Halk İnanışları Hakkında

• 21 Ağustos 2023 Pazartesi 08:50:59

Halk inanışlarına karşı bireylerin 5 farklı ilgi düzeyi bulunur.

1. Gerçeklik düzeyi: Kişi veya topluluklar için özellikle kendi yöresindeki bu inanış(lar) tamamen gerçektir. Bilhassa küçük ve çevreyle etkileşimi az olan köy gibi yerlerde bu durum daha belirgindir. Dışardan bakıp konuyu değerlendiren başkaları için ne kadar anlamsız görünürse görünsün bu inanışın gerçekliğine ve gerekliliğine inanırlar. Aksini iddia edenlere karşı değişik biçimlerde tepki verilir.

2. Kültürel / geleneksel düzey: Halk inanışının bazen gerçekliğini sorgulamadan bazen de çok da fazla inanma gereği bile hissetmeden sadece geleneksel olarak korunması, sürdürülmesi düşüncesi bulunur. Bunların önemsenmesi gereken birer kültürel değer oldukları yaklaşımı vardır. Bu anlayışa sahip olanlar olumsuz buldukları halk inanışlarına sahip çıkmazlar. Ahlaken doğru veya zararsız olduğunu düşündüklerini ise gerçek dışı bulsalar bile sürdürme eğilimindedirler.

3. Bilimsel düzey: Sınırlı sayıda insanı ilgilendirmektedir. Halk inanışlarını bilimsel yöntemlerle, akademik gerekçelerle incelemektedirler. Ancak toplum içerisinde de sırf bir tür merakla bunlara ilgi duyanlar bulunabilir. Meseleye farkında olarak veya olmayarak son derece nesnel ve tarafsız olarak yaklaşmaktadırlar. Bu gruba girenlerin ayrıca kişisel bir fikirleri de olabilir.

4. Kayıtsızlık / İlgisizlik düzeyi: Farklı nedenlerden ötürü bazı kişiler veya topluluklar için halk inanışı herhangi bir şey ifade etmez, herhangi bir ilgi duymazlar. Şehirleşme, kültürel kopukluk, geleneksel değerlerin önemsenmeyişi, kendi yöresinin dışında olma gibi faktörler bu durumun sıklıkla rastlanan nedenleridir.

5. Olumsuz düzey: Değişik gerekçelerle halk inanışlarının birine, bir kısmına veya tamamına karşı olumsuz tepkiler verilmektedir. Bilimsel olmadığı, gülünç olduğu, batıl inanış olduğu vs. gibi.