Meleklerden sonra Cenab-ı Hak’kın dumansız ateşten1 ve havadan yarattığı ikinci grup varlık cinlerdir. Cinler çeşitli şekillere girme özelliğine sahip, akıllı ve gerçek şekliyle gözle görülemeyen varlıklardır. Cinler de aynen insanlar gibi Allah’ın emir ve yasaklarını yapmakla sorumludurlar. Bu cümlemizi onaylayan Kur’an-ı Kerim’den bazı örnekler vermek istiyorum:

"Ben insanları ve cinleri, ancak beni tanıyıp ibadet etsinler diye yarattım." 2

"Sizi, ey insanlar ve cinler, yakında hesaba çekeceğiz." 3


Ayetlerde de ifade buyrulduğu üzere, cinler in-sanlar gibi sorumlu olmalarına rağmen bazıları Allah’ı tanıyıp iman etmişler, bazıları ise asi olmuşlardır. Cinlerin iman etmelerine dair bazı hadiseler nakledilmektedir.

Mesela: Bir seferinde, Peygamber Efendimiz Aleyhis- selâtü Vesselâm Taif dönüşünde Batn-ı Nahle denen yerde kıldırdığı sabah namazı esnasında, cinlerden bir gurup Peygamberimiz Aleyhisselâtü Vesselâm Kur’an-ı Kerim okurken duymuşlar, dinlemişler ve iman etmişlerdir. Bu hadise Kur’an-ı Kerim’de şu şekilde ifade buyrulmaktadır:

"Deki: Cinlerden bir topluluğun Kur’an-ı dinleyerek şöyle dedikleri bana vahyolundu: "Biz doğru yola ileten harikulade bir Kur’an dinledik ve ona iman ettik. Biz Rabbimizi hiçbir şeye ortak koşmayacağız." 4


Yukarıdaki ayette ifade edilen hadisenin tamamlayıcısı niteliğinde cinler, Kur’an’ı dinledikten sonra ayrıca Peygamberimizden (s.a.v.) bir delil istemişlerdir. Hazreti Muhammed Aley- hisselâtü Vesselâm da bir ağaca yanına gelmesini emir buyurmuş, ağaç bu emir üzerine derhal yerinden çıkıp gelmiş, sonra yine emir buyurulunca yerine gitmiş.5 Böylece kalpleri kesin olarak kanaat getiren cinler imana kavuşmuşlardır. Bu açıdan aynı zamanda Peygamberimiz (s.a.v.) cinlerin de Peygamberi olmuştur. Peygamber Efendimiz Aleyhisselâtü Vesselâmla görüşüp imana kavuşan bu yedi veya dokuz kişiden oluşan cinler gurubu, kavimlerine dönmüşler ve başlarından geçen hadiseleri onlara da nakletmişlerdir.


Bizler yine bu bilgileri Kur’an-ı Kerim’den öğreniyoruz:

Cinler "Ey kavmimiz," dediler. "Biz Musa’dan sonra indirilen, kendisinden önceki kitapları doğrulayan, hakka ve dosdoğru bir yola ileten bir kitap dinledik.

"Ey kavmimiz! Sizi Allah’a çağıran peygambere uyun ve ona iman edin ki, Allah da sizin günahlarınızı bağışlasın ve acı bir azaptan sizi korusun." 6


Bu ikazı alan bazı cinler imana kavuşmuşlardır. Kavuşmayanları ise aynen insanlardaki gibi acıklı bir azap beklemektedir.


Bediüzzaman Hazretleri cinlerin insanlardan önce yeryüzünün halifesi olduğunu ve cinlerde kuvve-i gazabiye ve şeheviye bulunmadığını ifade etmişlerdir. Ancak diğer kuvvelerine sınır konulmadığından terakkide ve tedennide kayıt altına alınmamışlardır. Aynen insanlar gibi din, ahlak konusunda zirveye ulaşmış en üstün insanların seviyelerine varabilecekleri gibi, en aşağı seviyelerde olan Nemrut’ların, şeytanların seviyelerine dahi inebilirler.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

1- Hicr Suresi, 27
2- Zariyat Suresi, 56
3- Rahman Suresi, 31
4- Cin Suresi, 1-2
5- Buhari, 5:58;Ebu Davud, 1:20;Beyhaki;Delailü’n-Nübüvve, 2:225; Şifa, 1:301
6- Ahkaf Suresi, 30-31


Ahmet TULGANER