GERHART HAUPTMANN.

• 30 Aralık 2021 Perşembe 08:21:08

GERHART HAUPTMANN KİMDİR? 1862-1946.
Alman oyun yazarı. Doğalcı (natüralist) bir yaklaşımla ele aldığı oyunlarıyla çağdaş Alman tiyatrosunu hazırlayan öncü yazarlardan biri olmuştur.
15 Kasım 1862’de, Silezya bölgesinin Obersalz-brunn köyünde (bugün Polonya’da) doğdu, 8 Haziran 1946’da yine aynı bölgedeki Agneterdorf’ta öldü. Düzenli bir eğitim görmedi. Önceleri köyün tek otelini işleten babasının yanında çalıştı. Daha sonra iki yıl amcasının çiftliğinde çiftçilikle uğraştı. Ardından heykelciliğe özendi, 1880’de Breslau’ya giderek oradaki Sanat Okulu’nun Heykel Bölümü’ne girdi. Bir yıl sonra öğrenimini sürdürmek için Roma’ya gitti. Ama burada ağır bir hastalık geçirince öğrenimini yarıda bıraktı. İtalya’dan sonra bir süre İspanya’da kaldı. 1885’te Almanya’ya döndü. Uzun yıllar Jena ve Dresden üniversitelerindeki sanat, edebiyat, felsefe ve bilim konferanslarının hemen hemen tümüne dinleyici olarak katıldı ve kendini yetiştirdi.
İlk oyunu Vor Sonnenaufgang (“Güneş Doğarken”) 1889’da Berlin’de Lessing Tiyatrosu’nda oynandı. Silezya bölgesindeki kömür işçilerinin kötü yaşam koşullarını ve bu koşullarla savaşımlarını konu alan oyun, izleyicilerin büyük tepkisiyle karşılaştı. O güne değin, gerçekleri olanca çıplaklığıyla karşısında görmeye alışkın olmayan halk, oyunun ardından uzun süren protesto gösterilerinde bulundu. İlk oyununun böyle bir olaya yol açması onu yıldırmadı. İkinci oyunu Das Friedensfest (“Barış Bayramı”) 1890’da yine Lessing Tiyatrosu’nda sahnelendi, ancak başarılı olmadı. Hauptmann, oyun yazarlığının ilk dikkate değer başarısını, 1891’de Einsame Menschen (“Yalnız İnsanlar”) ve 1892’de Kollege Crampton (“Meslektaş Crampton”) oyunlarıyla kazandı. Bundan sonra hemen hemen her yıl yeni bir oyunu sahnelenmeye başladı. 1893’te oynanan Die Weber (“Dokumacılar”) ile uluslararası üne kavuştu. Oyun, 1840’larda Silezya’daki dokumacıların, el tezgâhlarının yerini makinelerin almaya başlamasıyla işsiz kalmalarını ve kendilerini sömürenlere karşı başkaldırmalarını konu alıyordu. “Yıkıcı” nitelikte bulunduğu için yasaklandı. Yine aynı nedenle imparator II.Wilhelm, Schiller Ödülü’nün Hauptmann’a verilmesini engelledi. Ama Viyana Bilimler Akademisi ona üç kez Grillparzer Ödülü’nü verdi. Ayrıca 1905’te Oxford Üniversitesi, 1908’de de Leipzig Üniversitesi onu onur doktoru yaptılar. 1912’de ise Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandı.