İZMİTİN DÜŞMAN İŞGALİNDEN KURTULUŞU.
Önce İstanbul’a gelen İngilizler, 20 Kasım 1918’de İzmit’i işgal ettiler. Yaklaşık 2 yıl sonra 27 Ekim 1920’de de Yunan askerleri İzmit’e girdiler. Kocaeli Milli Mücadele yılları, İzmit’in kurtuluşunun tarihi 20 Kasım 1918’de İzmit’in, İngilizler tarafından işgal edilmesiyle başladı. 27 Ekim 1920’de şehir, Yunanlıların işgaline uğradı. 28 Haziran sabahı sadece İzmit merkezinde 312 kişi katlederek şehri ateşe verip yaktılar. Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliğinde Anadolu’da başlayan Milli Kurtuluş Savaşı ile 28 Haziran 1921 tarihinde işgalden kurtarıldı.
Tarihe 93 harbi ve Rus bozgunu olarak geçen Balkan ve Kafkas harbinde Rumeli’den sürülen binlerce aile Kocaeli bölgesine yerleştirildi. Karadeniz’de Rus işgali sırasında Rum ve Ermeni zulmünden kaçan on binlerce Karadenizli Kocaeli bölgesinde yeniden yurt yuva kurdu.
İZMİT’TE TÜRKLER KATLEDİLDİ
İzmit’in kurtuluşu Kurtuluş Savaşı ile başlar. İzmit Kurtuluş Savaşı 20 Kasım 1918’de İzmit, İngilizler tarafından işgal edildi. 27 Ekim 1920’de de şehir, Yunanlıların işgaline uğradı. İzmit kuşatması İşgalci Yunan askerleri Kocaeli bölgesindeki yerli Rum ve Ermeni işbirlikçilerle Türkleri katledip bir çok köy ve mahalleyi yakmaya ve yağmalamaya başladı. Yağma ve katliam 27-28 haziran 1921 gecesi doruk noktasına ulaştı. 28 haziran sabahı sadece İzmit merkezinde 312 kişiyi katlederek şehri ateşe verip yaktılar.
TÜRKLER HAKİMİYET KURDU
İzmit’in geri alınmasından sonra Türk birlikleri, Değirmendere, Halıdere ve karşı kıyıdaki köyleri yakıp yıkarak kıyı boyunca kaçan Yunanlıların peşine düştüler ve Karamürsel yönünde ilerlediler. Bu arada Kılkış zırhlısı da kıyıdaki askerlerini korumak üzere ağır ağır ilerliyordu. Buradaki çatışma da fazla uzun sürmedi. Karamürsel, 4 Temmuz’da Türk birliklerinin eline geçti. Yunanlılar, gemilere binip, kasabayı terk etmeden önce, büyük kıyım yapmış ve hemen hemen Karamürsel’in tamamını ateşe verip, yakmıştı. Temmuz 1921 sonlarında, artık İzmit ve Karamürsel’den başka Değirmendere ve Kandıra da kesin olarak Türk birliklerinin denetimine geçmişti.