İyilik yapınız güzellik bulunuz, hep iyi olarak hatırlanınız ancak iyiliğin de bir sınırının olduğunu biliniz, enayi ve aptal yerine konulmayınız. İyilik insan olmanın mutlak bir gereğidir, düzgün insan işidir, yüce bir davranıştır ancak anlayana, önemini ve kıymetini bilene.
...

İyilik ve ikram biz insanlarca başkalarına yapılan maddi manevi, her yönlü davranış ve faaliyetlerdir. İmkanlarınız ölçüsünce, tabiatınız gereğince, eğitiminiz ve birikiminizce, en önemlisi insani değerlerinizce örtüşen şeylerdir bunlar. İyilik ve ikramda bulunulurken karşılık gözetmemek esastır. Yaptığınızı yüze vurmamak, sonrasında döner diye beklememek gerekir. Bu düşünce en ulvi olanıdır ancak bizler beşeriz bir yerde şaşarız. Yapılanı sorgular, sonrasını heba ederiz.
...

İyilik ve ikram bilinirse güzeldir. Karşıdakinin anlaması durumunda makbuldür. Yapılanlar hiç mesabesindeyse, önemsenmiyor ve umursanmıyorsa, bir teşekkür bile edilmiyorsa, kanıksanmış, sürekli beklenilir duruma gelinmişse orada durulmalıdır ve olay sorgulanmalıdır. Nerede hata yapıyorum denilmelidir.
...

İyilik ve ikramın sınırı üçtür denilir. Artıralım beş olsun ama birazcık da bilinsin. Bilinmeyen, değer görmeyen iyilik iyilik değil ikram ikram değildir. Sadece yapılanla kalınır. Boşa zaman ve emek harcanılır, gereksiz külfete katlanılır.
...

İyilik yap denize at balık bilmezse halik bilir denilir. Yani iyilik ve ikrama muhatap olan insan bilmese anlamasa da halkeden, bizleri ve kainatı yaratan bilir denilir ancak bu derviş ruhluluk nerededir bizde. Bunun için olgun insan kamil insan olmak, bir şeyleri aşmış ve gerektiği kadar pişmiş olmak gerekir.
...

İzzetse daha farklı bir durumdur iyilik ve ikramdan. Orada ululuk büyüklük vardır. Koruma kollama, sahip çıkma omuz verme ve destek olma vardır. Buradaki kıstas omuz vurana omuz verilir mi, önünüze engel çıkarana arkadan destek olunur mu ona bakmak gerekir. Bazen iyilik yapılandan, ikram ve izzette bulunulandan zarar görülür. Uzak durduğunuz, bilmediğiniz tanımadığınız insanlardan ise ne fayda ne de zarar görülür.


Kemal GÜL
31.05.2022