Totem

• 28 Şubat 2021 Pazar 14:39:58

Totem

Totem, kutsal sayılan nesne. Kutlu, uğurlu, yararlı, verimli, bol, eksiksiz sayılan veya bunların beklentisini taşıyan şey!

Totem, esasta somut nesne üzerinden işlese de soyut kavramlar üzerinden de yapılır! Hatta başlangıçtaki nesne- şey, tamamen yerini soyut kavramlara bırakmış görünüyor! Yani bir nesne, heykel veya ağaçtan heykellerin, üst üste dizilmiş maddi hacmin yerini, düşünce alanı almış! Puttan, düşünceye gibi. Somuttan, soyuta! Maddeden, manaya! Şekilden, düşünceye dönüşüm gibi. Şekil, bozulur; madde, eskir; put, kırılır; düşünce, kalır! Geçici olandan kalıcı olana geçilse de uygulamadaki maddi unsurlar, tamamen ortadan kalkmıyor!

Günümüzde totem, bazı somut olsa da soyut düşünce alanında da yapılır! Maddi hacimde, uğurlu taş, uğurlu kıyafet, şans getireceği umulan bir eşya da olabilir! Maddi bazı kısıtlamalara katlanmak veya maddi bazı maddi yasakları kabullenmek de olabilir. Bazı ritüelleri yapmak veya çilelere katlanmak şeklinde de olabilir! Düşünce alanında ise bireysel uygulamalar olabilir! Kendince bazı şeyleri düşünmemek! Düşüncesini yönetmeye çalışmak gibi. Düşünce kalıpları oluşturup o kalıpların dışına çıkmamak! Düşünce kalıbı, soyut totem gibi!

Popüler ortamda komedi filmlerine konu olanlar var! Totemi görünce ona seslenen komedyen; "Folklorik olarak sana saygım var ama sana tapamam totemmm." diyor! Maç izleyen ergenler, kendilerince "Totem" yapıyorlar! Piyango veya benzeri şans oyunlarında "Totem" yapanlar olabilir!

"Totem", deneysel ortamda geçersiz! İster bir madde- şey ile olsun, isterse düşüncede olsun; totemle deney etkilemeye çalışmak, anlamlı olmaz! Şansa veya totem etkisine bağlı bir "Deney", bilimsel olmayacaktır!

Totem, görünüşte zararsız gibi durabilir ama "Zarar", totemin tam kendisi aslında! Şöyle ki piyango toteminde, kazanç olur ise bu totemdendir! Maç izleyen ergenlerin tuttuğu takım kazandığında bu da totemdendir! Olumlu tüm sonuçlar totemden bilinir! Olumsuzlar için sayısız neden ileri sürülebilir! Totem, kusursuzdur, kusur ona bulaşmaz; olumsuz sonuçlardan başka nedenler sorumlu, olumlu sonuçlar açısından totem yüceltilir! Bunun en önemli zararı, olumlu sonuçların unsurlarının, toteme bağlanması. Tüm eylemlerinde totem yapan birini için tüm olumlu sonuçlar, totemden; olumsuz olanlar ise başka sebeplerden! Komedi filminde vardı; yağmur yağmamasının nedenini, köye yeni gelen birisine atan yağmurcu; yağmur yağsa, kendinden bilecek, ahali de yağmurcudan bilecek! Yağmur yağması, nerelere verildi! Bunu diğer doğal afetler veya olaylar için de genişletmek mümkün! Hastalıklar veya teknolojide gelişmemenin nedenleri için de benzer nedenler ileri sürülebilir. Ahaliye etki eden her kim ise onun gösterdiği neden, "Totem" etkisi yapacak!

Son tahlilde; "Totem", bireysel hacim veya alanda kaldığında sonuçtan sadece tercih eden birey etkilenecek! Toplumsal alana yayılır veya toplum hacmini kapsar ise sonuçları, felaket bile olabilir! Korkuluk ile totemi, karıştırmamak gerek! Korkuluk hayvanları aldatmak için "Totem" ise insanlara yönelik! Zaten bir konuda "Totem" yapılmış ise olumlu sonucun, totemden başka nedene havale edilmesi imkansızdır! Olumlu sonucu doğran etkilerin, yerleşmesini engelleyebilir! Gelişimi engellemesi, bu nedenle!

Saygılarımla,

Ahmet Bektaş