CHİLON KHİLON KİMDİR?
Spartalı Khilon’un doğum ve ölüm tarihleri belli değildir. MÖ 6. yüzyılda yaşamıştır. Yedi bilgelerden biridir. Antik Yunan vecizesi olan Gnothi seauton yani "Kendini bil" sözünü söyleyen kişi olduğu düşünülür. Delphi’deki Apollon Tapınağı’nın girişinde bu söz altın harflerle yazılıydı.
Latince deyiş genellikle nosce te ipsum olarak çevrilir. Alternatif bir Latince versiyonu olan temet nosce, The Matrix filminde Kahin’in mutfağının girişinde yer alır.
Olimpiyat oyunlarında yumruk kavgasında oğlu birinci gelince yüreği bu sevince dayanamamış ve ölmüş. Oyuna katılanların tümü bu çok sevilen kişiyi elleri üzerinde mezarına götürüp yatırmışlar. Diogenes Laertinus bu olay üzerine şu şiiri yazmış:
“Işığın taşıyıcısı Polydeukes’e sonsuz teşekkürler olsun.
Khilon’un oğlu yumruk kavgasında yaldızlı zeytin dalı kazandı.
Oğlunun taçlandırıldığını gören babası sevinçten öldüyse
Tanrılar onu cezalandırmadı, keşke ben de böyle bir ölümle ölebilsem.”
(Şiirde adı geçen Polydeukes, Zeus ile Leda’nın oğlu ve Kastor’un kardeşi diye bilinir. Zeus’un bu iki kahraman oğlu Sparta’da sporun koruyucusu olan tanrılardır.)
Önemli Not: "Chilon, Efor adı verilen ve her yıl demokratik bir sürecin sonucunda seçilen en yüksek dereceli beş yöneticiden biri olmuştur. Bilge Chilon’un kadınlara duyduğu saygının üst düzeyde olması şaşırtıcı değildir. Chilon’un eşini ve kızını el üstünde tutması, kadına değer vermeye yabancı olmayan Spartalı erkeklere yol gösteren standartlar oluşturmuştur. Atinalı Sokrat karısının zekâsını yok sayıp, ölüm cezasına çarptırıldığında dahi karısını yalnız bırakmak istemezken, Chilon karısıyla kendi mezarının başında yanyana otururken resmedilmiştir. Chilon, Cleobulos gibi, kızı Chilonis’in en iyi eğitimi almasını istemiş, kızını eğitmesi için dönemin en iyi filozoflarından Pitagor’un hocalığına başvurmuştur."