verir ve komşuluk haklarından bahseder. Bir de bunun hukuki boyutu vardır bu istemediğimiz bir durumdur, bu işler buralara kadar gelmişse komşuluk bitmiş demektir.
’’Kendine yapılmasını istemediğin bir şeyi bir başkasına yapma’’, bizler maalesef kendi rahatlığımız ve nefsimiz için başkalarını düşünmüyoruz. Eskiden bir mahallede cenaze varsa komşular televizyon açmazlardı ve o eve yemek götürürdü ve hatta düğünler bile çalgısız yapılır komşu hakkı gözetilirdi. Akşam olunca komşular rahatsız olmasın diye sessizlik kurallarına uyulurdu. Ben öğrenciyken bekar evinde kalıyorduk ve komşular rahatsız olmasın diye kösele ayakkabımın altına plastik pençe çaktırmıştım. O günden bu güne komşuluk konusunda çok şey değişmiş gibi. ’’Komşu komşunun külüne muhtaçtır’’, ’’komşusu açken tok yatan bizden değildir’’ sözleri komşuluğun önemini vurguluyor. Komşularınızla karşılaştığınızda gülümseyin, günaydın deyin, selamlaşın. Komşuları rahatsız edecek gürültü vs. kaçının. Kendinize yapılmasını istemediğinizi komşularınıza yapmayın. Allaha ısmarladık, hoşça kalın.

Aydın Benli
Siyaset Bilimci.Araştırmacı yazar.