Cenâb-ı Hak kâinatı yaratıldıktan sonra ilk olarak melekleri yaratmıştır.


Nurdan yaratılan Melekler 1 yemezler, içmezler, erkeklik ve dişilikleri olmadığından evlilikleri de söz konusu değildir. İnsanlara ait olan özelliklerden uyumak, yorulmak usanmak, gençlik, ihtiyarlık gibi özellikleri taşımamaktadırlar. 2
Melekler Allah ne emrederse onu yaparlar, asla isyan etmezler, sürekli Allah’a ibadet ederler. 3 Meleklerin kanatları vardır. Çok süratli güçlü kuvvetli varlıklardır. 4 Meleklerin çeşitli kılıklara girme özellikleri vardır. Gözle görülemeyen varlıklardır. Ancak şekle girerlerse görülebilirler. 5 Gaybı Allah onlara bildirmedikçe bilmeleri asla mümkün değildir. 6


Melekler arasında insanlarda olduğu gibi gayret sarf ederek, çalışarak makam ilerlemesi yoktur. Her melek sabit bir makama sahip olup, belirli bir rütbesi vardır. Fakat onlar yaptıkları işlerden, ibadetlerinden derecelerine göre zevk duyarlar. Dolayısı ile mükâfatları yaptıkları hizmetlerin içindedir. Nasıl insan su, hava, ışık ve gıda ile gönlünü ve midesini doyurduğunda zevk duyuyorsa, melekler de zikir ve tespih ve hamd ve ibâdet ve mârifet ve muhabbetin nuruyla gıdalanıp, zevk alıyorlar. Çünkü onlar nurdan mahlûk oldukları için gıdalarına nur kâfidir. Hattâ nura yakın olan temiz ve güzel koku dahi onların bir nevi gıdalarıdır ki, ondan hoşlanırlar. Ayrıca melekler Cenab-ı Hak’kın emriyle yaptıkları işlerden ve kazandıkları şereften öyle zevk alırlar ki, bunu insanların anlaması pek mümkün değildir.


Meleklerin bir kısmı yalnız ibadetle meşgul olurlar. Diğer bir kısmı ise çeşitli vazifeleri yerine getirirler. Dünyadaki işlerle vazifeli meleklerin bir kısmı bir nevi insan gibidir. Tâbir câiz ise, bir kısmı çobanlık bir kısmı da çiftçilik yaparlar. Yani, yeryüzü bütünüyle bir tarla kabul edilirse, bütün içindeki yaratılmışlara Cenab-ı Hak’kın emriyle, izniyle, hesabiyle ve kudretiyle bir çeşit vekil olarak melek nezaret eder.


Bediüzzaman, meleklerin çoban ve çiftçiler gibi olanlarının insanlara benzerliğinin olmadığını ifade etmektedir. Çünkü onların yaratılanlara nezaret etmeleri sırf Cenâb-ı Hakkın nâmiyle ve kuvvetiyle ve emri iledir. Bu nezaret edişte, sadece bir memurluk durumu söz konusudur. Cenab-ı Hak’kın kâinatta tecelli eden güzel isimlerini memur olduğu konularda idrak edip, Allah’ın emirleri doğrultusunda mahlûkata ilham edip, doğru yönü bulmalarına yardımcı olmaktır. Bu yapılan işlerde meleklerin gerçek manada tasarrufları yoktur. Bu tasarruf Cenab-ı Hak’ka aittir. Çünkü bütün kâinatta Cenab-ı Hak’kın mührü ve imzası vardır. Meleklerin yaptığı Allah’a karşı kulluk vazifesinin icrasıdır. Ve neticesinde meleklerin yaptıkları işler de ibadetleri olmaktadır.


Meleklerin sayısının çok fazla olduğunu da öğreniyoruz. Mesela, Kâbe 7 kat göğün üstünde ve Arşın altında bulunan ve meleklerin devamlı tavaf ettikleri bir yer olan Beyt-i Ma’mur’un yeryüzündeki bir eşidir. Beyt-i Ma’mur ile Kâbe, biri semada, biri yeryüzünde olarak aynı hizada bulunmaktadır. Beyt-i Ma’mur, sema ehli melekler için bir tavaf yeridir. Oraya her gün 70 bin melek gelip tavaf eder ve kıyamete kadar da bir tavaf edene bir daha sıra gelmez. Bir seferinde 70 bin melek tavaf ediyorsa ve kıyamete kadar bir daha sıra gelmiyorsa, bu meleklerin sayısının ne kadar çok olduğu noktasında bizlere fikir vermektedir.


Ayrıca, Kadir gecesinde yeryüzüne inen meleklerin çokluğunu Peygamber Efendimiz Aleyhisselâtü Vesselâm bir hadislerinde şu şekilde buyurarak, işaret etmişlerdir:

"O gece yere inen meleklerin sayısı çakıl taşlarının sayısından daha çoktur." 7 Dünyadaki küçücük çakıl taşlarının sayısı düşünülünce meleklerin ne kadar çok olduğu ortaya çıkmış olmaktadır.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1- Müslim, Zühd 10, Ahmed b. Hanbel, Müsned Vl, 168
2-Enbiya Süresi,19-20, Saffad Süresi,149 v. d. , Zuhruf Süresi,19, Necm Süresi,27-28
3-Nahl Süresi,50, Enbiya Süresi,26-28, Tahrim Süresi, 6
4-Fatır Süresi, 1, Hakka Süresi, 17, Mearic Süresi,4
5-Meryem Süresi,16-17, Hud Süresi,69-70, Buhari, İman, 37, Tirmizi, İman, 4
6-Bakara Süresi, 31-33, En’am Süresi,59, Neml Süresi, 65
7-Müslim Tercüme ve Şerhi, c. 6, s. 254’ten nakil


Ahmet TULGANER