Yaratıcılık 5

• 25 Kasım 2021 Perşembe 15:02:52

Şöyle bir örnek vereyim. Akümülatörün bir kapasitesi vardır. Ama akümülatörün kendisi, o kapasite içindeki yeti değildir. Akümülatör, kendi kapasite içinde kapsanan yetiyle aynı şey değildir.

Kapasiteyle yeti arasındaki fark şöyledir. Biri kapsayandır biri kapsanandır. Kapsayanla kapsanan aynı şey değildir. Bir kova sınırlı bir kapasitedir ama kova içine konacak pek çok çeşit içerilmelerle kova makro bir belirsizliği, makro bir belirliliğe dönüşür.

Kova bir kapasitedir ama içine konan çöp ile kova (yani kapasite) çöp değildir. İçine konan bal ile kova bal değildir. Kapasite içine konan enerji türü bindiriş, kapasitenin özelleşmesiyle yetiye dönüşür. Her yeti harcanan, dönüşen yansıtmaya, tepkiye, katkıya, eksiği tamamlamaya; bir kapasite enerjiyledir.

Şunu da belirtmeliyim ki çöp ile kova girişmesi pasif bir girişme ve pasif bir kapasitedir. Oysa beyin toplacı, beyin kapasitesi içine bindiriş edilen yansımayı etkiler ve o yansımadan etkilenen karılıklı girişme olmakla; beyinsel ya da organik kapasite de diyalektikti ve etkin bir girişme başlar.

Beyin kapasitesi içinde organik osilasyon bazlı bir referans dalgalanma vardır. Dıştan gelen uyartım yansımaları bu referans değer üzerine referans dalgaya göre fark (kıyas) bilgi olarak bindiriş edilir.

Tıpkı dalgalı bir referans akımın üzerine doğru akım bindirmek gibi. Veya doğru bir referans akım üzerine fark bir dalgalı akım bindirilir. Referans değer üzerine bindiriş yapmak demek referans değeri taşıyıcı dalgaya dönüştürmek demekti.

Taşıyıcı dalga dediğimiz referans değeri filtre edersek geriye fark değerin taşıdığı modülasyon bilgisi kalır. Ya da taşıyıcı olan referans değer kırpıcılarda kırpılır. Geriye yine modülasyon dalgası olan fark bilgi kalır. Beyin kapasitesinin çalışması da organik yoldan analojik bir benzerlikledir.

Beyin kapasitesi de elektron transferleriyle protein kalıplarını oluşur. Gelen bilgiyi protein kalıpları üzerinde öğrenmelerle gerçeğin benzeri olan imajdan yansıtır.

Beynin kategorize ettiği kodlama ve protein kalıpları reseptörler denen kırpıcılardan sonra eyleme, düşünceye, dönüşen bir etkilenme ve etkileme olur. Kişisi özne nesnel kapasite de üzerine bindiriş edilen kolektif akıl ya da toplumsal kapasitenin etkin girişmeleriyle, her bir girişmeler kapasite sürecin olgu ve olaylar yetisine dönüşürler.

Kova gibi bir kapasite içine çöp türü enerji koymanız; kapasite içindeki depo enerjinin harcanması olacaksa da ne çöp (yeti) harcadığı enerjiyle ve ne de içine modüle edildiği o kapasitenin kendisidir. Ve ne de kapasitenin kendisi çöptür. İşte akümülatör de, ampule harcanan enerjinin kendisi değildir.

Yine bir CD ve bir DVD kendi içinde üssel devinmelerle olacak sınırlı sonlu bir kapasiteydi. Bir DVD veya CD nin içi, özel amaçla kapasite edilse bile “kuramsal” olarak o kapasite içinde “o enerjinin depo türü” ve o enerjinin depolanma türüne göre akan “enerji” yeti olarak hiç bir bindiriş çeşidiyle belirlenmemiştir. Enerjilerin birbirine dönüşeceğini unutmayın.

Suyun şeklinin, kabın şekli olması gibi ve suyun rengi kabın rengi olması gibi bir kapasite içine konan modülasyonla oluşun şekli ve biçimi o kapasiteyle özelleşen yetiye dönüşüyordu. O yetiye uygun hale geliyordu. Siz bir DVD içine filim koymadan, bir belgeselin videosunu koymadan, gizli bir formülün verilerini o kapasite içine koymadan bir DVD ya da bir kapasite data veya videoyu bilmez.

Bu pasif etkileşimdi. İster pasif kapasite olsun ister etkin kapasite olsun her kapasite içeriğiyle girişir. Etkin kapasite içinde hayat bir önceki deneyimiyle öğrenip kendi kapasitesinin yeti gücünü kıvrımlar içinde yine üssel durumlarla arttırıyordu.

Siz gerek organizma içindeki, gerekse kolektif alan içindeki kapasiteyi artırıyorsunuz. Bu kapasiteni alan ve hacimler içi kapasiteyi hem kişisi, hem kolektif yetili bindirişlerle artırıyordunuz.

DVD gibi bir kapasite içine ister bir şarkı türkü bindirişini (modülasyonunu) yapıyordunuz. Ve DVD’yi ek bileşenleriyle şarkı söyleyebilir bir kapasite yeteneğine çeviriyordunuz. Veya DVD’ye isterseniz bir bilgi yüklersiniz.

Başvuru kaynağına çevirirsiniz. İster manzara ya da bir filim videosu ile DVD’ye türlü efektler yüklemenizle onu depo kapasitesi yetiye çeviriyordunuz. Kapasiteler; tekrarlar ve geri bildirimler çevrimiyle, çevrimsel bir mantık ve akıl oyunlarına dönüşüyorlardı.

Bir CD veya DVD kapasitesi alanla belirlenirken, akü gibi bir kapasite hem alan hem hacimle belirlenir. Alan ve hacim o boyuta göre türlü veri durumlara kapasite olabilirler. Bir kapasite kendi alan ve hacmiyle sınırlıdır. Bir kapasitenin biçimi ve şekli; yalıtım biçimi ve depolama biçimi vs. farklı enerji içerenledirler.

Bir kapasitenin o sınırlı alan ve sınırlı hacmine depolanan iş yapma yeteneği olan enerjiler; türlü biçimde olmakla, o kapasitenin yeti veya yeteneği de yine o kapasiteye taşkın olmakla; enerjiye bağlı yetenek sınırsız gibi davranır

Böylece o CD veya DVD’nin kapasitesi bir yetenek üzerine özelleşen enerjiyi, farklı bir işlev durumuna ve farklı bir anlatım durumuna çevirir. Veya kapasite bir enerji bir masanın nasıl inşa edileceğini anlatan verilere dönüşebilir.

Işık olarak ampulü yakan akü kapasitesi, ısı enerjisine, hareket enerjisine, ses enerjisine vs. çevrilir. Bunların her biri sınırlı bir kapasite içinde farklı bir yeti ve farklı bir yetenek olmakla artık kapasite değildirler.

Her yetenek, sınırlı bir kapasite içinde ama bir yetenek birçok yeti durumun çevrimiyle sınırsızdır. Bu bağlamla kapasite bir yetenek türü özelleşmesi de değildir. O kapasite içine "daha önce karşılaşılan bir türden kapasitenin daha bir işlevle depo edilmekle kullanılmasıdır".