Prokrustes Yatağı
Rivayete göre burada gezginlere konaklama imkânı sunmaktadır. Yunan mitolojisine göre geceleri kurbanlarını demir bir yatağa yatırdıktan sonra yataktan uzun olanların bacaklarını kesen bu dev, boyu yataktan kısa olanların ise bacaklarını çeke çeke uzatırmış.

Biraz olsun bizdeki Deli Dumrul’un “Geçenden beş, geçmeyenden on akçe” alan uygulamasına benzese de bazı yorumlara göre Procrustes ve Prokrustes Yatağı bu yanıyla belirli kalıplar dışına taşıp çıkan kim ve ne varsa bunları zorla bu kalıplara uydurulmasıyla görevli bir kahraman olarak görülmekte.

Eh yukardaki hikayenin nihayetinde bir sonu da bulunmakta. Özellikle kılıçla yaşayan kılıçla ölür mantığında bir ölümle Prokrustes’i bir son beklemektedir.

Rivayete göre Kral Theseus bu sadistin geceleri yaptıklarını keşfedince Procrustes’e kendi ilacını tattırmaya karar verdi. Prokrustes’i kendi demirden yapılma küçücük işkence yatağına yatırıp kollarını, bacaklarını, bütün fazlalıklarını kılıcıyla doğrayıp parçalara ayırarak öldürmüştür.

Prokrustes Yatağı hikayesine, bugünden tarihin akışına doğru bir bakış açısıyla bakıldığında “tektipleştirmenin“, belirlenen bir standart ölçüye uygun “yeni bir toplum” oluşturmanın ve “baskının” simgesi olarak görülmektedir.

Günümüzde de pek çok tektipleştirme durumuna örnek gösterilen vakalar yaşanmaktadır. Özellikle Naziler döneminde yaşanan saf ırk tektipleştirilmesi bu konuya atıf yapılabilir. Prokrustes’in yatağı hikayesinde gibi bir toplumsal davranışlara karşı dikkatli olmakta fayda var…


Alıntıdır