EBUSSUUD.

• 26 Eylül 2022 Pazartesi 07:55:49

EBUSSUUD KİMDİR?
1490 ile 1573 yılları arasında yaşamış Kanuni Sultan Süleyman Döneminin meşhur şeyhülislamıdır. Çeşitli kaynaklarda farklı şekillerde anlatılır. Bir kısım kaynaklar birçok katliama din adına izin verdiği için hakarete varacak kadar kötü sıfatlar ve cümleler ile anarken bazı kaynaklarda büyük br din alimi olduğundan bahseder. Ebussuud Efendi Osmanlı tarihinin en tartışmalı şahsiyetlerin birisi olarak tarihe geçmiştir. Ancak resmi tarihte Ebussud Efendi büyük bir bilgin ve din adamı olarak geçmektedir.
Tam adı Mehmet Ebussuud Efendidir. İskilip’te doğmuştur. Babası II: Bayezit’e yakınlığı ile bilinen Hünkar Şeyhi olarak anılan Muhittin Mustafa’dır. Ebussuud Efendi babasından zamanının bilim adamlarından özellikle büyük Türk bilginlerinden Şeyhülislam İbni Kemal’den dersler aldıktan sonra müderris olarak görev yapmaya başlamıştır.
Davutpaşa, Mahmutpaşa, Gebze medreselerinde müderrislik yaptıktan sonra Bursa Medresesi’ne müderris olarak tayin edildi. 1533 tarihinde Bursa Kadısı oldu. Bir yıl sonra da İstanbul Kadılığı görevine geldi.Rumeli kazaskeri iken 1545’te Şeyhülislam oldu. Kanuni Sultan Süleyman zamanında 21 yıl kadar, II. Selim zamanında ise 7 yıl kadar bussuud Efendi şeyhülislamlık görevinde bulunmuştur.
Ebussuud Efendi Eyüp yakınlarında yaptırdığı okulun yanına gömülmüştür. Osmanlı şeyhülislamları arasında kişiliği ve bilimi ile en önemli olanlarındadır. Üsküp’te bir camiisi İstanbul’da ise bir hamamı bulunmaktadır. Türkçe, Arapça ve Farsça’yı çok iyi bilen Ebussuud Efendi’nin Türkçe şiirleri ve daha çok bilgi ile söylenmiş manzumeleri bulunmaktadır. Arapça şiirleri de Arap Edebiyatının başarılı eserleri arasında yer almaktadır.
Türk tarihindeki asıl büyük önemi ise Kanuni Sultan Süleyman devrinde yapılan ve büyük İmparatorluğu ayakta tutan kanunların konulmasında Ebussuud Efendi’nin en önemli rolü oynaması deha sahibi bir kanun koyucu olduğunu göstermesindendir.