Kölelikten Filozofluğa… “Kendisinin efendisi olmayan hiç kimse Özgür değildir.”
EPİKTETOS KİMDİR?
Epiktetos (MS 55 – 135)
Yunan stoacı filozof. , MS 55 yılı civarı bugün Pamukkale olarak bilinen Roma İmparatorluğu’nun bir şehri Hierapolis’te doğdu. Gençlik yıllarını Roma’da Epapheoditus’un kölesi olarak geçirdi. Köle olarak bile Epiktetos zamanını oldukça verimli kullandı, Musonius Rufus’un gözetiminde stoacı felsefeyle uğraştı. İmparator Neron’un ölümünden bir süre sonra azat edilmiştir.
Roma’da felsefe okuma imkanını bulmuş, kölelikten kurtulunca felsefe öğretmenliği yapmış, 90–94 yıllarında Roma imparatoru Domitianus bütün filozofları yurdundan kovunca, Nikopolis’e gitmiş orada Stoik felsefe ilkelerini öğretmeye başlamıştır. Yokopolis’te yokluk içinde yaşamış ve burada ölmüştür.
Neron’un azatlı kölesi Epaphroditos’un kölesiyken derslerini izlediği stoacılardan etkilendi. Efendisinin ona işkence ederken ayağını burduğu sırada yalnızca “kıracaksınız” dediği, biraz sonra bacağı kırılınca da “ben demedim mi?” diye sözünü tamamladığı söylenir. Efendisi ölünce özgürlüğünü kazandıysa da köle, tutsak anlamına gelen adını değiştirmedi.
İyi yürekli bir insan olarak tanınmıştır, özellikle çocuklara karşı merhametli, hayırsever ve mütevazı bir kişiliği olduğu söylenmektedir. Stoacılığı benimseyerek, insanın kaderini Tanrının ilahi bir hediyesi ve tasarımı olarak görüp ona teslim olması gerektiğini öğretmiştir. Epiktetos, felsefesini yazmamıştır, ancak Nicopolis’teki okulundan bir öğrenci olan Flavius Arrianus, Epiktetos’un ders anlatımlarını temel alan sekiz kitap derlemiştir.