Dönem dönem kullanılan ancak sonra tedavülden uzaklaşan, bir süre geçtikten sonra tekrar dolaşıma giren iki sözcük riba ve nemadır. Şu dönemde unutulmuş gibiler. Dillendiren, ribadan ve nemadan bahseden yoktur. Açmaya çalışalım, anlatalım, anlaşılmasını sağlayalım bu yazıda riba ve nemayı. Riba doğrudan tefeciliktir. Paradan kat be kat para kazanmaktır. Haksız kazanç elde etmektir. Servetini büyütmek genişletmektir. Ödeyemediğinde de malının üzerine oturmaktır.
……………………….

Nema ise faizin bir başka dille ifadesidir. Adına faiz demezsiniz nema dersiniz ve bu yolla insanları ürkütmezsiniz. Dindar insan faiz denildiğinde irkilir. Özellikle sakınır. O nedenle yumuşatılması gerekir. Ya nema denir, veya getiri ya da kar payı olarak isimlendirilir. Parası olan insanlar bu yolla sisteme katılır.
……………………….

İnançlı dindar insan ne yapmalı bu şartlarda diye sorulursa ya bunlara itibar etmeyip, kendi doğru bildiği yolda ilerleyecek. Buradan gelecek paraya sırtını dönecek. Ya da alıştıra alıştıra sisteme dahil olacak ve bir süre sonra savunmaya geçecek. Faziletini anlatacak.
……………………..

Paranın varlığı büyük sıkıntıdır. Elde tutamazsınız, küpün içerisinde saklayamazsınız, duvar kovuğuna koyup üzerini sıvayamazsınız, çelik kasada tutamazsınız, bilmediğiniz bir işe kalkışıp macera arayamazsınız. Değerinde tutmanız, gün gün eritmemeniz, alım gücünü muhafaza etmeniz zordur. İnsanların oradan oraya savrulmasını nedeni budur zaten. Ribacıları ayrı tutuyoruz, onları kan emici olarak görüyoruz, ancak parasının değerini korumayı düşünene de saygı duyuyoruz.
…………………….

Bu insanlar ne yapmalı faize koysa enflasyon eritiyor, dolara koysa bir inip bir çıkıyor. Yüksekten alındığında çakılıyor, düşükten girilirse zamanında satılamıyor elinde patlatılıyor. Her yönlü kaybediliyor.
……………………

Paranın ekonomiye kazandırılmasında hiç şüphe yoktur. Parası olan vatandaş birkaç puanlık erimeye de rıza gösterebilir. Yeter ki o para işsize iş olsun, işler yolunda yürüsün, ülkeniz başkasına muhtaç olmasın. Ancak sizden çıkar da başkalarının cebine girerse bu sorun. Sen fakirleşirken zengin daha zenginleşirse en önemli sorun. Kastedilen zenginlik paradan para kazanılan zenginliktir. Yoksa yatırım yapılarak, risk üstlenilerek, istihdam, üretim ve ihracat yapılarak elini taşın altına koyan sanayicilere, küçük ve orta ölçekli işletmecilere saygı duyulur. İyi ki varsınız denilir.
………………….

Bir diğer husus, dövizin yükselmesi bahane edilerek, son dönemde ev arsa arazi, taşıt, araç gereç malzeme, yiyecek içecek günde iki parti olmak üzere zamlandı, yeni fiyatlar belirlendi, etiketler değiştirildi, mal müşteriden uzaklaştırıldı. Döviz eski yerine yani çıktığı yere tekrar indi. Şimdi sıra fiyatların yükseldiği yere dönmesi. Bunu takip etmesi gerekenler ve bundan sorumlu olanlarsa ise yönetenlerimizdir. İş onlara düşüyor.


Kemal GÜL
23.12.2021