PASSOS.

• 22 Temmuz 2024 Pazartesi 21:15:02

J.D. PASSOS KİMDİR?
(1896 Chicago-1970 Baltimore), Amerikalı romancı. I. Dünya Savaşı’ndan sonraki "yitik kuşak"ın en önemli yazarlarından biridir. 1916’da Harvard Üniversitesi’ni bitirdi. Yazın dünyasına burjuva sınıfından gelen bir sanatçı olarak atıldı, fakat gönüllü olarak katıldığı I. Dünya Savaşı, yaşam görüşünü bütünüyle değiştirdi. Savaştan düş kırıklığına uğrayarak dönen Dos Passos, "One Man’s İnitiation" (Bir İnsanın Yaşama Atılışı, 1919) ve "Three Soldiers" (Üç Asker, 1921) adlı yapıtlarında anti-militarist görüşlerini dile getirdi. New York’un çeşitli sınıf ve tabakalarından gelen insanların yaşamlarından kesitler verdiği "Manhattan Transfer" (1925) adlı epik romanıyla büyük bir yazar olduğunu gösterdi. Ama onun asıl büyük romancılığı "USA" (ABD, 1930-1936) üçlüsünde ortaya çıktı. Bu üçlü, "The 42 nd Parallel" (42. Enlem), "1919" ve "The Big Money" (Büyük Vurgun) bölümlerinden oluşur. Bu üçlü, modern romanı, Sartre ve Theodor Plivier gibi yazarları etkilemiştir. Yazar, "USA"dan sonra 1930’lardaki Amerika’yı anlatan bir başka üçlü daha yazdı. "Adventures of a Young Man" (Bir Gencin Serüvenleri, 1939), "Number One" (Birinci, 1943) ve "The Great Design" (Büyük Tasarı, 1949) bölümlerinden oluşan bu yeni üçlüde, hemen hemen aynı konuları işlediyse de, aynı derecede başarılı olamadı. Dos Passos’un son yapıtları içinde en önemlileri; "The Men Who Made the Nation" (Milleti Millet Yapan Adamlar, 1957) adlı romanı ile "The Head and Heart of Thomas Jefferson" (Thomas Jefferson’un Başı ve Yüreği, 1954) adlı yapıtıdır. Dos Passos ayrıca gezi ve savaş anıları da yazdı.