KARAMANLI SARI ÇİZMELİ MEHMET AĞA

Karamanlı "Sarı Çizmeli Mehmet Ağa"nın Hikayesi

Müzik piyasasına rekorlarla giriş yapan ve efsane olan
Barış Manço’nun "Sarı Çizmeli Mehmet Ağa" şarkısı,
Karamanlı bir toprak ağasının yaşam öyküsünü anlatıyor.
1979 yılında müzik dünyasını altüst ederek piyasaya çıkan
Sarı Çizmeli Mehmet Ağa, gerçek bir Karamanlı toprak ağasıdır.
Doğum ve ölüm tarihleri kesin olarak bilinmeyen
Sarı Çizmeli’nin 1810-1920 tarihleri arasında yaşadığı tahmin ediliyor.
Bazı kaynaklardaki tasvirlere göre de; 110 yaşına kadar yaşamış,
tok sesli ve görenlere korku salan bir Türkmen ağası olduğundan bahsediliyor.
Anadolu’dan Kıbras’a 5 kardeşiyle birlikte yerleşen ve hikayesi efsane şarkıya konu olan
Sarı Çizmeli, Karaman kökenlidir. Karamanlı bir toprak ağasıyken,
Osmanlı Dönemi yetkilileri Sarı Çizmeli’ye bir teklifte bulunurlar.
Karaman’da ekip-biçen, toprak ağalığı yapıp halka iş kapısı olan Sarı Çizmeli’ye
Kıbrıs Girne’de büyük bir arsa vermek isterler.
Karşılığında ise Karaman’da yaptığı gibi bahçeler ekip biçmesini,
halka iş vermesini ve hayvancılık ile tarımı orada geliştirmesini isterler.

Kıbrıs’ta mezarının bulunduğu Göçeri Köyü’nün adı, yörüklerin konar-göçer yaşam tarzından geliyor.
Sarı Çizmeli zamanın meşhur ve zengin bir ağasıdır. 3 bin dönüm toprağı varmış.
Kavgalıları barıştırır, bekârları evlendirir, eşyalarını düzer, ev verir ve en az da bir dönüm toprak bağışlarmış.
Fakir fukara bir kahvehaneye, meyhaneye ya da lokantaya gittiğinde para ödemez, yer içer tüm hesapları
Sarı Çizmeli Mehmet Ağa’ya yazdırırmış.
Kendi gibi gönlü de zengin bu ağa malını mülkünü hep başkalarının hesabını ödeyerek harcadığından,
yokluk içinde olmasa bile parasız pulsuz ölmüş.

RUM KIZLARI PEŞİNDEYMİŞ
Sarı Çizmeli aynı Manço’nun dediği gibi, güzel sevmeyene adam denir mi ilkesini takip edermiş.
Çok çapkın olduğu rivayet ediliyor.
O dönemde cıraların yani Rum kızlarının Sarı Çizmeli Mehmet Ağadan
çocuk yapıp mirasına ortak olmak istedikleri akraba ve torunları tarafından hâlâ dillerde sakız.

KKTC’nin ünlü tarihçisi Nazım Beratlı Sarı Çizmeli öyküsünün tipik bir Türkmen kültür öğesi olduğu görüşünde: “Kıbrıs’taki kültür ile Ege’de Bey Dağları yörükleri arasında korkunç bir benzerlik var.
Nedeni basit, çünkü hepimiz akrabayız.
Kıbrıs’a Türkmen göçü iki dalga halinde yapıldı.
1699 ile 1745 yılları arasında Karaman kökenli Kiselioğlu Obası’nın bir kısmı Ege’ye,
bir kısmı gemilerle Kıbrıs’a gönderildi. Yani öyle anlar oldu ki,
iki kardeşten biri Kıbrıs’a, diğeri Bey Dağları’na gitti.
Saruhan, yani Manisa ve civarı ile Kıbrıs’taki gelenekler, özdeyişler tamamiyle aynı.
İnanıyorum ki, Kıbrıslı Sarı Çizmeli Mehmet Ağa da Anadolu’da bıraktığı dedelerinin kültürünü takip etti.
O yüzden bu paylaşımcı, kardeşçe karakteri geliştirdi ve bir efsane oldu.”

MEZARINI BARIŞ MANÇO YAPTIRDI
Yıl 1971 Barış Manço fırtına gibi esiyor.
Manço Kıbrıs’a konser vermeye gelir ve Sarı Çizmeli Mehmet Ağa’yı bu konser sırasında Kıbrıslı Türkler’den duyar.
Bu hikayeden yola çıkarak yazdığı şarkı 1979’da ortalığı yıktıktan sonra Manço 1982’de tekrar adaya gelir.
Bu defa yanında kameramanlarıyla...
Sarı Çizmeli’nin akrabalarıyla buluşur.
Mezarını ziyaret eder ve yeni bir mezarın yapılmasına katkıda bulunur.
Şimdi Mehmet Ağa’nın Göçeri köyündeki mezar taşında, “Barış Manço ile bütünleşen
Sarı Çizmeli Mehmet Ağa. 1800’lü yıllar Ruhuna Fatiha” yazıyor.

"SARI ÇİZMELİ MEHMET AĞA"

"Yaz dostum güzel sevmeyene adam denir mi
Yaz dostum selam almayana yiğit denir mi
Yaz dostum altı üstü beş metrelik bez için
Yaz dostum boşa geçmiş ömre yaşam denir mi

Yaz tahtaya bir daha tut defteri kitabı
Sarı çizmeli Mehmet ağa bir gün öder hesabı

Yaz dostum yoksul görsen besle kaymak bal ile
Yaz dostum garipleri giydir ipek şal ile
Yaz dostum öksüz görsen sar kanadın kolunu
Yaz dostum kimse göçmez bu dünyadan mal ile

Yaz tahtaya bir daha tut defteri kitabı
Sarı çizmeli Mehmet ağa bir gün öder hesabı

Yaz dostum Barış söyler kendi bir ders alır mı
Yaz dostum su üstüne yazı yazsan kalır mı
Yaz dostum bir dünya ki haklı haksız karışmış
Yaz dostum boşa koysan dolmaz dolusu alır mı

Yaz tahtaya bir daha tut defteri kitabı
Sarı çizmeli Mehmet ağa bir gün öder hesabı."

Halk bilimi, kültür,ve müzik ancak böyle güzel birleştirilebilir.
Ve bunu en iyi yapanlardan biri Barış Manço idi.
Hem hikayedeki Mehmet Ağanın hem büyük kültür adamı,
Barış Manço’ nun ruhu şad olsun.
Bilgiler Alıntıdır.

Eli kalem tutan bütün Şairlerin bir Şiiri Konu edeceklerinde
Mutlaka Halkın bağrından Ülkemizin nabzından
duygularını harmanlamaları en büyük temennimdir.
Şair bölmemeli ,ayrıştırmamalı,ötekileştirmemelidir!
Şiir bir ülkenin gözü kulağı hissiyatidir.
Şiir bir ülkenin haykırışı yüreğinin sızısı gönül teli eğlencesi düğünüdür.
Bu Kıssas makale vesilesiyle bir kez daha Karaman lı Sarı çizmeli Mehmet ağa yı ve
Bugün 1 şubat ölüm yıl dönümünde Sanat Güneşimiz Kültür elçimiz,
kişilikli bir sanatçı olan Barış Manço yu Rahmetle yad ediyorum.
Mekanları cennet olsun İnşallah.

Kısaca BARŞI MANÇO kimdir?
Barış Manço (d. 2 Ocak 1943; Üsküdar, İstanbul - ö. 1 Şubat 1999; Kadıköy, İstanbul), Türk sanatçı; şarkıcı, besteci,söz yazarı, TV programı yapımcısı ve sunucusu,köşe yazarı Devlet Sanatçısı ve kültür elçisi.Türkiye’de rock müziğin öncülerinden, Anadolu Rock türünün kurucuları arasında sayılır. Bestelediği 200’ün üzerindeki şarkısı,kendisine on iki altın ve bir platin albüm ve kaset ödülü kazandırdı.Bu şarkıların bir bölümü daha sonra Arapça, Bulgarca, Felemenkçe, Almanca, Fransızca, İbranice, İngilizce, Japonca ve Yunanca olarak yorumlandı. Hazırladığı televizyon programıyla Dünya’nın pek çok ülkesine gitmiş, bu nedenle "Barış Çelebi" olarak adlandırılmıştır. 1991 yılında Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı Unvanı’na layık görüldü. 1 Şubat 1999 tarihinde, evinde geçirdiği kalp krizi sonucu, kaldırıldığı Siyami Ersek Hastanesinde aynı gece ölmüştür.

"Şiir aşıkların kara sevdalıların öğünüdür aşıdır.
Saygı sevgi selam ve dua ile Şiir gibi ömrünüz olsun.
...................................21.01.2021
Kültür Bakanlığı Karamanlı Halk Şairi Araştırmacı Yazar;Resul Civcik"