Nefsi Terbiye İçin Ne Yapmalıyım ? 1

• 4 Ocak 2024 Perşembe 17:23:26

İnsan yaratılıştan gelen karakteri gereği nefsini sever, zatını çok sevdiğinden her şeyi nefsine feda eder ve hatta bundan çok aşırı giderek ibadete tek layık olan Yüce Yaratıcıya yakışan bir tarzda haşa kendini zannedip, nefsini meth eder ve nefsini bütün ayıplardan, kusurlardan uzak gördüğünü şöyle ifade etmiştir:

“Nefislerinizi temize çıkarmayınız” (Necm Süresi,32) ayetiyle işaret ettiği gibi, insan,yaratılış özelliği itibarıyla,nefsini sever. Kendisinden başka her şeyi nefsine fedâ eder. Yaratıcıya layık özellikleri kendinde görmeye başlar. Nefsini bütün kusurlardan temiz ve suçsuz görür. Kusurları kendine lâyık görmez ve kabul etmez, kendine güvenir,kendini beğenir.

Oysa Allah insana sayısız nimetleri Kendisine ibadet edip,gerçek kul olsun diye vermiştir. Her varlık eğer gücü Allah da değil de, kendinde görürse hatanın en büyüğüne düşmüş olur. Mesela: Kupkuru asma kütüğü,bal gibi üzüm tulumbacıklarını kendine mal etse "Bunları ben yapıyorum "dese,ne kadar gülünç olur değil mi? Aynen bu şekilde insan kendisine bahşedilen nimetlere sahip çıkıp gururlansa ne kadar hata etmiş olur.Oysa insana verilen sadece sınırlı bir tercih gücüdür. Gururlanmaya hiç hakkı yoktur. İnsanın vazifesi gurura kapılmak değil, şükretmektir. Ona layık olan şan şöhret değil, alçak gönüllülüktür. Kendini meth edeceğine kusurlarını görüp, Cenab-ı Allah’tan af dileyip pişmanlığını bildirmektir. Fakat insan hep bunların tersini yapar ve nefsini temize çıkarmaya çalışır. Allah’u Teala Kur’an-ı Kerim’de "Nefislerinizi temize çıkarmayın." (Necm,53/32) buyurarak nefsimize itimat edilemeyeceğini bizlere bildirir. Ayrıca "Nefsini günahlardan arındıran kurtuluşa ermiştir." (Şems,91/9) buyurarak Yüce Yaratıcı aynı zamanda bizlere kurtuluş yolunu göstermiştir.Bu bağlamda Kur’an-ı Kerim’den birkaç örnek daha vermek istiyorum.

"And olsun ki insanı Biz yarattık;nefsinin ona ne vesvese verdiğini de biliriz.Çünkü Biz ona şah damarından daha yakınız."( Kaf,50/16)

"Muhakkak ki siz malınızda ve canınızda (nefisleriniz) musibetlerle imtihan olunacaksınız." (Al-i İmran,3/186)

Hz.Yusuf’un nefsi hakkında şöyle dediği bildirilmiştir:"Ben nefsimi temize de çıkarmam. Çünkü nefis daima kötülüğe sevk eder-ancak Rabbim rahmet ederse o başka.Şüphesiz ki Rambim çok bağışlayıcı,çok merhamet edicidir." (Yusuf,12/53)

Nefisle ilgili Kur’an’da daha birçok ayet mevcuttur. Bunların hepsini sıralamak yerine ben olayın başka bir boyutuna geçmek istiyorum.

Cenab-ı Hak Kur’an-ı Kerim’de:

"Allah, müminlerden canlarını ve mallarını,karşılığında onlara Cenneti vermek suretiyle satın almıştır." (Tevbe,9/111) buyurmuşlardır.Yüce Yaratıcı acaba bu ayetinde bizden ne murad ediyor?

Cenab-ı Allah bizlere bedenimizi, ruhumuzu, kalbimizi ve onlarla birlikte göz,dil,akıl gibi birçok organlar ve duygular vermiştir.İnsanın kendisi dahil sahip olduğu her şey,gerçekte kendisinin değildir.İşte insanın yanıldığı nokta burasıdır.Kendini her şeye sahip görmekte ve gerçek mal sahibi gibi hareket etmektedir.Oysa her şeyin sahibi onları yaratan ve insana emanet veren Allah’ındır.

Ahmet TULGANER