ayışığı altında

• 21 Kasım 2021 Pazar 17:24:50

1
insana saygının olmadığı yerde edebiyat olurmu.özgür düşünceden söz açmak için geleneksel kültürü halkı horlamanın bir aracına dönüştürmek.bu maküs talihi değiştirmek için çalışmış aydınlar.alfabeyle başlayan batıcılığımız yenilişkler getirdi topluma.bir nevi toplumsal kimliğimiz bu kaidelerle güçlendirildi.dışlanmanın özgürlüğe halel getireceği bilinmiyordu.bizim çağdaşlığımızla oynandı dini özgürlükler adı altında.şimdi chpyi yargılamak insafsızlık değilde nedir.geçmişi yaşamak olanağımız yok hilmi yavuz gibi aydınlaraın moderni sworgulama biçimine rağmen.abdülbaki gölpınarlı moderni tasavvuf kültürüyle uzlaştırmak ister.ama sosyal hayata yansıması hiçte estetik değildir.yurttaş bilinci yokedilecekse insanlar nasıl güven içinde yaşayacak.bunun sorusunu aramalı aydınlar.milyonların bağlı olduğu tarikatlere sanatı götürmek tabiki zahmet gerektirir.bizim gerçeğimiz farklılık arzetsede islamın farklı yorumu için hassasiyet gerektirir böyle bir vakıayla karşılaşmak.
2
anlamı mezarlıkta arayanlar için fransız sineması hayatın yorgunluğunu aktaran bir düşünce izleğidir.amerikan sineması basitliğin komedisinde aradı gerçekçiliği sanat akımlarına popülizmi tercih ederken.gazetebilkentte çıkan yazısında toprak fırat fransız sinema tarihini şu ifadelerle özetler.La Nouvelle Vogue, Fransız Yeni Dalgası, 50’lerin sonu 60’ların başında, film çekmeyi formüle etmeye çalışan Film Yapım Kurumu yüzünden durağanlaşan fransız sinema sektörüne karşı konulmuş bir tepki ve sanat akımıdır. Akımın öncüleri olan François Truffaut, Claude Chabrol, Jean-Luc Godard ve Jacques Rivette, akımı başlatmalarından önce yönetmen değil, Cahiers du Cinema (Sinema Defterleri) isimli bir sinema dergisinde editörlerdi. Sinemaya yeni bir tat katmak istemelerinin sebebi, benzer tekniklerin kullanılmasını tembelce bulmaları ve sanatçıların bu monotonlaşmaya kapılmamış olmalarına inanmalarıydı. Onlar için bir sanatçı, her zaman, seyirciyi heyecanlandıracak ve şaşırtacak yeni yöntemler aramalıydı. Dönemlerinin sineması ise bunun tam tersini yapıyor, belirli kalıplardan çıkmayı reddediyordu. Onlar da ‘’Film Nasıl Yapılır?’’ kitabını çöpe atıp, kolları sıvadılar. Bir şeylerin nasıl farklı yapılabileceğini göstermek istediler ama bilmeden bütün bir sanat dalının yönünü değiştirdiler
3
türk siyaset geleneğinde liderlerin devlet aklını eleştirdiği görülür.bu nedenle dpt gibi kurumlar lağvedilmiştir.devletin asli görevi vatandaşa hizmet götürmek şeklinde tanımlanmış bu siyasi gelenek tarafından.bu problemin kaynağında yönetim zaafları var asırların biriktirdiği.cumhuriyet sonrası dönem için şiar kabul edilmemiş tarihsel miras.ama bu gerçekle yaşamış türk halkı.çağdaşlık islama bakışı değiştirmediği gibi eski düşmanlıklara son vermemiş yenilikler.bunun nedenleri hayatımızda yaşattığımız kutsala ilişkin bilgi kadar insan olmanın yarattığı farklılıklar.her şartta bu sorun baş göstermiştir dünyada.bir anlamdan kopuşun yoksunluğu içinde insanın aradığı meçhul kıymetler.delilik vehminden üstün görülmüştür sesi hiç kesilmeyen bu yağmurun gizemi.eskidikçe yoksullaşan evlerde bizi sabahlamak zorunda bırakan buğulanmış bakışlar.bütün bunlar yarım kalmış hikayenin ruhumuzda yankı bulan sesidir bir ormanın karanlığını bastıran.
4
galatasarayın gol bulması için hucümda çoğalması gerekiyor.bu şekilde rakibini hataya zorlar hızlı oyunla.ancak geri dönüşte bir zaaf yaşamamalı takım.defansı öne çekmek için organize olmak gerekiyor.gol yollarında verimli ataklarla rakibini çözmesi gerekiyor.futbol mantığı birazda oyun içindeki mücadelenin kazanılması için verilen savaştır.
5
hep beni yutmaya çağladı nehir diyorya ismet özel.ted hughesin mermi şiirinde yaşamın aykırılığını görürüz.intihara meyilli duygusallıklar.tabiatı anlamanın durağında söndüğünü gördük yaşamların.kimseye hayal kırıklığı yaşatmak istemem.işte aşkın sınırlara takılan uykularda bir benlik sarhoşluğu gibi bizi çektiği girdaplar.sende güçlü olmanın avantajlarını kullan.gelir farkının yaşattığı dramlarla benzerliğini keşfet sinemaların.kalbine söz geçiremediğin anlarda insanların yalnızlığıyla teselli bul.güneşin düştüğü asnlarda kim olduğun sorusunu yanıtla kimsesizliğin içinden gelen çığlıkları duyduğunda.biraz cesaretini topla ve bu oyunu sonlandır kendi zindanında.her yeni gün için yeni bir tanrının üzüntüsünü yaşayan kalplerde öfkenin ve inancın engel oluşuna şahit ol.tükenmişliğin coşkusuyla sabahlayan bir derviş gibi duaların bedbaht ikliminde yanlışla doğruya tezat bir fotoğrafın hüzünlü yüzünde yağmurla kucaklaşır akasyalar
6
adaletmi böyle insanların makbul görülmesi.fetö yapılanması bir örnektir diğer oluşumlar için.bunun korkusu var cemaatlerde.nasıl bir islam tanımına uygundur çağdaşlık.bu insanlar kandırılmış çoğunlukla.bir imkansızı yaşıyorlar hayatlarında.kurtuluş için sığınmışlar çıkarcı çevrelere.kuranı yorumlarken gösterdikleri ölçüler nefretlerini artırıyor.bunlar toplumsal bir sorun olarak varlığını gösteriyor.onun için istismara gelmez bu konular.dünyada börneklerine bakınca barbarlaşmanın nedenidir homojen yapılanmalar.insanın doğası bu tür düşüncelerle donatıldığından vahşete tanık oluyor dünya.insan modern kültüre karşı bu kadar uyandıran ifadeleri neden kullanır sorusu sorumlulukları artırmalı değilmi.ancak böyle bir genelleme korkutuyor masumları.ülke bayrak ve vatan gibi kavramları neden çıkardık hayatımızdan.kutuplaşmalar bu tür ayrımların sonucu gibi alguılanıyor.chpyi savunmak gibi bir niyetim yok.ancak halen bir sorun azgelişmişlik.içimizde süren kavgalar bizi güçsüz düşürüyor.millet olmanın aidiyeti birlik nolmaktan geçiyor.akp özgür düşünceye tavır aldıkça toplumsal bütünlüğü bozuyor düşmanlıklar.aynı şekilde türk solunun kemalizmle imtihanıdır fetönün aydınların desteğini alması
7
dönüşümlü karanlığın rüşveti diye bir mısra vardı.şimdi rehin alınmış iradeler.çünkü ideolojik farklılaşmada samimi değil dünyaya bakışımız.belki hayatımızdan çalıyor verdiğimiz tavizler.anlaşılması gerekiyor tutsaklığı sevdaların.düşmanlığı artıran bizim duyarsızlığımız galiba.onun için insanlık iddiamız vazgeçişlerle dolu.deprem gerçeği hayatımızın bir parçası.ama işleyen bir demokrasi için ciddiye alınmalı talepler.gazeteciliğin ifşa etmesi gerekiyor yanlışlıkları.ne eksik ne fazla güzelliğe davette buluşmalı itirazlar.avrupada aşırı sağ yükseliyor.ama bu siyaset içinde kalıyor.yani sistem halk iradesine engel olmuyor.nazizm ve sosyalizm tehlikesi büyük yıkımlar yarattı dünyaya.şimdiki zamanda islam korkusuyla savaşıyor.bir öğreti kitabı olarak görülen kuranın geleneksel yorumuna karşı çıkıyor dünya.islamın modernle hesaplaşması çağdaş dünyanın bir sorunu olarak görülüyor.ancak tarihte kalmış düşünce mirası için bir yanlışlığı ayıklamanın aracına dönüşmüş islamdan anlaşılan.
8
bir köstebek olmaya niyeti yoktu.sanat için yaşıyordu adeta.biricik aşkıydı sinema.bir şehrin direnişi için tuzakları boşa çıkarmak.ihanetleri cezasız bırakmazdı zaman.kontrgerillanın iç yüzünü deşifre etmek isteyişi rahatsız etmişti birilerini.hasta oluşuna bağlıyordu korkularını yalnızlığı.özgürlüğe kilitlenmişti adeta.yeşilçam geri dönermi sorusuna yanıt aradı daima.film şirketleriyle konuştu bu konuyu.neden önem verdiğini bilmiyordu aslında.vizyona giren filmlerin bir eksiği yoktu.ama umut ve acının yok ettiği dramlar istiyordu tutsaklığı daima.hayat bu bugun var yarın yok.onun için temkinli olmasını öğütlemişti çaresizliği ona.bir film şeridi gibi akıyordu hayalleri katlandığı ıstıraba lanet okurken.ben tanrıya güveniyorum demişti yolun başında.şimdilerde neden yalnız bırakıldığı üzerinde düşünmenin bıkkınlığı kendisine nefes aldırmayan bir saadetten kopuş gibiydi hayatında
9
moğol istilası islam uygarlığına savaş açmıştı.bir hanedan savaşı zenginliğini paylaşmak için savaşıyordu islam coğrafyasında.cengiz han gibi bir savaşçıyla yağmalanıyordu islam ülkeleri.halkı uyarmakla mükellef olan islam bilginleri siyasi karşıklık içinde direnişi örgütlemenin zorluğuyla savaşıyordu.halkın yılgınlığı umutsuzluğu çoğaltıyordu.moğallar işgal ettiği ülkeleri kendi atadıkları hükümdarla yönetiyordu.islamın bıraktığı mirasla savaşmayı göze alamayan moğollar için kitap demek isyan demekti.onun için kendi iktişdarlarına destek aramanın koşullarını hazırlıyordu yenilgilerle büyüyen iç karışıklıklar.bu dönemde savaş kişisel hesaplaşmak gibi görünsede içinde güven kazanmanın mücadelesi vardı.
10
-ben genelde youtube’dan video izliyorum.bir bilim adamı uzaylıların saldırısına uğramış.insanlık için rehin tutuluyor hayatı.bu gibi hikayelere kimse inanmaz.nasa ufoların gerçek olduğunu onayladı.bunu kimse inandırıcı bulmadı dersek yanlış nolmaz.yıldızlar arası yolculuk için bir işaret olarak görülebilir bu tür vakalar.insanlık bir uzay mekiği için ne kadar mesafe kaydetmiş sorusu anlaşılır araştırma sonuçlarına bakınca.bizden ilerde bir insan ırkı dünyadaki hayatı merak etmiş olabilir.günlük hayatın karmaşası incelenmeye değer.artık yeni dünyada merak edilen husus değil bilimsel yasalar.savaşların bahanesi tuhaftır gerçekten.bu tür yargılar bir güç kullanma için elverişlidir.yıldız savaşları bu kutuplaşmanın yaşanmasına bağlıdır.çünkü insan zekasını küçümsemektır tüm dünyaya acı çektirmek için işleyen planlar.sadece insan için değilmiş kendi ırkını aşağılamak şeklinde anlaşılan sömürge kolonileri kurmak.yokedilme ihtimalini yaşatıyor tüm dünyaya bu zorunlu ihanet.işte uzaylıların yenilgisi bir musa efsanesiyle başarılırmı bilinmez.uzayda nasıl bir plan işliyor hayallerin son durağında.bunu çözmekle yükümlüdür insanlık.
11
faust,doğu-batı divanı ve genç warterin acıları okuduğum yapıtlarından.gotheye göre kötülük insanın ruhunda var.başka türlü açıklanamaz insanların ihtiraslarını ilah edinmeleri.doğu bilgeliği batı düşüncesine karşı neden temkinlidir.bu akılcılıkla açıklanamaz.onun için ruhi tekamülle aşkıncılığı buluşturmak ister.hafızın şiirini öğerken onun uslubuna öykünür.bir bakıma ışığı aramıştır devrindeki hayatın çürümüşlüğü içinde.onun felsefeyle ilişkisi yanıt aramak içindir hayatın sorduğu suallere.derinleştikçe acı büyüyor ve faydasızlığı anlaşılıyor hayatın.insan hayatında yabancısı olduğu konu kalmamıştır.zaten bilgeliğin başlangıç safhasıdır bu olgunluk.sonraki döneme ışık tutmuştur düşünceleri.dostoyevskinin suç ve cezası bu tur kaygıların izdüşümüdür edebiyatta.iyiliğin anahtarı inançlarda aranır daima.insanın aydınlığa çıkışıda ruhundaki sonsuzluğu tanrıda görmesi.burda sukünetin ıstıraba üstün geldiği görülür.tevhitte imanın en saf halini görür şair.onu evrensel yapanda düşüncesindeki tutarlılıktır.ön yargıların kölesi olmamıştır arayışı bizzat ruhunda yaşadığından.
12
sanat hayatın çirkefleşmesi şeklinde sahneleniyor.estetik kaygıların önüne geçmiş toplumsal vandalizm.sahne denen olgu yeterli değilmidir filmin kadrajında.hikayenin sahnelenmesi senaryoda varsa sorun görüntüye sahicilik kazandırma eksikliğinde.sanatçı pelin batu entellektüel kimliğini öne çıkararak ilber ortaylıyla kültür sorunlarımızı programında masaya yatırdı.eğitimdeki aksaklıklar ve kentleşme gerçeğinde bireyin rolü.sanat hayatın ta kendisidir der batılı yazarlar.bunu anlamakta zorlanmak için nedenlerimiz var.örneğin sahne alınan eser gerçek hayatın dışına çıkması anlam bütünlüğünü yok ediyor.türk insanı o kadar pespayemi ki bu çirkinliğe gülüyor insanlar.ışık oyunlarıyla ekrana yansıttığımız dıramalar aslında sanatsal kaygıları yaşatıyor seyirciye.soylu bir sanatın izini sürmekte estetik zevk için eğitim görmeli bireyler
13
’dalgalara karışan çığlık’ politik bir film olacak.örgütsel mücadelenin sürüklediği yıkımlar.devlet istihbarat ve devrimci üçgeninde yaşanan trajedi.amaç sendikalleşmeyi anlamsız bir örgüt olmanın dışında tutmak.dernekler kanunu bu fiili yasaklıyor.burda hakların genel olmadığı anlaşılır.devlet kimi zaman serbestlik getirir bazı gruplara.bu hesaplaşma demekti bir güç kazanma savaşında.bildiri hazırlamakla mükellef görür kendini bir grup insan.bunun için bir dernek altında çatı örgütü kurulur.polis olaydan haberdar olduktan sonda bir operasyon düzenler.savunma hakkı kazanmak için parti teşkilatı bir gazeteye olayı sızdırır.cezaevinde siyasi suçlularla aynı koğuşu paylaşmak şansına sahipler.orda geçen siyasi konuşmalarda son kırk yılın çözümsüzlüğünü anlarlar.ancak geriye dönüşü olmayan bir yola girmiştir iktidar sahipleri nezdinde.şimdi barışı istemenin koşullarıyla tanışır idealist gençler.davaya ihanetin ne anlam taşıdığı bu süreçle anlaşılacaktır.
14
savaşımız dinsel faşizmle bu çoğalan bir soruydu zihinlerde.bu tanıma uygun kelimeler bulmakta zorlanmadı bay başkan.biz islamla savaşmıyoruz şehadet ve komplo teorileri.bayan lisa rice bu konudaki görevine hızlı başlamıştı.afganistan gerçeği bu öngörülerin merkeziydi.iran devrim ideolojisiyle ayakta duruyordu.kelebek etkisi yaratacak bir kaosa tetikçi arıyordu karanlık mahfiller.suçsuz siviller üzerine oynanmalıydı oyun.geçmişteki emperyalist savaşın sonuçlarıyla avunuyordu gururları.ayrıca felaketin sonuçları perdelenecek bir yanılsamanın anlaşılmazlığıyla.saddamı idama götüren muhalif tavrıydı.bu faşizmin beklenmedik çıkışına bir örnekti aslında.sonra kaddafi bu acı sonla sahneden çekildi.şimdi esat direniyordu.şimdi yemen sivil ölümlerin adresiydi.bir zamanların çağdaşlık özentisi barbarlıkta sınır tanımıyordu.türkiyenin doğusunda kürt direnişi ağır tahribata yol açacaktı.ne farkeder ortadoğu olduktan sonra coğrafya.yıkımın nedenleri maveraünnehirde halkçılığın nasıl bir tehdit olduğuna dikkat çekecekti.belki katıksız bir sevinçle baharı getirecekti bu yoksul halkların emeği.üstünlük kurma savaşınımı yaşayacaktı acısıyla kahrolmanın çaresizliğinde.yine mevsimler geçiyor yıkıntıların arasında.insan olmanın tezadıyla çalkalanıyor yeryüzü.başka bir zamana geçme cesaretine şans tanırmı dünya.bunun tanıklığını yaşatacak haksızlıklar.