KUDDUSİ, Tarik-ul Kur’an Tefsiri
Ali imran 102.ayet

بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

102 -يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلاَ تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ
102 - Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten nasıl sakınmak gerekiyorsa, öylece sakının ve siz ancak müslümanlar olarak ölün.
Allaha itaat edip ona karşı gelmekten kaçınarak, daima onu hatırdan çıkarmayarak ve verdiği nimetlere karşı şükredip nankörlük yapmayarak Allahtan hakkıyla korkun.
قول ابن مسعود: هو أن يُطَاع فلا يُعْصى , ويُشْكَر فلا يكفر ويُذْكَر فلا يُنْسى
Abdullah b. Mes’ud(ra), Allahtan hakkıyla korkmanın; hiç isyan etmeden Allah’a itaat etmekle, hiç nankörlük etmeden Allah’a şükretmekle ve hiç unutmadan Allah’ı anmakla gerçekleşeceğini söylemiştir.
لَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ الآيَةُ اشْتَدَّ عَلَى الْقَوْمِ الْعَمَلُ، فَقَامُوا حَتَّى وَرِمَتْ عَرَاقِيبُهُمْ وَتَقَرَّحَتْ جِبَاهُهُمْ،
Bu ayeti kerimenin inzali ile sahabi efendilerimzin, ayakları ve alınları şişinceye kadar Allah’ın huzurunda kıyam edip ibadet etmeleri çok ağır geldi. Bunun üzerine Yüce Allah(cc) emri hafifleterek; "gucünüz yettiğince Allahtan ittika edin."
هي منسوخة بقوله تعالى: {فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُم} [التغابن: 16
Ayeti inzal etmekle diğer ayeti neshetmiş oldu.

Abdullah b.Abbas(ra) ise, Allahtan hakkıyla korkmanın, Allah yolunda hakkıyla cihad etmekle, Allah uğrunda, kınayanın kınamasından korkmamakla, kendileri, babaları ve çocukları aleyhine de olsa adaleti ayakta tutmakla gerçekleşeceğini söylew فِي سَبِيلِ اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ، وَلا يَأْخُذَهُمْ فِي اللَّهِ لَوْمَةُ لائِمٍ، وَيَقُومُوا بِالْقِسْطِ وَلَوْ عَلَى أَنْفُسِهِمْ وَآبَائِهِمْ وَأَبْنَائِهِمْ
Abdullah b. Abbas(ra) , bu ayetin muhkem olup, mensuh olmadığıdır.
"ِ وَلاَ تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ"
Ancak müslümanlar olarak ölün.
“Nasıl yaşarsanız öyle ölürsünüz, nasıl ölürseniz öyle dirilirsiniz. Nasil dirilirseniz öylede haşredilirsiniz."

İki ayet-i kerime-yi bir bütünlük içinde değerlendirdiğimde, "فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ"
Ayeti, ahir zaman ümmeti için bir rahmet vesilesidir.
Nitekim Peygamber Efendimiz(sav);
"Siz öyle bir zamandasınız ki, içinizden kim emredildiklerinin onda birini bırakırsa helak olur, sonra öyle bir zaman gelecek ki, o zamanda yaşayanlardan kim emrolunduğunun onda birini yaparsa kurtulacaktır.” buyurur. (Ramûzu’l-Ehadis 136 1753. Hadis
  Sahabi efendilerimiz Allah yolunun divanesi olmuşlardı.
Bizimle kıyaslanmıyacak kulluk şuuruna ermişlerdi.
Hepsi yaşayan kur’an haline gelmişlerdi.
O gün kur’an yaşanıyordu. Bugünse ancak okunuyor.
Öyleyse artık dinleyin ve itaat edin. Kendi iyiliğiniz için infak edin. Kim benliğinin cimriliğinden korunursa, işte onlar kurtuluşa erenlerdir.
Allahu a’lem.