Bilgi

• 3 Mart 2022 Perşembe 17:35:52

Bir iş ya da bir konu hakkında bilinenlere bilgi denir. İnsan, araştırma ve öğrenme içgüdüsünü gidermek, hayatını sürdürebilmek, sayısız ihtiyaçlarını karşılamak ve geleceğini güvence altına almak için öğrenmek, kısaca her şey hakkında bilgi edinme ihtiyacındadır. Tanımlamalar aşağıdaki şekilde sıralanabilir.
*Öğrenme, araştırma yaparak ya da gözlemlemeler ile elde edilen gerçek, malumat, vukuf kurallardan yararlanarak bireyin verilere yüklediği anlamdır.
*Genel olarak ve ilk sezi anında zihnin kavradığı bazı temel düşünceler, malumatlar; insan aklının içerebileceği olgular, gerçekler ve ilkelerin tümüne verilen addır.
*İnsan beyninin çalışması sonucunda ortaya çıkan düşünsel ve kurgusal ürünler toplamıdır.

Bilgi, antik zamanlardan günümüze kadar felsefe ile bir arada yol almıştır. Her filozof bilgiyi kendi açısından bulmaya, yorumlamaya ve açıklamaya çalışmıştır. Kendi içimizde bir inceleme yapmak, yani insan kendini tanımak için bilmek ister. Çevrede bulunan nesne ve varlıklara egemen olmak için de insan bilmeye meyillenir. Bilginin çevrimi;
*Bilgi doğar, bulunur veya keşfedilir.
*Bilgi kaydedilir.
*Bilgi kullanılır,değerlendirilir.
*Bilgi geliştirilir.
*Bilgi aktarılır.
*Bilgi arşive kaldırılır.
Bilgiler yukarıda bulunan çevrime göre bir yol izler. Bilginin türü ya da özellikleri değişse de bu yol değişmez. Bilgi çeşitleri;
Gündelik Bilgi ;İnsanların sıradan deneyimlemeler sonucu elde ettikleri bilgilerdir. Neden sonuç ilişkisi ve yönteme dayanmazlar. Kişinin algı, sezgi ve gözlemlerine dayanır. Bilimselliği ve geçerliliği yoktur. Sistemsiz şekilde işler.
Teknik Bilgi ;İnsanın, nesne ya da bir başka canlıyı pratik amaçları için değiştirme ve kendi ihtiyaçlarına uyarlamasıdır. Pratik bir bilgi çeşidi olup insanlara fayda ve hayatlarında kolaylık sağlamaktadır.

Sanatsal bilgi; Sanatçının nesnelere yönelerek onlarda gördüğü bir şeyi elinde olan malzemeler ile ifade etmeye çalışmasıdır. Doğada bulunan nesneleri kullanmasına rağmen, doğada olmayan bir güzelliği de eserine katabilir.

Dini bilgi; Özne ve nesne arasında mevcut olan bağ, yüce bir varlık yani tanrı tarafından belirlenmiş olan bir inanç sistemine dayanıyor ise buna dinsel ya da dini bilgi denir.

Felsefi bilgi; Felsefi bilgi, evreni, varlığı, insanı, doğayı parçalara ya da konulara bölmeden bir bütün halinde anlamaya ve yorumlamaya çalışır. Felsefi bilgi insanın aklı ile ortaya koyduğu tümel düşüncelerin bütünüdür. Mantık ilkelerine dayalı olan akıl yürütmelerdir. Soyut ya da kavramsal olduğu için evrensel bir geçerliliktedir, birleştirici ve bütünleyici özelliktedir, özneldir, bir sonu yoktur.

Bilimsel bilgi; İnsanın aklı ile belli bir konuya yönelip elde ettiği yöntemli, sistematik, düzenli, geçerli, kanıtlanır ve denetlenir nitelikte olan nesnel bilgiye denir.

Formel bilimler; Konusunu çevre ve doğadan almayan, duyu ve deneyimlere dayanmayan fakat duyular üstü bir alternatif varlık alanını inceleyen bir bilim dallarıdır. Matematik, mantık, geometri gibi alanlar bu başlıkta incelenebilir. Formel bilimler, belli sembolleri kullanarak bilgiyi ifade ettikleri için bir ideal; yani yapay olan anlatım şeklidir. Bundan dolayı diğer bilimler ile oranla daha fazla nesneldir. İnsan doğayı ya da olayları semboller kullanıp daha nesnel bir hale getirmeyi amaçlar.
*Doğa Bilimleri: Nedensellik ilkesine bağlı, yani aynı koşullar altında daima aynı sonuçların ortaya çıkması ilkesine dayanan doğa bilimleri; deneysel yöntemleri kullanır. Konu alanı içinde doğa bilimleri (fizik) ve yaşam bilimleri (biyoloji) yer alır. Temel özelliği olgulara bağlı ve deneysel bilgilere dayandırılmasıdır. Çünkü olgular ile neden ve sonuç ilkesini araştırır. Nedensel olması ise doğa bilimlerinin genel, kesin, tümel ve doğru yasalara ulaşmayı amaçlamasındandır.

İnsan bilimleri; İnsanı sosyal ve doğa ile etkileşim halinde olan bir varlık olarak ve değişik boyutları ile ele alan bilim türüdür. İnsan bilimleri; antropoloji, psikoloji, siyaset bilimi, sosyoloji, dil bilimi ve tarih gibi bilimlerdir. Bu bilimler insanın geçmişte yaptıkları ve gelecekte ne yapmaları gerektiği ile ilgilenir. Fakat kesin ve genel geçer bir sonuca varamazlar.
Tüm bunlara ek olarak sistematik bilgi denen bilgi türü, entelektüeller, sanatçılar, zanaatkârlar kısaca beynin çalışmalarının eser sahiplerine ya da bilim insanlarına ait olan, sistemli çalışmanın ürünü bilgilere denir.