Bir toplumda din oldukça önemlidir. O nedenle mabetler ihtişamlıdır, din adamları değerlidir. Asırlardır bu hep böyle olmuştur. Bir şehirdeki en önemli yapılara bakıldığında, camiler, kiliseler ve havralar görülür. Hıristiyanlık’ta papa ve papaz ne kadar önemliyse, Müslümanlık’ta imam, Yahudilik’te haham o kadar önemli ve saygıdeğerdir.
…………………….

Bu yazıda Hıristiyanlık aleminin ibadethaneleri ve dini önderleri konu edilecek, sonraki yazılarda da diğerleri ele alınacaktır. Hıristiyanlık’ta en ihtişamlı yapılar katetrallerdir. Şehrin en merkezi yerlerine kuruludurlar. Dönemlerine göre en iyi mimariyle ortaya konulurlar. Başında da bir piskopos bulunur eğer bu en merkezi katetralse piskoposun payesi başpiskoposluktur yani başpapazlıktır. Hem dini hem idari yetkilidir. Manastırsa din adamlarının genelde inzivaya çekildiği yerlerdir. Ancak burası eğitim amaçlı da kullanılır. Din adamları burada yetiştirilebilir. O nedenle münzevi yerlerde kuruludur. Ancak oldukça görkemli yapılardır.
……………………..

Kilise dinde en genel ibadethanedir. Ayinler burada yönetilir. Şapelse küçük kilise denilen yapılardır. En yaygın olan ibadethanelerdir. Diğer yapılar kadar ihtişamlı olmayabilir. Bir diğer yapı bazilikalardır. Katolik kurumunun onayıyla kimi özellik göstermeyen yapılar dini amaçlı kullanılabilir. Bu anlamda bazilikalar bu yönlü vazife icra edebilir. Oysa bazilikalar daha çok devlet ve hükümet işlerinin görüldüğü yerlerdir.
……………………..

Papaz baba anlamında bir sözcüktür. Keşişle aynı manadadır. Dinin en yüksek mertebesi papalıktır. Papa Roma Başpiskoposudur. Katolik kilisesinin başı, Katolik Hıristiyanların dini lideri, havari Petrus’un halefidir. Kardinalse papadan sonraki en yüksek din adamıdır. Rahip manastırda yaşayan keşiştir. Rahibe ise kendisini dinine adayan kadındır. Patrik ise; Ortodokslar’ın dini liderliğindeki önemli kariyerdir. Kiliselerin bağlı olduğu yapının başındaki en yetkili kişidir. Başpiskopostur. Bu yapıların mimarileri ise dönemlerine göre Romanesk, Gotik ve Barok diye bilinir. Günümüz yapı anlayışından oldukça farklıdır. Çok iyi inşa edilirler. Asırlarca ayakta kalabilirler.



Kemal SEYFİ
09.09.2021