ONBAŞI RIZA

• 20 Mayıs 2021 Perşembe 18:28:08

ONBAŞI RIZA 1971 yılı şubat sömestri tatilinde Ankara eski otogardan külüstür burunlu mercedes otobüsle yedi saatte memleketim olan Kayseriye gidebilmiştim. Küme halinde, eski mahalle düzeni içerisinde olan evimiz, iki katlı önünde avlusu olan, avlunun cümle giriş kapısı sağında müştemilat olarak kullandığımız tek katlı bir oda bir arası olan bir de bölümü vardı. Babamın bu müştemilatı Erzurumlu yaşlı bir çifte kiraya vermiş olduğunu orada öğrendim. Evimize gelişimin ilk gününün akşamıydı. Müştemilatta yaşayan çiftin ışıklarının yanmadığını fark eden annemin telaşlandığını, arada bir perdeyi aralayıp pencerelerine baktığını farkettim. Hayırdır anne birini mi bekliyoruz diyebildim. Yok oğlum aşağıda ki yaşlı çiftler hafta içi zikir etmek için tanıdıklarına giderlerdi. Bu akşam sıranın onlarda olduğunu söylemişti Rabia Hanım, oysa vakit ilerlemiş olmasına rağmen ışıkları nedense yanmıyor da !. Acaba başlarına birşey gelmiş olmasın, bari gidip bi bakayım dedi. ... Ertesi gün annem, teyze dün akşam ışığınız yanmıyordu, merak ettim hayırdır demiş. İsminin Rabia olduğunu annemden öğrendiğim yaşlı teyze. Gözünüz aydın olsun Mahiye hanım, Ankara da olan oğlunuzun geldiğini gördük. Maşallah pek de yakışıklı boylu poslu bahtı açık olsun, ama lütfen yanlış anlamayın da giyim kuşamından kuşkulandık.( O yıllarda uzun saç dizden yukarısı dar, aşağısı bol paça pantalon modaydı. Gençlik işte ben de öyle giyinenler dendim. Saçımı favorimi uzatmış sırtım da haki renkli askeri parkayla gelmiştim, oysa palto almaya param yetmedigi için bitpazarından ucuz olduğu için parka almıştım) kusura bakma ama anarşist olabilir bizi şikayet eder diye düşündük, onun için tanıdıklara gittik demiş. Annem, Rabia teyze o öyle bildiğin gibi biri değil, ben onu terbiyeli bir çocuk olarak yetiştirdimdemiş. ... O günün akşamı annem öyle dedi diye Rabia teyze ve eşi Rıza amca oturmaya, galiba gözaydın olsuna geldiler. O yıllarda ünüversitelerde öğrencilerden bir gurup dev solcu, bir gurup Atatürkçü milliyetçi diğer bir gurup da milliyetçi mukaddesatçı diye kendilerini tanımlıyor anarşi yaratıyorlardı. ( Aklıma geldikce üzülüyorum, neden neden kimler organize ediyordu bu organizeyi diye). Babam Riza efendi inan oğlum sağduyuludur o fikirlere bulaşmaz, o okulundan mezun olmaya odaklı, başka birşey düşünmez dedi. İki yaşlı insanın sohbeti ya askerlik anıları ya da benzer konular değilmidir. Konu nasıl olduysa Kurtuluş Savaşı anılarına döndü. ( Anlatacağım hikayeyi ilk ağız Erzurumlu Onbaşı Rıza’dan duydugum gibi naklediyorum. ) ... Mehmet efendi ben 1925 -1929 yılları arasında askerliğimi Ankara Muhafız Alayında yaptım. O yıllarda Cumhuriyete karşı çıkanların, monarşiden yana olanların infaz edildiğini duyuyorduk. Muhafız alayı karargah bölüğünde onbaşı olarak ikinci yılımı dolmuştum. Çocukluğumda babam hocaya göndermiş iyi bir din terbiyesi almıştım. Mübarek gecelerde koğuş arkadaşlarımın ısrarlı istekleri üzerine güçlü ve gür sesimle kuran okur, dini sohbetletler yapardım. ... Bir akşam içtimadan sonra koğuşumuza bölük kumandanı girdi. Anında çavuşumuz tekmilini verdi. Tüm arkadaşlar Ranzalarımızdan inip hazırol da bekledik. Kumandan bana doğru bakarak yarın sabah içtimasından sonra hazır ol, Atanın huzuruna çıkacaksın dedi. Atanin huzuruna çıkmak ne demek hepimiz kuşku ile heyecanlanmıştık. Arkadaşlarım beni hazir hale getirmek için iş paylaştılar. Kimi traş olmama, kimi kilot pantolonuma elleriyle su silkerek ot yatak altına serip çiğneyerek ütülenmesine, kimi diz altı çizmemi boyamaya yardım ettiler. Ertesi gün içtimadan sonra bölük kumandanım beni alıp alay kumandanına, alay kumandanım Atanın yaverine teslin etti. Yaver yol boyunca nasıl tekmil vereceğimi tekrarlıyordu. Beni takip et ben ne yapıyorsam, Atanın huzurunda sen de aynısını yap diyordu. ... Korkumdan zangır zangır titriyordum. Acaba hakkım da bu gericidir diye ihbardamı bulundular, yoksa divanı harbte mi yargılanacağım diye düşünmeden edemiyordum. Sonunda Pembe Köşke girdik. Kirmızı halı serili merdivenlerden bir üst kata çıktık. Yaver, heyecanlanma beni izle dedi. Büyükçe kapıya, bükülu işaret parmağıyla üç kez vurdu. Kapıyı aralayıp üç adım attıktan sonra sağ topuğunu sol topuğuna vurup şapkası sağ koltuk altında başı ile selam verdi. Emrettiğiniz neferi getirdim Paşam dedi geri geri odadan çıktı. Yaver, seni bekliyir haydi gir dedi. Aynen yaverin yaptığı gibi üç adım atıp topuk selamı verdim, yüksek sesle künyemi okudum, emret Paşam dedim. ... Paşa masa üzerinde bir şeyler yazıyordu, bir müddet sonra beni süzdü ve kitabın nerede evladım dedi. Ben heyecandan kitabın neredeyi künyen ne dir anladım künyemi bir daha okudum. Göz göze geldiğimiz de, Paşam tebessüm ederek evladım kuran kitabın diyorum dedi. Bir daha selam durarak bana söylenmedi, emredin getireyim Paşam dedim. Git çabuk kitabını al gel deyince bende korku filan kalmadı. Koşarak koğuşuma gittim. Arkadaşlarım heyecanla ne dedi ne oldu deselerde duymadım bile. Kitabımı kaptığım gibi koşarak nefes nefese merdivenleri çıktım. Aynı seramoniyi yaparak emredin Paşam dedim. Masanın önüne seccade halı serilmiş üzerine rahle konmuş olduğunu gördüm. Kitabını rahlenin üzerine koy diz çök otur dedi. Diz altı bağcıklı çizmeyle oturmaya çalıştığımı görünce. Evladım öyle oturamazsın iskemleye otur çizmeni çöz ve öyle otur dedi. Çekinerek çizmemi çözdüm diz büküp oturdum. ... Mehmet efendi inan, Paşam masasından kalkıp rugan iskarpinini çıkartıp karşım da diz büküp oturdu. Aramızda rahle üzerinde henüz açmadığım kuran vardı. Hatırlamıyorum hangi sureyi oku dediğini. Evladım şu sureyi aç sesli oku dedi. Sure bittiğinde Atatürk göz yaşlarını silip duasını ediyordu. Uzanıp ensemden tuttu. Sağol Erzurumlu Onbaşım arada bir seni çağıttıracağım. Askerliğiyin bitmesine ne kadar var diye sordu. Biz doğuştan askeriz Paşam bizde askerlik bitmez dedim. ... Alay imamının Atatürk’e çağırıldığında kuran okurmuş. O nefer tezkeresini alıp alaydan ayrılınca, yaver alay kumandanına düzgün tilavetli birini bulması için emretmiş. Alay kumandanımızın talimatı üzere karargah bölüğünde Erzurumlu onbaşı Rıza gideni aratmaz denilmiş. Alay kumandanım durumu yaver hazretlerine bildirmiş. mcicek190521