YEREL YÖNETİM VE ADAYLAR

• 6 Nisan 2024 Cumartesi 18:39:35

YEREL YÖNETİM VE ADAYLAR

Bu haftaki köşe yazımda 31 Mart 2024 tarihinde yapılacak yerel seçimlere yerel yönetimin işlevi ve siyasi parti lideri ve adayların rolü nedir? Yerel yönetimin ülkemizin geleceği açısından nasıl bir önem taşıyor? Vb sorulara yanıt arayacağız.

Türkiye’de yapılacak yerel seçimlerde sonucu en çok merak edilen sorunların başında İstanbul olmak üzere büyükşehir belediyelerin durumu oldu.

Bilindiği gibi daha önceki açıklamalarda Erdoğan, ‘’İstanbulu alan Türkiye’yi alır’’ demişti.
2014 yerel seçimlerinde 18’i büyükşehir olmak üzere 48 yerde belediye başkanlığını kazanan iktidar partilerin elinde bulunan belediyeler 2019 yılındaki seçimlerde İktidar partilerin elinde İstanbul başta olmak Ankara, Adana, Mersin, Antalya, üzere önemli bazı şehirler el değiştirerek CHP ye geçti. Böylece iktidar partilerin elinde bulunan belediye başkanlığı sayısı 40’a geriledi.

İstanbul’un önemini iyi bilen Erdoğan,28 Mayıs’ta yapılan Cumhurbaşkanlığı 2. Tur Seçimleri’nden sonra Kısıklı’daki evinin önünde yaptığı ilk açıklamada “2024’te İstanbul’u da yerel seçimlerde kazanmaya hazır mıyız? Öyleyse durmak yok, çok çalışacağız” diyerek tutumunu ortaya koymuştu.

Geçmişte yapılan yerel seçimlerin kısa bir değerlendirmesini yaptıktan sonra tekrar 31Mart’a yapılacak yerel seçimlere gelelim.

Yerel yönetimlerin temel işlevi; Aynı coğrafi bölgede yaşayan bireylerin ihtiyaçlarını karşılamak, toplumun refahını sağlamak ve yerel sorunları çözmekle görevli olan bir kamu kurumudur. Yerel yönetimin temel işlevleri, hizmet sunmak, planlama yapmak, karar vermek ve denetim yapmaktır.

Bilindiği üzere yerel yönetimler: merkezi yönetim dışında, yerel bir topluluğun ortak bir gereksinimini karşılamak amacıyla oluşturulan, karar organlarıdır. Doğrudan halkça seçilen, demokratik ve özerk bir yönetim birimi, kamusal bir örgütlenme modeli olarak tanımlanır.

Ülkemizde de yerel yönetimlerin önemi düşünülenden daha da fazladır. Genellikle buralardan elde edilen rant iştah kabartıyor. Bu gelir siyasi parti ve yandaşların yararına kullanıldığı da ayrı bir gerçeklik olarak duruyor.
CHP daha önce İstanbul adayı Ekrem İmamoğlu, Ankara adayı Mahsur Yavaş olduğunu açıklamıştı.
CHP Çarşamba günü yapılan Parti Meclisi toplantısı sonrası gece geç saatlerde adayını açıkladı.

Açıklamaya göre Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar, Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu ve Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş’ın yeniden aday gösterilmesi kararlaştırılırken, uzun yıllardır Yılmaz Büyükerşen’in yönettiği Eskişehir’de değişime gidildi. Büyükerşen’in de önerisi doğrultusunda, belediye genel sekreteri Ayşen Ünlüce aday gösterildi.

CHP, Muhittin Böcek’in yeniden aday gösterileceği bilgisi kulislere yayılan Antalya’da ise adayını açıklamayı gelecek haftaya bıraktı dese de kulislerde durumun böyle olmadığı anlaşılıyor.

Daha önce Tuncer Bakırhan’ın, partisinin Antalya’da yapacağı toplantı için CHP’li büyükşehir belediye başkanı Muhittin Böcek’in salon vermemesini sert şekilde eleştirmesi iki parti arasındaki köprülerin atıldığı yorumlarına neden olmuştu.
CHP ve HDP yerine kurulan DEM partilerinin heyetleri arasında yapılacak görüşme sonrasına açıklama yapılacağı şeklinde yorumlanıyor.

CHP içinde daha önceleri İstanbul ve Ankara adaylarının açıklanması bu adayların başarılı olmalarına yorumlanıyor. Ama AKP için farklı bir durum söz konusu. Erdoğan Yapılan anketlerde düşük oy alan Murat Kurum’u İstanbul adayı olarak açıkladı.

Yöneylem Araştırma Genel Müdürü Derya Kömürcü, AK Parti’nin Kurum tercihinin Erdoğan’ın siyasi geleceğine ilişkin düşüncesini şöyle ortaya koyuyor;

“Eğer mesela Selçuk Bayraktar aday gösterilseydi bu Erdoğan’ın gelecekteki veliahtının kim olduğuna dair bize güçlü bir işaret verecekti. Kurum, Erdoğan’ın son derece güvenebileceği, ileride kendisine ya da kendisinin işaret edeceği siyasi figürlere rakip olmayacak, bürokrat nitelikli birisi. Murat Kurum’un bu yüzden tercih edildiğini düşünüyorum. Ekrem İmamoğlu’nun önümüzdeki belediye başkanlığı seçimindeki esas rakibinin Erdoğan olacağını biliyoruz. Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstanbul’u bir kez daha kaybetmemek için elinden gelen her şeyi yapacaktır.”

Spectrum House Düşünce ve Araştırma Genel Direktörü Azad Barış ise Murat Kurum’un eldeki en güçlü aday olmadığı ve Erdoğan’ın onun adaylığına onay vermek durumunda kaldığı iddiasında.

VOA Türkçe’nin konuştuğu Dr. Barış, “Sahada son dönemde Ali Yerlikaya ismi öne çıkıyordu. Murat Kurum tali duruma düşmüştü. Mevcut Fatih Belediye Başkanı da ortaya çıktı. İstanbul, Erdoğan için neredeyse cihatla eş değer bir seçim. Bu bize bir şey gösteriyor. AK Parti içinde sanıldığı gibi her şey bir yerden artık karara bağlanmıyor. Erdoğan sonrası sürecin tartışmaları çoktan başlamış ve İstanbul’un adayıyla birlikte bence netlik kazandığı görülüyor. Çünkü kolektif yahut da ortak bir rızayla aday çıkmadı. Erdoğan’a rağmen bu adayın çıktığını düşünüyorum. İstanbul’da iki kez İmamoğlu’na (karşı) kaybeden Erdoğan tabii ki kendisi sahaya inecek ama daha güçlü bir adayla sahaya inmek istiyordu bence ama engellendi” ifadelerini kullandı.

Hem Derya Kömürcü hem de Azad Barış, İmamoğlu’nun Kurum’a göre yarışa önde başladığında hemfikir.
İkisi de, CHP’nin dağılan Millet İttifakı’ndaki ana ortağı İYİ Parti’nin bu kez destek vermemesinin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı’nın seçilme şansını azaltmayacağını düşünse de HDP’nin yerine seçime girecek DEM Parti’nin aday çıkarmasının İmamoğlu’na darbe indireceğini düşünüyorlar.

14 Mayıs’taki seçimlere Yeşil ve Sol Parti adıyla giren DEM Parti yüzde 8,13 oy almıştı.

Sonuç olarak şu söylenebilir;

1 - Başta büyük şehirler olmak üzere DEM parti anahtar parti durumundadır.

2 – AKP perde arkasından DEM parti yetkileriyle temaslarını sürdürüyor.

3 – AKP’nin DEM partisinden istemi, Türkiye’nin her yerinde seçime etkin şekilde aday göstererek girmesi.

4 – DEM partisinin istemi, demokrasinin önünü açacak ve bir daha seçilen belediye başkanlarının kayyum yoluyla görevden alınmamasının yasal olarak düzenlenmesi.

5– Diğer yandan CHP DEM partisiyle heyetler düzeyinde en azından büyük şehirlerde seçim işbirliği temaslarını sürdürüyor.

6 – Yerel seçimlerin sonucunu cesaret gösterip DEM partisiyle seçim işbirliğini yapanın belirleyeceği düşüncesindeyim. Hayırlara vesile olsun diliyorum.