Düşlem Elçisi

• 15 Nisan 2023 Cumartesi 12:11:26

"Düşlem Elçisi" Üzerine Derkenar

"Düşlem Elçisi" Şair Nurhayat Teke’nin 2021 yılında, Klaros Yayınları etiketiyle okurla buluşturduğu ilk şiir kitabı. Kırk yedi şiirin yer aldığı kitap, yüz altı sayfa hacmindedir. Şiir kitabının ismi "Düşlem Elçisi" kitapta yer alan aynı şiirden mülhem isimlendirildiğini görmekteyiz. Ayrıca aynı şiir, kitap arka kapağında da kullanılmıştır. Arı, yalıtılmış bir dil, kolay anlaşılır ve tadımlık imgelerden oluşan şiirler okudum. “sevdiğim ve sevildiğim kalp/ annem ve babamın göğsünde” girizgâh cümlesiyle beraber, şairin kitabını anne ve babasına atfettiğini görmekteyiz.

Şiirlerde tema ve izleksel öğeler olarak; “mavi, gökyüzü, umut, düş, aşk, kadın, çocuk, akıl, gece” şeklinde sıralamada bulunabilirim. Şair, azda olsa kimi şiirlerinde itirazlarını da yapar. "Benim sadece iki elim var/ hayat kendisine dört elle sarılmamı bekliyor" (sayfa 79), “ve keman hüznünde bir veda ile/ kendi ayak izlerime gidiyorum” (sayfa 61) türünden, şairleri daha çok besleyen hüzünlere de azda olsa yer verildiğini görmekteyiz.

Şairin şiirlerinde; pozitifliğin, hayata olumlu bakmanın numunelerini daha çok görmekteyiz. İnsan içindeki savaşı umuttan, mutluluktan ve huzurdan taraf tutması en güzeli olsa gerek. Bu pozitif durum; olumluluk, iyilik ve güzellik getirir, sinerji oluşturur. İnsanın kendi fıtratını oluşturup göğe ulaşması gibidir. Epikur’un "Eğer insanın ekmeyi ve suyu varsa, insan, Tanrı Zeus’la bile mutluluk konusunda bahse tutuşabilir" dediği gibi sahip olunanlarla yetinilmesi, kanaat edilmesi en doğrusu olsa gerek. Hayata pozitif bakabilmek, insanın zihinsel faaliyetlerinin en erdemli en doğru tercihlerinden birisi olduğu muhakkak. Bu da gösteriyor ki insan, bu tercihleriyle beraber, önemsediğine, değer verdiğine müsait olmakta ve bu doğrultuda hareket etmektedir.

En çok beğendiğim şiir bölümlerine bir göz atacak olursak. "…ben mi yaşlıyım/ yoksa yaşım mı yaşlandı// hadi bana seni yaz…" (sayfa 17), "…ruhumu arındırıyorum/ yenileniyorum yenilmiyorum/ gözümü açıyorum karşımda ben" (sayfa 37), “…düşerim ıslak/ sesli yağmurların gürültüsünden/ deniz tutmuş gibi/ özgürce ruhumun sesini arıyorum” (sayfa 88)

Kitapta ilk dikkatimi çeken şey, her şiir arasına, şairin bir iki mısralık kısa, şiirsel aforizmalarına yer vermesidir. Bu sözleri, kimileri küçürek, cicoz şiirler olarak da değerlendirebilirler. Bu aforizmalar arasında bir insicam ve içerik bütünlüğünün olduğunu söyleyebilirim. Bu aforizmaların birbirinden farklı üç örneğini verecek olursam; "yapraklarda üşür dalından düştüğü zaman" (sayfa 14), "şiirini giy üstüne adam/ yüreğini üşütme" (sayfa 83), "ya uçmayı öğrenirsin bu hayatta/ ya kanat çırpmayı/ ya da çırpınmayı" (sayfa 93) Bu aforizmalar da daha çok ikinci tekil şahsa bir hitap hüviyeti taşıdığını söyleyebilirim.

Hani denir ya çoğu insanın uğurlu ve sevdiği bir rengi vardır. Şairin, ’mavi’ ismine, sıfatına, imgesine şiirlerinde öncelikli yer verdiğini görmekteyiz. Maviyi birçok şiirine misafir etmektedir. Hatta "Mavidir" isimli şiiri bile vardır. Şair, maviyi umuduna, hayaline ortak eder adeta. Gökyüzüyle birlikte maviyi kendisine eş ve ortak eder. "Mavi yüreğim, mavi nefes, mavi gökyüzü, mavi bulutlar, mavi özgürlük" gibi birçok tanımlamayla niteleme, okura sunulmaktadır. Hatta "mavi şiirlere gebe" diyerek şiirleri de mavi görür. Lacivertten maviye bir geçiş de yapılır. Gözlerdeki maviliye takılır şair. Maviliklere kucak açılır. Son bir örnekle bu bahsi nihayetlendirelim. "…gökyüzüne yakışan kuşlarım/ uçurtmalarım/ maviliklerim/ özgürlüklerim…" (sayfa 35)

Edebiyat eserine daha bütünlükçü bir göz ile bakacak olursak; Şiirlerde sesi çok yüksek tutmaz şair. Şiirler daha çok munis, dingin bir dille yazılmış dahi diyebiliriz. Bir taraftan lirik şiirler desek yeridir. Şair ismini kapatsak dahi, bayan bir şairin yazdığını tahmin edebileceğimiz kadın duyarlılığında, hassasiyetiyle ve bakışıyla yazılmış şiirler diyebiliriz. Şiirlerde her ne kadar sevinç, aşk ve mutluluk, başat unsur olarak yer alsa da, şiir içeriklerin de yer yer kırılganlıklar da hüzünler de yer almaktadır. Şair, şiirlerini; “illa mavi, illa gökyüzü, illa mutluluk” sözüyle özetlediğini de söylememiz gerekir. Son olarak ’tenha’ isminde güzel bir şiirle yazımızı sonlandıralım. "yalnızlığın ihlalidir yürümek/ oysa ben/ başkasına ihtiyaç duymayan yalnızlığımla/ kalabalıkta bir tenhayım" (sayfa 69) İyi okumalar.

İlkay Coşkun
15.04.2023

Kültür Ajanda Dergisi
Sayı 115, Haziran 2023