YILANCIK HASTALIĞI & YILANCIK OCAĞI

• 8 Kasım 2021 Pazartesi 22:34:33

Taşeli yöremizde de ‘Yılancık Hastalığı’ olarak söylenen, tıp dilinde ise Erizipel hastalığı olarak adlandırılan hastalıktır.

Siyam (Kıyıcı) Efendi Nerelidir?
Siyam Efendi, Ermenek ilçesi Yukarı Çağlar Köyündendir. Onun yaşadığı dönemde bu köye İzvid-i Ulvi denilmekte imiş. Siyam Efendi, Manisa’da okuduğu dönemde izinli olarak köyüne gelirken Alata (Balcılar) ‘dan hareket edip yolculuğu devam ederken bugünkü mevcut türbesinin bulunduğu yerde hastalanır. Ölmeden önce başına gelen insanlara “Ben kıyıcıyım. Yılancık hastalığı olanlar benim mezarımı ziyaret etsinler. Ziyarete gelirken de süt ile yumurta getirsinler.” diye vasiyette bulunur.
Yılancık hastalığı olup da ziyaret edenlerin şifa bulduğu söylenir.
Yılancık hastalığına yakalanmış bir kişi türbeyi ziyaret etmesi gerekiyor mu?
Türbeyi ziyaret konusu hakkında sadece ziyaret edip şifa bulanların anlattığı kadarıyla bilmekteyiz. Mezar ziyaretinin önemi İslam dininde özel bir öneme sahiptir. Özellikle mezar ziyareti ile insanların ölümü hatırlamaları ve yaşamlarına çeki düzen vermesi açısından önemlidir.
Siyam Efendi’nin yakın akrabaları Yukarı Çağlar Köyünde olup, geçmişten günümüze ocak evi olarak geldikleri bilinir. Bu ailenin soyadı da ‘Kıyıcı’dır. Yılancığa yakalanmış kişiler bu ocak evine gelerek kendilerini kıydırırlar.
Aynı sülaleden olan yengem ocak evinden olup, bahsettiğiniz üzere bıçakla yılancık kıyarlar. Hasta kıble yönünde oturur ve baştan başlayarak bıçağı dokundurarak kıyma işlemini gerçekleştirir.
Yılancık kıyana arılık (para) verilir mi?
Kıyma sonunda hasta veya yakını tarafından arılık verilir. Arılık öyle büyük rakamlı parayla değil nikel para dediğimiz, 50 kr, 1 lira gibi bozuk para şeklinde verilir. Kıyıcı ailesi bunu Allah rızası için yaptıklarını söylerler.
Yılancık hastalığı, yılancık taşları ile mi tedavi yapılıyor?
Kıyıcı ocağı olarak bildiğimiz aile yılancık taşı kullanmadan bıçak ile kıyma şeklinde tedaviye yardımcı olmaktadır.
Yılancık taşları genelde Hacdan getirilir. Yılancık taşı yüz, alın, bacaklar vb. bölgedeki ağrıların oluştuğu yere yapıştırılır. Eğer yılancık taşı yapışırsa o bölgede yılancık olduğu söylenir. Yılancık taşları bölgeye sarılır veya yılan kavlağı (Yılanın ilkbaharda değiştirdiği deri) külü veya ölmüş yılanın yakılarak elde edilen külün yılancık tespiti yapılan yere sarılması sorasında hastalığın iyileştiği söylenir.
“Annemin yüzünde yılancık hastalığı vardı. Hastalık azdığı zamanlarda yanakları kıpkırmızı ve kılcal damarlar görünür hale gelirdi. Annemin özel bir kap içinde hazır tuttuğu yılan kavlağı külünü oraya tuz eker gibi çiler, sarar ve bir süre sonra iyileşirdi.
Bazı ocaklarda hasta üzerine kırmızı al örtü örtülüyor ve bıçak ile kıyılıyor sizde de böyle mi?
Bizim köyümüzde kıyıcı olan aile hasta üzerine kırmızı örtü ötmez. Kıble yönünde oturan hastanın başından başlamak üzere bıçağı dokundurarak kıyma işlemini gerçekleştirir.
El verme olayı var mıdır?
El verme olayı vardır. Ailenin geçmişinden günümüze doğru taşınan bu kıyıcılık büyüklerin küçüklere el vermesi ile geleceğe taşınmaktadır. Kıyıcı olan baba veya anne bir çocuğuna el vermesi ile kıyıcılık ileriye doğru taşınır.
Bizim sülalemizde geçmişte ağrı ocağı olarak bilinir. Annem tarafından bana intikal eden el verme olayı vardır. Örneğin başı ağrıyanın anlına 4-5 dk elimi koyunca ağrında azalma veya geçtiği şeklinde geri dönüş bildirimi alırım. Lakin ben dış ortama şu ana kadar hiçbir şekilde açıklamadım. Sadece eşim ve çocuklarım üzerinde bunu gerçekleştiriyorum.
Durmuş Ali ÖZBEK

“YILANCIK HASTALIĞI NEDİR?
YILANCIK HASTALIĞININ NEDENLERİ,
BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ…
Tıpta bilinen adıyla erizipel yani yılancık hastalığı, günümüzde çok nadir görülmektedir. Yılancık hastalığı ile ilgili merak ettiğiniz tüm detayları haberimizde bulabilirsiniz... Yılancık hastalığı nedir? Yılancık hastalığının nedenleri, belirtileri ve tedavisi...
Yüzyıllar öncesinde salgınlara neden olan, yaygın ve bulaşıcı bir hastalık olan Yılancık, kişisel temizliğe önem verilmesini özelikle de ortak eşyaların kullanılmamasını gerektiren bir hastalık türüdür? Temizliğe önem verildiğinde yılancık hastalığının görülme sıklığı azalmaktadır.
Yılancık Hastalığı Nedir?

Yılancık hastalığı (Erizipel), bir tür deri iltihabıdır. Yılancığa sebep olan mikrop Amil adında yuvarlak ve minik bir şekildedir. Bu mikrop küçük bir yaradan bulaşabilen zararlı bir türdür. Vücutta lekeler bırakır ve özellikle kırmızı pullu, pulsuz lekelerdir. En çok da vücudun yüz kısmında yer alır ve burada şekillenip, büyürler. Deri üzerinde yer eden bu mikrop yanaklardan başlayarak burun deliği, göz altları ve kulak arkası olmak üzere mikrobun vücuda nüfuz etmesi sonucu kısa süre içerisinde hızlı bir şekilde yayılmaya başlar. Hastalık, antibiyotiklerle birkaç hafta içerisinde tedavi edilir.
Yılancık Hastalığının Nedenleri
Erizipel cildin dış bariyerini geçen bakterilerin oluşturduğu enfeksiyondan kaynaklanır. Erizipele en sık neden olan bakteri streptokoklar olarak bilinir ve normalde cilde zarar vermeden derinizde ve diğer vücut yüzeylerinde yaşarlar. Bununla birlikte, cildinize bir kesik veya yara yoluyla girebilirler. Ayak mantarı ve egzema gibi ciltte çatlaklara yol açan durumlar da bazen erizipele yol açabilir.
Derideki açıklıklara ek olarak, vücudunuzun bir bölgesinden kan veya sıvı drenajını önleyen her şey erizipelin ortaya çıkması ihtimalini arttırır.
Yüzünün etkilendiği durumlarda, bakteriler burun ve boğazınızda bir enfeksiyon sonrası burun pasajlarınızdan oraya yayılmış olabilir.
Aşağıdaki koşullar yılancık hastalığının görülme riskini artırır:
– Cildinizdeki kesik ve ülserler,
– Cerrahi kesikler,
– Böcek ısırmaları,
– Ayak mantarı,
– Egzama ve sedef gibi cilt hastalıkları
– Obezite,
– Kontrolsüz diyabet,
– Yasa dışı uyuşturucu enjeksiyonu,
– Bağışıklık sistemini baskılayan her şey,
– Daha önce bir erizipel atağının olması,
– Kalp yetmezliği gibi sağlık sorunları nedeniyle şişmiş bacaklar.
Yılancık Hastalığının Belirtileri
Genelde yüz ve bacakların daha fazla etkilendiği hastalık kollarda ve kalçanın üst kısımlarında da görülebilir. Hastalığın ortaya çıkma sürecindeki ilk kırk sekiz saat içerisinde deride hızlı bir şekilde yükselen kaşıntı, yanma ve ağrı oluşur. Diğer belirtiler şunlardır:
– Kabarcık oluşumu
– Ateş, titreme
– İltihaplı bölgedeki deride ağrı, parlak kırmızı renk, şişme ve ısınma
– İltihaplı bölgede sınırlarından itibaren yükselmiş hizada yara
– Çene ve burun köprüsünde yara
– Kusma
– Lenf düğümü bölgelerinde aşırı hassasiyet
– Baş ağrısı
Yılancık Hastalığının Tedavisi
Yılancık hastalığını fark ettiğiniz an mutlaka bir uzmana gitmeli, evde kendi başınıza tedavi etmeyi denememelisiniz. Hastalığın tedavisinin kesinlikle doktor kontrolünde gerçekleştirilmesi gerektiği unutulmamalıdır!
Evde Bakım
Genellikle, şişliği azaltmak için etkilenen vücut parçasının vücudunuzun geri kalanından daha yüksekte tutulması gerekir. Bacağınız etkilenirse, bacağınız kalçanızdan daha yüksek durumda mümkün olduğunca dinlenmeyi amaçlamalısınız. Uzanın ve bacağınızı mindere dayayın. Zaman zaman kalkıp yürümek ve sıvı alımını takip etmek önemlidir. Şişlik geçene kadar birkaç gün süreyle bacağınızı yüksekte tutmanız gerekebilir.
İlaç
Penisilin gibi antibiyotikler, erizipel için normal tedavidir. Daha az şiddetli bir durumda, evde ağızdan reçeteli bir ilaç almanız mümkün olabilir ve seyri genellikle bir hafta sürer. Daha ciddi hastalıklar genellikle antibiyotiklerin intravenöz olarak uygulanabildiği hastanede tedavi edilir. Çok genç ya da yaşlı hastaların da bir hastanede tedavi edilmeleri gerekebilir. Bazen, bakteriler antibiyotiğe yanıt vermez ve başka bir ilaç denemek gereklidir.
Rahatsızlığı ve ateşi azaltmak, hastalığı tedavi etmek için ağrı kesici verilebilir. Erizipelin nedeni ayak mantarı ise bunun için anti-fungal ilaç gerekli olabilir.
Cerrahi
Cerrahi sadece ilerlemiş olan sağlıklı dokunun ölmesine neden olan nadir erizipel durumlarında gereklidir. Ölü dokunun kesilip çıkarılması için bir operasyon gerekebilir.” (1)

(1) Bu bölüm internet medyasından derlenmiştir.