BİRAZDA FOLKLOR

• 18 Aralık 2020 Cuma 13:46:52

M. Sabri HABERVEREN
Al yanağın sırasında düzülmüştür taneler,
Beyaz gerdan sırasında dönüyor pervaneler,
Kadir evlam hub yaratmış ne doğurmuş anneler,
Al nikabın çek yüzüne ben yandım el yanmasın.
(Urfa Divanından)
Aşk denince en yüksek, en ulvi duygu gelir akıllarına Urfalıların. Aşkın maddi yönünden çok manevi yönü daha çok zamanlarını alır Urfalıların. Aşkını maddeden ruha, tasavvufa götüren birçok kişi tanırım.
Yıllar ve yıllar öncesi… Taşıtların gürültüsünden rahatsız olunmayan, Elli kilometrelik mesafeyi on iki saatte alabildiğimiz zaman. Dünyanın şimdikinden çok büyük olduğu “Padişahım çok yaşa” dediğimiz,
Ey kaşı keman
Tığım ucu sineme dokunma yarim
Ah o afet bakışınla şimdi ciğergahımı yaktın,
Ah şimdi değil çeşmi gazalım, sana meftunum
Gibi ağdalı bir dille konuşulan, söylenilen Osmanlı İmparatorluğunun zamanı…
Tabii güzelliklerin en fazla yer kapladığı Urfa… Urfa’nın Halim Yağcıoğlu’nun ünlü şiirine konu olmuş Anzelhası… Suya sarkmış salkım söğüt dalları… Yanık ve çevrede yankılanan Davûdi, doyumu olmayan bir Urfalı sesi..

Dolan göz,
Dolan kirpik, dolan göz,
Bana derler ağlama,
Hiç durur mu dolan göz?
X
Dağlar siz ne dağlarsız,
Kardan kemer bağlarsız,
Gül sizde, bülbül sizde,
Daha niçin ağlarsız?
X
Niçin ağlar?
Humar göz niçin ağlar?
Ben ağlarsam yarim yoktur.
Yari olan niçin ağlar?

Evet. İşte o zamanların, yaşantıları destanlara konu olacak isimsiz aşıklarının Türkçesi… Basit ifadelerle verdiği, ustalıkla anlattığı derin manalar… Tema aşk
Yarım alma,
Bütün ver. Yarım alma,
Rabbime niyazım var,
Canım al, yarım alma.
X
Kahveyi kaynatırlar.
Fincana damlatırlar.
Sahipsiz aşıkları,
Vururlar, ağlatırlar.
X
Bu dağın tudu benem
Gitmez aş odu benden,
Baktı yaram sağalmaz,
Tabip el yudu benden.

Urfalı maddi bir aşktan uzak, ulvi bir duygu içerisinde yaşadığı bu aşkın tesiriyle, usta bir ozan, usta şair olur çıkar. Yarini, yavuklusunu görmek umuduyla, günlerce işinden olur. Yanık sesiyle, erişilmez ve ince, keskin zekasıyla, basit ifadeler içerisinde, mana mana hazineleri söyler durur. Taki bu aşk mutlu bir sona bağlanana değin. Daha sonrada yaşanacak mutlu ve mutlu yıllar…
Ağlama yar ağlama,
Mavi yazma bağlama
Mavi yazma tez solar.
Yüreğimi dağlama…
X
Öyledir yar öyledir.
Aşk adamı söyletir.
Almış yari koynuna,
Hem sever, hem söyletir.

Diyen aşk adamı Urfalılara hak verirsiniz değil mi?...
20.12.1968 Nabi Dergisi