Kritik.
Sırrı Erinç kendi kitabında: John Dewey’in kritik kelime etimolojisinden yola çıkarak yaptığı kritik analizi... şöyledir.
Kritik işleminin ontolojik ahlak babında bir hak olduğunu tespit ediyor.
Kritik yapmak; resim kritiği manasında herkes bu hakk’a sahiptir.
Her resmin karşısına geçen herkesin, kritik yapması bir hakmış.
Kritikten insanların rahatsız olmalarına lüzum yoktur.
Kritiğin kelime kökeni; kriteryum sözünden gelmekle; bir şeyin bir şeye isnat edilmesidir.
Bir şeyi bir şeye isnat ederseniz bu yargıdır. Hüküm vermektir. Hüküm bir şeye dalalet ederse sabiten ispatlanmış olur ki; bu isnattır ve John Dewey de deneyim felsefecisi olduğundan hemen burada bitmesi; yadırgamak olmamalıdır.
Sonuç... resimde yargılama eleştirisi yapmak bir haktır.
Bu yargılama deneyde görülebilen şeye dayandırılmakla ( kriteryum) yapılır hükümlendirmedir.
Müspet teorilere dayandırılarak kritik yapılmalıdır.
Müspet... ispatlanmış demektir. Müspet teoriler ve ya müspet gözlemlere dayalı yorumlar da buraya dahildir.


Yalçıner Yılmaz
Akçansa Güzel Sanatlar Lisesi
Uzman Görsel Sanatlar Öğretmeni
29-05-2021
Çanakkale