PAUTUS.

• 25 Ağustos 2023 Cuma 07:34:20

PAUTUS KİMDİR?
Titus Maccius Plautus, Latin yazarı (Umbria/Sarsina İÖ 254 – Roma İÖ 184). Ömrü boyunca yazdığına inanılan 130 komedinin hepsinin onun olmadığını, başka yazarların ürünlerinin de ona maledildiğini söyleyenler inandırıcı kanıtlar ileri sürerler. Kesinlikle onun olduğu bilinen 21 eserden yalnız biri yitiktir, ötekiler tam metin olarak elde bulunur.
Ardından gelenlerin etkisinde kaldıkları, taklit etmek zorunda oldukları en başarılı eserleri arasında şunlar başta gelir: Amphitrion, Çömlek (Aulularia), İkizler (Menaechmi), Hortlak (Mostella-ria), Casina, Palavracı, Asker (Miles Gloriosus), Poenulus (Kartalcı), Asi-naira (Eşek Arısı), Çifte Bakhisler (Bacchides), Captivi (Tutsaklar), Cis-tellaria (Çekmece), Buğday Kurdu (Curculio), Epidicus (Tecimen), Mer-cator, Persa (İranlı), Pseudolus (Aldatıcı); Üç Akçalık Kişi (Trinummus), Truculentus (Avanak), Rudens (Urgan), Vidularia (Çanta), vb.
Konularını ve tekniğini eski Yunan tiyatrosundan alan Plautus, Terentius gibi seçkinlere değil, günlük Latince ile yığınlara seslenen bir halk yazarıdır.
Eleştirdiği ortam Roma toplumu ve yaşamıdır. Amacı güldürmek, bu yolla insan kusurlarını sergilemek, dolaylı yoldan katharsis denen tutkuların arıtılmasına yönelmektir. Kalıplaşmış tiplerin yanı sıra (palavracı, dalkavuk, cimri, hileci, iki yüzlü) yalnız Roma’ya özgü yerli kişilikler de yer alır. Koşukla (nazımla) yazılmış oyunların üçte biri cantica müzikli bölümlerdir. Diverbium denen konuşmalar (diyaloglar) bile konuşma diline yatkın ezgilerle güçlendirilir. Başta açıklayıcı bir önsöz eseri ve seyircileri tanıtıp uyarır, kaynakları belirtir, amacı özetler.