Merhaba Kıymetli Hocam

Harfi harfine yabana atılmayacak ve üzerinde durulması gereken hususlarla yazınızı ördüğünüzden de şüphem yok

Bizim toplumumuzda böyle durumlarda ekseri mutabık kalındığı anlamı doğar

Oysa benim hemen her konuda naçizane belirlediğim ve uymaya gayret ettiğim bir husus vardır

Söylediklerimiz ya da düşündüklerimiz doğru olabilir ama doğru sözlerimizden yahut fikirlerimizden ibaret olamaz

Elbette söylediklerinizi teyit edecek yerli yabancı nice kaynak, yazar vardır, olduğunu biliyorum da

Zaman zaman şu örneğin verildiğine de rastlıyorum

Deniyor ki, Sovyet devrimi dahi dile dokunmadı

Ve doğru bu

Gerekçesini, gerekçelerini Stalin "Marxizm ve Dil" adlı küçük hacimli ama oldukça yoğun eserinde dile getirir

Marxçı anlayışta ekonominin, üretimin altyapı olarak tanımlanmasına karşın, siyaset, hukuk, din, ahlak, kültür, sanat, vs. alanların üstyapı şeklinde ele alındığı hususuna değinen Stalin, dilin bir üstyapı kurumu olmayıp dolayısıyla üretim ve politik sistemde meydana gelen değişime bağlı olarak değişmeyeceğini vurgulamaktadır

Beraberinde devrim öncesi ya da sonrası bir Rus edebiyatçısının dili arasında farklılık olmadığı yönünde değerlendirme yapmaktadır

Dilin bir tasfiye ile değil asırlar içerisinde doğal süreçler dairesinde kendisini yenileyeceği üzerinde durur

Şimdi efendim bu tarz örneklerle, mantıklı anekdotlarla bizdeki uygulamanın Bolşeviklerce bile tatbik edilmeyen bir cinnet hali olarak ele alınmasını yine de yanıltıcı bulduğumu belirtmek isterim

Çünkü kıymetli hocam, Rusların dili devrim öncesi Romanofça değil Rusçadır, bizde Osmanlı Türkçesi adlandırmaları misali Romanof Rusçası biçiminde de anılmaz

Osmanlıca ya da Osmanlı Türkçesi olarak adlandırdığımız eski Türkçe, Farsça, Arapça, Türkçe sentezi bir harman dildir, imparatorluk koşullarına bağlı şekillenir

Batı toplumlarında da, eski zamanlarda Latince hakim dilken sonraları milli diller gelişir söz gelimi

Biz coğrafi olarak güçlü devlet ve kültürel yapılar arasında asırlar önce bir kültür emperyalizmi yaşadık asıl, bunu ne yazık ki söylemek istemiyoruz

Bir kere İslam ile Araplaşmayı birbirine karıştırdık, kimi İslami çevrelere Arap'ın örfü, ananesi, yazısı, dili bile İslam gibi geliyor, psikolojik bağlamda

Yine bizi dinsel değil de kültürel düzlemde, dil edebiyat kulvarında derinlemesine etkileyen Farsça dahi binlerce yıllık güçlü Pers geleneğine sahip İran'ın hinterlandı üzerindeki etkinliğidir gerçekte, dil ve edebiyat gücü değil bu

Nihayet biz yalnızca yüce bir dinin, Allah'ın dininin mensubu olmadık, son asırlarda Arap kültürüne paçayı kaptırdık iyice

Bir kainat mistisizmi değil siyasi, kültürel bir tasallut altına girdik açıkçası

Evet Cumhuriyet döneminde tek perdede radikal bir kopuş halini aldı bu

Yoksa Osmanlının son döneminin Milli edebiyat kulvarı da Türkçeci değil midir? Ağdalı, tumturaklı dile karşı çıkılmaz mı?

Yine Halk edebiyatı geleneğimizde Türkçenin berraklığı içerisinde örülmedi mi?

Ancak 1928 ve sonrası gelişmelerin radikalizmi, Arap kültür basıncından kurtulmak arzusuna önemli ölçüde bağlı

Süreç gözetilseydi daha mı iyi olurdu, bence de daha yerinde olurdu

Ancak burada da tavsamasından endişe edildiği söylenebilir

Bir başka boyutta değerli hocam, pek az değinilen bir husus aslında

Stalin'in Türk cumhuriyetler bazında Latin alfabesine geçiş yapması bizi harekete geçirmekte

Türk dünyası ile bağı kaybetmemek unsuru üzerinde durulmakta

Ne çare ki, bu sefer de Stalin Kiril alfabesini tatbikata koyar

Bu bahis etrafında görünen o ki, şeytan bir adım önde

Kuzuyu yemeye azimli kurdun, ne yazık ki bahanesi tükenmiyor

Şu kadar ki, bu arz ettiklerim alfabe inkılabı konusunda

Dil inkılabı daha farklı bir alan

Başta dilimizde yabancı kelimelerin ayıklanmasının bir kuş dili tehlikesi doğurması üzerine, güneş dil teorisi devreye sokulur hani

Güneş dil teorisini biz ırkçılık olarak tanımlarız da hata yaparız özünde

Bütün dillerin kaynağının Türkçe olduğu önermesi şudur hakikatte, madem ki tüm dillerin kaynağı Türkçe o halde yabancı kelime diyerek dilimizden sözcük atmanın manası yok

Ne ki, bu manevrayı anlamayan ya da anlamak istemeyen kırkların tasfiyeci nesli tozu dumana katıp, dili atomize etme yolunda epey mesafe kat ettiler maalesef



Sözü uzattığım için affınızı istirham ediyorum hocam

Yüreğinize, emeğinize, kaleminize, kelamınıza bereket

Saygı ve selamlarımla.





levent taner tarafından 22.11.2021 13:20:13 zamanında düzenlenmiştir.