KURTULUŞ SAVAŞI.
1.Dünya Savaşında Almanya’nın yanında savaşan Osmanlı Devleti savaşlardan yorgun ve yıpranmış olarak çıkmıştır. Herkese örnek olacak kahramanlık örneği mücadelelerine rağmen İtilaf Devletleri’nin ülke üzerindeki emellerine engel olamamışlar ve ülkeyi işgalden kurtaramamışlardır. Mondros ve Sevr Antlaşmalarının imzalanması ile parçalanmak üzere olan bir Osmanlı Devleti ortaya çıkmıştır.
Bu olumsuzluklar üzerine son padişah Sultan Mehmet Vahdeddin, Osmanlı Mebussan Meclisi’ni toplayarak bazı kararlar alınmasını istedi. Meclis tamamen işgalci kuvvetlerin isteklerinin tersi yönde kararlar aldı. Bu kararlar Misak-ı Milli adı altında İtilaf Devletleri tarafından öğrenildiğinde İngilizler duruma engel olmak için İstanbul’u kesin olarak işgal ederek Osmanlı Mebussan Meclisi’ne son verdi.
İşgalci devletlerin milleti hiçe sayan yaptırımları karşısında daha fazla beklemeyen Mustafa Kemal 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkarak Milli Mücadele denilen Anadolu direnişini başlattı. Halk kongreler ile bilinçlendirilip örgütlendi ve direniş daha planlı bir hale getirildi. Kuvayı Milliye hareketleriyle bir derecede mücadele edilebilmekteydi. ve sonunda hazırlıklar tamamlanıp 23 nisan 1920’de Ankara’da TBMM açıldı.
Bu dönemden sonra Türk milleti vatanını müdafaa etmiş, kahramanca savaşmıştır. Çok sayıda cephede mücadele vermesine rağmen art arda zaferler kazanan Türk ordusu ve bazı bölgelerde Kuvayı Milliye sayesinde Türk milleti düşmanları topraklarından arındırmıştır. Yeni meclisin aldığı kararlar doğrultusunda saltanat kaldırıldı ve Osmanlı hanedanının ülkeye girmesi yasaklandı.
Kurtuluş Savaşı’nın Dönemleri
Mondros Ateşkes Antlaşması’nın 31 Ekim 1918 tarihi ile Mustafa Kemal Atatürk’ün 9. Ordu Müfettişi olarak Samsun’a ayak bastığı 19 Mayıs 1919 tarihleri arasındaki dönem Birinci Dünya Savaşı sonrası dönem olarak adlandırılır.
Samsun’a giden Mustafa Kemal milli direniş için adımlar atmış ve halkın desteğini toplamıştır. Samsun’a çıkılması ile TBMM’nin açıldığı tarihe kadar olan bu dönem örgütlenme dönemidir.
TBMM’nin açıldığı 23 Nisan 1920’den ikinci Londra Konferansı’nın başladığı 1922 yılının Mart ayına kadar geçen dönemde halkın güveni kazanılmış, bu nedenle de hâkimiyetin sağlanması dönemi adını alır.
Savaşın galibiyetle sona erdirilmesinin ardından Mart 1922’den 29 Ekim 1923’te Cumhuriyetin ilanına kadar olan dönem de barışın sağlanması dönemidir.