Işık dereceleri:
3,6,9,12 tonlu olabiliyorlar.
Işık derecatıyla desen çalıştırılması batı sanat mekteplerinde önemlidir.
Bizdeyse pek önemsenmez... açık orta ve koyu kontrastıyla metodik ışık- gölge çalışması yeğlenir.
Açık- koyu kontrastı desende valör olarak kullanmağa pek el vermez.
Çünkü açık- koyu kontrastı aslen renk kontrastıdır.
Sarı ve kırmızının ayrışımında kroma üzerinden okumadır.
Bu haliyle açık- koyu kontrastı desende kullanamayız diyemeyiz. Asimetrik kavram itibariyle zihinsel gereç gibi kullanırız:
Beyaz ve siyah; açık koyu kontrastıdır demek gibi.
Desende ışık ve gölgenin çok iyi benimsenmesi lüzum etmektedir.
Desen renkle çalışılmadığından... ay ışığı bağlamında valör tonlarla çalışılır. Bu da beyaz gri ve siyah tonlardır.
Renkle desen çalışılmış olsa... devreye renklerin kroması girecektir ki burada hem valör hem kroma tonları kullanılabilir.
Renkli desen ve renksiz desen beyazdan koparak gelir.
İki beyaz olgu üzerinden konuşmamız lazım.
Valörden gelme beyaz...
Bu ay ışığı kökenlidir. Desen bununla çalışılır. Işığın nesnede ki beyazın aldığı tonlardır.
3,6,9,12 ton derecelerle çalışılan budur.
Nesnenin prizmatiğinden gelme beyaz...
Renkli desende yapılan çalışmalardır. Nesnenin açı ve ya koyu rengidir. Nesne ışığın açık ve ya koyu tonuyla kendini ışıtır yani renklendirir.
Sonuç olarak...
Valör desenleri ışık derecatıyla en az 6 dereceyle; ikisi beyaz diğerleri; 2 gri, 2 siyah olmak kaydıyla çalıştırılmalıdır.
9 ve 12 ton ile çalışılması sanat mekteplerimizi ihya edecektir. O’naysa sözümüz yoktur.




yalçıner yılmaz
28-08-2021
çanakkale