Adab, edeb gibi kelimelerle ifade ettiğimiz ‘’Elif, Dal, Be’’ ile güçlendirdiğimiz iyi tutum ve davranışlarla desteklediğimiz ‘’Adab-ı muaşeret’’ toplumun ve bireylerin birbirleriyle olan sevgi, saygı, dostluk duygularını güçlendiren, ahlaki değerleri güçlendiren manzumeler toplamıdır. Nezaket ve görgü kurallarını ön plana çıkardığı görülür. Buna biz kısaca adab-ı muaşeret diyoruz.
Nezaketle âdâb-ı muâşeret kavramları toplu yaşamla ilişkilidir. herkesin paylaştığı alanlardaki: Davranışlara, görgü kurallarına işaret eder; bu kurallar toplumların karmaşık, sosyal ağlarla birbirine bağlı olduğunu, gösteren toplu yaşamı düzenleyen kurallar toplamıdır. Adab-ı muaşeret Türk kültüründe ve toplumunda bireylerin bir arada ve beraberce yaşamlarında geçim ehli, güler yüzle nezaket kurallarına uymaları açısından yol gösterici olur.
Davranışlarındaki incelik ve yumuşaklıkla bilinen Hz. Peygamberimiz, ilgili hadislerinin çoğunda güzel ahlâk tabirini “iyi huylu ve nazik olma, herkesle hoş geçinme” anlamında kullanmıştır. Yeme içme, ziyaret, komşuluk, konuşma, seyahat gibi gündelik hayatla ilgili güzel davranışlara ahlâkî davranışlar adab-ı muaşeret diyoruz. Bireyin ve toplumun tümünü kapsayacak ve geçinmeyi kolaylaştıracak alanlardan spordan, folklordan siyasete kadar toplum yapısını ilgilendiren meseleler, dönemin toplum yaşayışını düzenler. Bu dönemde bireylerde gelişen öz disiplin ve sosyal endişe, kişileri umumi ortamlarda davranışını kontrol etmeye her zamankinden daha fazla zorlamıştır.
“Her memleketin kendine mahsus usul ve adabı vardır. Bunlar kitaplarda bulunmaz, mektebi de yoktur. Dikkate ve bilmediğini bilenlerden öğrenmeye bağlıdır.” Basın yayın ve görsel yayın faaliyetlerinin artması, ulaşım ve haberleşme imkânlarının gelişmesi, devlet merkezli eğitimin yaygınlaşması gelişmeler toplumunun hayat tarzında giderek hızlanan bir değişim başlatmıştır. bu hayat tarzının toplumun her kesimince benimsenmesi istenmektedir.
Bu anlayışa göre modern âdâb-ı muâşeret sınırlı bir zümre için geçerli olmadığı gibi uygulama alanı da salon, balo, sahne oyunları vb. ortamlardan ibaret değildir. Uygar toplumda gündelik hayatın her safhası, her olayı göz önünde bulundurularak nasıl hareket edilmesi gerektiği, bu gerekliliğe en çok ihtiyaç duyduğumuz bu günlerde Genç nesile bu kültürümüzü benimsetmeli ve yaşatmalıyız. İlkokullarımızda bu toplum yaşamını güzelleştiren ve barış içinde yaşatacak olan güzel ahlak yani adabı muaşeret kurallarının eğitimine yer vermeliyiz vesselam.
==============================AR=========================